Bu duygu, yani vatana gönülden bağlanma ve onu sevme; sebepsiz yere,
sırf insanın tabiatından gelme bir istek değildir. İnsan vatanını sever.
Çünkü, Allah'ın insanlara bahşettiği şeylerin en azizi olan hayat,
vatan havasını teneffüsle başlar. İnsan vatanını sever. Çünkü; tabiatın,
yani Allah'ın bağışladığı şeylerin en parlağı olan göz, dünyaya ilk
baktığı zaman vatan toprağını görür. İnsan vatanını sever. Çünkü,
vücudunun maddesi, vatanın bir parçasıdır. İnsan vatanını hüzünlü bir
hatırasını görür. İnsan vatanını sever. Çünkü hürriyeti, rahatı, hakkı,
meffaati vatan sayesinde ayakta kalabilir. İnsan vatanını sever. Çünkü,
varlık sebebi olan atalarının sakin mezarlığı ve çocuklarının meydana
gelecği yer, vatandır. İnsan vatanını sever. Çünkü vatan çocukları
arasında dil birliği, menfaat birliği ve birbirine fazla alışıklık
olduğundan, gönül yakınlığı ve düşünce kardeşliği doğmuştur. O sayede
bir adama göre vatan, dünya ile mukayese edildiğinde, oturduğu şehre
göre kendi evi gibi görünür. İnsan vatanını sever. Çünkü vatan mevcut
olan hakimiyetin bir kısmını gerçek anlamda kullanma hakkına sahiptir.
İnsan vatanına sever. Çünkü vatan, öyle bir galibin kılıcı veya bir
katibin kalemiyle belirsiz hatlardan, sınırlardan ibaret değil; millet,
hürriyet, menfaat, kardeşlik, hakları kullanma, hakimiyet, atalara
hürmet, aileye sevgi, çocukluk hatıraları gibi bir çok yüce duyguların
toplanmasından oluşmuş, mukaddes bir düşüncedir.
