Sagot :
Biyografi, bir insanın yaşamındaki olayların belirli bir sıraya göre anlatıldığı yazı biçimi.
Kişinin kendisi tarafından değil onu yakıdan tanıyan veya hayatını yakından inceleyen başka bir yazar tarafından yazılır. Kişinin kendi hayatını anlattığı yazılara otobiyografi, Divan edebiyatında şairlerin yaşam hikayesini anlatan eserlere de tezkiredenir.
Bilimsel biyografi: Kişinin hayatının eleştirisel bir tutumla, araştırma ve incelemelere dayalı olarak anlatıldığı biyografi türü. Biyografik roman: Kişinin yaşıyormuş gibi ve roman kurgusuyla anlatılıp kişisel özellikleri ve hayatının tanıtıldığı biyografi türü. Nekroloji: Yakın zamanda ölmüş kişilerin iyi özelliklerinin anıldığı, genellikle gazete ve dergilerde yayınlanan biyografi türü.
İYOGRAFI/HAYAT HİKAYESİ
• Bir kişinin hayatının anlatıldığı yazılara byografi denir. Biyografilerde amaç o kişiyi tüm yönleriyle (hayatı, eserleri, kişiliği, görüşleri vs.) tanıtmaktır.
• Biyografi; açık, sade bir dille, anlatılan kişinin devrini, çevresini dikkate alarak yazılır.
• Biyografi yazılmadan önce çok geniş bir araştırma yapılması gereklidir. Yazı yazılacak kişinin yaşamı ile
ilgili her türlü bilgi, belge, haber, yazı ve fotoğraflar araştırılır ve tüm ayrıntılara ulaşılır.
• Biyografiler, tarafsız ve gerçekçidir.
• Biyografiler de asılsız bilgiye yer verilmez.
• Gereksiz ayrıntılar ayıklanır, bilgi verme amacı ön planda tutulur.
• Genelde açıklayıcı, ömekleyici, öğretici anlatım türleri kullanılır.
• Dil. göndergesel işlevde kullanılır.
• Biyografiler, iki şekilde ele alınıp yazılır:
1. Ansiklopedik Tarz: Kronolojik sıra takibi ile sadece vermeye yönelik yazılardır. Sanat yönleri çok kuvvetli değildir.
2. Sanatsal Tarz: Yazının sanatsal değerini ön plana çıkaran roman ya da öyküsel bir üslupla yazılan biyografilerdir. Daha yaygın olanı bu tarzdır.
Divan edebiyatında özellikle şairlerin hayatını anlatan bu tür eserlere “tezkire” denirdi. Türk edebiyatında bunun ilk örneğini Ali Şir Nevai (Mecalisün-Nefais) vermiştir.
Türk edebiyatında; Ahmet Cevdet Paşa (Kısas’ülEnbiya), M.Fuat Köprülü (Türk Edebiyatındaki Ik Mutasavvıflar), Mehmet Kaplan (Tevfik Fikret), Ali Nihat Tarhan (Mehmet Akif Ersoy’un Hayatı), Oğuz Atay (Bir Bilim Adamının Hiköyesi), Beşir Ayvazoğlu (Eve Dönen Adam, Yahya Kemal) biyografi yazmışlardır.
Biyografi Örnekleri:
ÖRNEK BİYOGRAFİ: CEMİL MERİÇ
Yazar ve mütercim. 12 Aralık 1917’de Hatay Reyhanlı’da doğdu. Hatay Lisesini bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümüne girdi. Öğrenimini tamamlayamadan Hatay’a döndü. Bir süre ilkokul öğretmenliği ve nahiye müdürlüğü, Tercüme Kalemi’nde reis mua vinliği yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Elazığ Lisesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı (1942-45). İstanbul Üniversitesi yabancı diller okulunda okutman olarak çalıştı (1946). 1955’te gözleri görmez oldu. Fakat talebelerinin yardımıyla çalışmalarını ölümüne kadar sürdürdü. 1974 senesinde İstanbul Üniversitesi’nden emekli oldu. 13 Haziran 1987 günü İstanbul’da vefat etti.
Cemi!Meriç’in ilk yazısıHatay’da Yeni Gün Gazetesi’nde çıktı (1928). Sonra Yirminci Asır, Yeni İnsan, Hisar, Türk Edebiyatı, Yeni Devir, Pınar, Doğuş ve Edebiyat dergilerinde yazılar yazdı. Cemil Meriç, gençlik yıllannda Fransızcadan tercümeye başladı. Hanore de Baizac ve Victor Hugo’dan yaptığı tercümelerle kuvvetli bir mütercim olduğunu gösterdi. Batı medeniyetinin temelini ara ştırdı. Dil meseleleri üzerinde önemle durdu. Dilin, bir milletin özü olduğunu savundu. Sansüre ve anarşik edebiyata şiddetle karşı çıktı.
Eserleri: Umrandan Uygarlığa (1974), Kırk Ambar
(1983), Hint Edebiyatı, Saint Simon, İlk Sosyolog, İlk Sosyalist, Bir Dünyanın Eşiğinde, Bu Ülke, Mağaradakiler, Bir Facianın Hik8yesi, Işık Doğudan Gelir ve Kültürden Irfana başlıca eserleridir.
Aldığı ödüller: Kırk Ambar adlı eseriyle iki defa “Türkiye MilIt Kültür Vakfı” ödülü, Ankara Yazarlar Birliği Derneği’nin “Yılın Yazan”, Kayseri Sanatçılar Derneğince, “İnceleme”, Kültürden İrfana adlı eseriyle, Türkiye Yazarlar Birliği “Yılın Fikir Eserleri” ödüllerini aldı.
Thank you for visiting our website wich cover about Türkçe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.