HALK EDEBİYATINDA NAZIM şekli nedir



Sagot :

Halk Edebiyatında Nazım Biçimleri 
Halk Edebiyatı:
>> Nazım birimi dörtlüktür. Hece ölçüsü kullanılmıştır. Yarım kafiye kullanılır, redif'ten yararlanılmıştır. Kullanılan dil, halkın konuştuğu dildir. 

>> Halk edebiyatı, ortaya konan ürünlerin gösterdiği biçim ve içerik özelliklerine göre üçe ayrılır;
1) Aşık Edebiyatı 
=>  İslamiyetten önce başlamış.  
- Dili sadedir, hece ölçüsü kullanılmıştır. 
- Coşkulu - lirik bir söylenişi vardır.
- Halk edebiyatında en çok kullanılan biçimdir. 
- Dörtlük sayısı 3 ve 5 arasında değişir.
- Aşık adı verilen halk şairleri tarafından oluşturulmuştur.

Nazım şekilleri 
◘ Koşma
>> Nazım birimi dörtlüktür. Son dörtlüklerde ozanın adı yer alır. 
Sevgi,doğa,türlü acılar,insanlık sevgi ve yiğitlik gibi bir türdür.  3-6 kıta'dan oluşurlar. Dili sadedir. 
=> Koşmanın konularına göre güzelleme, koçaklama, ağıt, taşlama adlı türleri vardır.
Güzelleme
Aşk, ayrılık, doğa sevgisi gibi lirik konuları işleyen koşmadır.
Koçaklama
 Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve dövüşleri anlatan şiirler. 
Ağıt
 Bir kişinin ölümünden duyulan acı ifade edilir...
Taşlama
Bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan şiirlerdir.

Semai
=>  Koşma gibi kafiyelenir. Kendine özgü bir ezgi vardır. Hece ölçüsünün 8'li kalıbı ile söylenir.   
Varsağı
=> Kendine özgü bestesi vardır. Hayattan, talihten şikayet işlenir. 
İlk defa toroslarda yaşayan Varsak boyunda ozanlar tarafından kullanılmıştır. Dörtlük sayısı ve uyak düzeni Semai gibidir. 
Destan
=> Genel olarak 11'li hece ölçüsü ile yazılır. Kafiye örgüsü koşma ile aynıdır. 
Kayıkçı Kul Mustafanın Genç Osman Destanı en ünlüsüdür. Nazım birimi dörtlüktür. 

Aşık edebiyatı sanatçıları => Köroğlu, karacaoğlan, Dadaloğlu,  

2) Anonim Halk Edebiyatı 
>> 
Kim tarafından söylendiği bilinmeyen halkın ortak malı sayılan ürünlerin oluşturduğu edebiyattır.
>>   Halk diliyle söylenir. Sözlü geleneğe dayanır. Ölüm, aşk, hasret, yiğitlik gibi tüm insanlığı ilgilendiren konular işlenir. 

Nazım şekilleri
Mani 
>> Bir dörtlükten oluşur. Asıl maksat son iki dizede söylenir. Dört dizeden fazla olan maniler de var. 
Aşk, yiğitlik, evlat sevgisi, toplum olayları ve ölüm gibi temaları işleyen bir türdür .

Ninni
>> 
Annelerin çocuklarını uyutmak için belli ezgi ile söyledikleri sözlü edebiyat ürünüdür.
=> Hece ölçüsü ile söylenir. Anne çocuğa, isteklerini,iyi dileklerini, sevincini,üzüntülerini anlatır. 

Türkü
>> 
Aşk,tabiat,gurbet,sevgi ve güzellik gibi konular işlenmiştir... Konusu, şekli devirden devire, çevreden çevreye değişir.
=>   İki bölümden oluşur; 
1) Türkünün asıl sözlerinin bulunduğu bölüm. Buna bent denilmekte. 
 2) Her bendin sonunda tekrarlanan nakarat bölümleridir.Bunlara da kavuştak denir. 
Bentler ve kavuştaklar kendi aralarında kafiyelidir.

Ağıt
>> 
Ölen kimsenin arkasından söylenen ve ölen kimsenin hayattaki başarılarını anlatan şiirler. 

3) Tekke - Tasavvufi Türk Halk Edebiyatı
>>  Dili halkın anlayabileceği bir dildir. Konusu, Allah aşkı ve Vahdet-i Vücud.  
Şairleri divan edebiyatı ve halk edebiyatı nazım şekillerinde kullanılmıştır. Dini tasavvufi düşünceyi yaymak düşüncesiyle gelişen bir edebiyattır. 

Nazım Şekilleri 
İlahi 
>> Özel bir ezgi ile okunur. Allah'ı övmek, ona yalvarmak için yazılan şiirlerdir. 

Nefes
>> Tasavvuftaki Vahdet-i Vücud düşüncesi anlatılır. Hz. Muhammed, Hz. Ali için övgülerde söylenir.

Nutuk
>>  Tekkede tarikata yeni giren müritlere dinin ve tarikatın esaslarını aktarmak için yazılan şiirlerdir. 

Devriye
>> Devir kuramını anlatan şiirlerdir.

Şathiye
>> Dinin bazı inceliklerini alay edermişçesine anlatan şiirlere denir. 

Tekke - Tasavvufi Edebiyatı Sanatçıları => Yunus Emre, Hacı Bektaş-ı Veli.



Başarılar. 

Cevap ektedir, iyi çalışmalar...

View image Handestlms