neden-sonuç ve amaç-sonuç cümlelerini birbirinden nasıl ayırt ederiz 
 



Sagot :

NEDEN-SONUÇ İLİŞKİSİ
Neden-sonuç cümleleri iki bölümden oluşur. Birinci bölüm neden (sebep), ikinci bölüm ise sonuç bildirir. Bu tür sorularda eylemin hangi nedenle maydana geldiği bizim için önemlidir. Daha çok "için, -den, -diğinden, ile" gibi edatlarla sağlanır.

Malzeme yetersizliğinden inşaat yarım kaldı. 

Seni ziyaret edemedim, çünkü hastaydım.

Yağmurun yağmasıyla herkes içeri kaçıştı.

Yorgun olduğu için işi erken bıraktı.

Kazanamama korkusuyla gece gündüz çalışıyor.

Maddi imkansızlık yüzünden okuyamamış.

Fazla ışık gözlerime dokunduğundan perdeyi kapattım.

Büyükbaba öldü, sonra üzüntüsünden büyükanne öldü.

Müdür, yaşlı adama ters ters baktı. Adamcağız utancından büzüldükçe büzüldü.

Saha çamur olduğu için maç ertelenmiş.

Çocukların susuzluktan dudakları çatlamıştı

Şiddetli soğuklardan elleri ince ince yarılmıştı.

NEDEN-SONUÇ CÜMLELERİ
 
Bu tür cümlelerde iki yargı vardır. Yargılardan birisi işi "neden, niçin, hangi sebeple" yaptığını verir. Neden - Sonuç cümlelerinde iki yargı da yapılmıştır. 


Bu cümleleri inceleyecek olursak; 1. Cümlede Öğrenci sınavda heyecanlanmış ve bazı soruları yapamamıştır. 2. Cümlede hediye alınamamış ve darılma olayı olmuştur. 3. Cümlede ise aşırı sıcaklar görülmüş ve can kaybı yaşanmıştır. Yani olaylar gerçekleşmiş ve bitmiştir.

AMAÇ-SONUÇ CÜMLELERİ
  Bu tür cümleler de ise iki yargının bir tanesi işin yapılma amacını anlatır ki.; yargılardan bir tanesi hâlâ yapılmamıştır. 


* Bütün amaç-sonuç ve neden - sonuç cümlelerinde "-den, için, üzere, diye vb." edatlar ve ekler yer alabilir. Bu yüzden  bu ikisini birbirine karıştırmamalıyız.