9. sınıf tarih de çağların özellikleri . ???
İlkçağ (Eskiçağ)
Ortaçağ
Yeniçağ YakınçağS
i
y
a
s
i
Çağın başlarında "Site"de denen şehir devletçikleri hâkimdi.
Krallık ve mutlak monarşiler yönetim şekli olmuştur. Eski Yunanistan'da bazı demokratik uygulamalar da başlamıştır.
Daha sonra merkezi imparatorluklar görüldü.
Hukuk kuralları yazıya geçirilmiş, yazılı kanunlar ve anayasalar düzenlenmiştir.
Kavimler Göçü, Avrupa'nın siyasi, sosyal, dini, bilimsel ve ekonomik yapısında çok önemli değişikliklere yol açmıştır.
Merkezi krallıklar zayıflamış, feodalite (derebeylik) rejimi doğmuştur.
Avrupa'da feodalite rejimi hâkimdi. Doğu'da ise merkezi imparatorluklar vardı.
Doğu ve Batı medeniyetleri arasındaki en önemli savaşlar "Haçlı Savaşları" idi.
İngiltere'de demokratik hareketler sonucunda Büyük Şart (Magna Carta) imzalanmış, Meşrutiyete geçişe ortam hazırlanmıştır.
Bizans, Selçuklu, Emevi, Abbasi, Sasani ve Osmanlı devletleri, bu çağda etkili olan devletlerdir. Özellikle Bizans, tüm Ortaçağ boyunca varlığını sürdüren tek devlettir.
İngiltere ile Fransa arasında yaşanan Yüzyıl Savaşları, Osmanlı Devleti'nin batıda ilerlemesinde ve İstanbul'u olmasında kolaylaştırıcı etken olmuştur.
Avrupa'da feodalite güç kaybetti ve merkeziyetçi krallıklar güç kazandı.
Doğu'da Osmanlı Devleti önce yükselme, daha sonra da duraklama vegerileme dönemlerini yaşadı.
A.B.D kurulmuş, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi yayınlanmış, cumhuriyet yönetimine geçilmiştir.
Avrupa'da Fransız ihtilâli sonucunda milli devletlerkurulmaya başladı.
Osmanlı Devleti dağılmadönemine girdi.
İhtilalle birlikte; İnsan hakları, demokrasi, laiklik ve cumhuriyet kavramları mevcut rejimlerin çoğunun değişmesinde etkili olmuştur. Meşrutiyet ve Cumhuriyet rejimleri yaygınlaşmıştır. Dünya'da demokratik yönetimler yaygınlaştı.
Dünya savaşları ortaya çıktı.
S
o
s
y
a
l
Halk sınıflara ayrılmış, sosyal sınıf farklılıkları toplum yapısını önemli ölçüde etkilemiş, kölelik belirleyici etken olmuştur.Köleliğe bağlı toplumsal yapı değişmiştir.
Avrupa'nın bugünkü etnik yapısı oluşmaya başlamıştır.
Avrupa'da sınıf farklılıkları vardı.Doğu'da ise İslam topluluklarında sınıf farklılıkları yoktu.
Avrupa'da Ortaçağ'daki sınıf farklılıkları değişime uğradı. Fransız İhtilali sonucunda eşitlik düşüncesi yaygınlaştı.E
k
o
n
o
m
i
k
Genel olarak ekonominintemeli tarım ve hayvancılığa dayalıydı.
Bunun yanında kara vedeniz ticareti de yapılmaktaydı.
İyonlar ve Fenikeliler gibi topluluklar uzak bölgelerde kolonicilik yapmışlardır.
En önemli ticaret yolları"İpek yolu" ve "Baharatyolu" idi.
Ekonomide değiş- tokuş usulü değişmiş, değişim aracı olarak para kullanılmaya başlanmıştır.
Ekonomide toprağa bağlı yapı ön plana çıkmıştır.
Akdeniz ticareti Avrupalılar lehine canlandı.
Coğrafi Keşifler sonucunda Avrupa ekonomik açıdan güçlendi.
Avrupa'nın Osmanlı Devleti'ne ekonomik açıdan bağımlılığı sona erdi.
Sömürgecilik ortaya çıktı.
Önce Portekiz ve İspanya ile başlayan sömürgecilik, çağın ortalarına doğru İngiltere ve Fransa'nın etkinliğiyle geniş boyutlara ulaşmıştır.
Sanayi İnkılâbı nedeniylehammadde ve pazar ihtiyacı ortaya çıktı.
Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm gibi sosyo - ekonomik sistemler görüldü.
D
i
n
i
Çok tanrılı dinler yaygındı.
Fakat Musevilik ve Hıristiyanlık dinleri de bu dönemde ortaya çıktı.
Dönemin sonlarına doğru Roma, Hristıyanlığın yayıcısı haline gelmiştir.
Avrupa'da Hıristiyanlık, Doğu'da ise İslamiyet devletlerin temel politikalarını yönlendirdi.Coğrafi keşifler ile , Hıristiyanlık yayılmıştır.
Avrupa'da "Reform" Reform hareketleriyle Hıristiyanlık yeniden yorumlanmış, kilise ve din adamlarının etkisi azalmış, yeni mezhepler doğmuş, laiklik kavramı oluşmaya başlamıştır.
Avrupa'da lâik düşünce, laik hukuk kuralları ve yönetimler etkili olmaya başladı.K
ü
l
t
ü
r
e
l
Toplumlararası etkileşimsınırlıydı.
Sümerler 'in çivi, Mısırlıların da hiyeroglif (Resim) yazısının yanında Fenikeliler ilk alfabeyi oluşturmuşlardır.
Yazı ve kâğıdın kullanılmasıyla kültürel etkileşim hızlandı.
Modern bilimlerin temeli atılmış, özellikle Anadolu bilim merkezi olmuştur.
İslam kültür ve uygarlığı enparlak dönemini yaşadı.
Avrupa'da ise "SkolâstikDüşünce" hâkimdi.
Batı Hıristiyan dünyasının İslam dünyası üzerine düzenlediği Haçlı Seferleri sonucunda, doğudan etkilenen Avrupa'da bilimsel ve kültürel aydınlanma başlamıştır.
Avrupa'da kâğıt ve matbaanın kullanılmasıyla yeni fikirlerin yayılmasıkolaylaştı.
Avrupa'da kültür seviyesi yükseldi.
Rönesans hareketleriyle Avrupa kendini yenilemiş, eski kültürüyle barışmış, bilim-sanat ve düşüncede özgürlük başlamıştır.
Ortaçağın siyasi, sosyal, bilimsel ve ekonomik anlayışları değişmiş, aydınlanma başlamıştır.
Batı kültürü Doğu'ya göredaha üstün bir hale geldi.Gerihttp://www.tarihbilinci.com/sayfa/tarihbilimi/tarihdevirleri.htm yardımcı olur sana :)
