9. sınıf kimya sabit oranlar kanunundan 2 soru istiyorum ama sitelerden olmasın ve çözümleriyle birlikte
Örnek : Kalsiyum oksit bileşiğinde, kalsiyumun oksijene kütlece oranı, 5/2’dir.
a)25 g kalsiyum ile 8 g oksijen tepkimeye sokuluyor. Hangi maddeden kaç gram artar ve kaç gram kalsiyum oksit oluşur?
b)Kütleleri birbirine eşit olan kalsiyum ve oksijen karışımının tepkimesinden 14 g kalsiyum oksit oluşuyor. Buna göre başlangıç karışımı kaç gramdır ve hangi madeden kaç gram artar?
Çözüm : a) 5 g kalsiyum ile 2g oksijen birleşirse
25 g kalsiyum ile,
25×2/5 = 10 g oksijen birleşir.
Elimizde 8 g oksijen olduğuna göre, oksşjen yetmemektedir. Öyleyse bu tepkimede kalsiyumun tümü harcanmaz. Problem oksijen miktarı esas alınarak çözülmelidir.
2 g oksijen ile 5 g kalsiyum birleşirse
8 g oksijen ile,
kalsiyum birleşir ve 25 – 20 = 5g Ca artar.
Kalsiyum oksitin kütlesi, 20 + 8 = 28 gramdır.
b)5 g kalsiyum, 2 g oksijenle birleşerek 7 g kalsiyum oksit oluştuğuna göre,14g bileşik oluşması için 10 g kalsiyum ile 4 g oksijen gerekir.
İki madeden eşit kütlede alındığından bu miktarlar, 4’er gram değil, 10’ar gram olmalıdır. Çünkü 4 gram oksijene karşılık en az 10 gram kalsiyum gerekmektedir. Öyleyse tepkimeye giren miktarlardan büyük olana yetecek kadar almak zorundayız. Buna göre başlangıçta toplam kütle,
10 + 10 = 20 gramdır.
10 g kalsiyum ile 4 g oksijen tepkimeye girdiğine göre,
10 – 4 = 6 g oksijen artar.
Örnek : 3
X2Y3 bileşiğinin birleşme oranı ise hangi sonuçlar çıkarılabilir?
Çözüm
11 gram X2Y3 bileşiğinin 8 gramı X, 3 gramı Y'dir.
Veya: X'in atom ağırlığı 4 ise Y'nin atom ağırlığı 1′dir, sonuçları çıkarılabilir.
