Anlam Kayması
"Biz yemek yiyoruz." Bu cümlenin yüklemi olan "yiyoruz" fiili şimdiki zamanla çekimlenmiştir; cümlede anlatılan eylem şu anda yapılmaktadır. Şimdi şu cümleye bakalım:
"Biraz sonra yemek yiyoruz." Bu cümlenin yüklemi de şimdiki zaman çekimlidir, ancak bildirilen eylem şu an (şimdiki zamanda) yapılmamaktadır. Eylem daha sonra (biraz sonra) yapılacaktır. Bu durum anlam kaymasının örneğidir.
Anlam kayması, bir cümlenin fiilinin çekimlendiği kipin dışında bir kipin anlamını taşımasıdır; şimdiki zamanla çekimlenmiş bir fiilin gelecek zaman anlamı taşıması gibi.
Anlam kaymasına anlatımdaki monotonluğu kırmak için başvurulur. Anlam kayması, bir anlatım bozukluğu ya da dil yanlışlığı değildir.
Anlam kayması haber kiplerinden şimdiki zaman, geniş zaman ve gelecek zamanda görülür; bu durumda daha çok "zaman kayması" biçiminde olur. Dilek kiplerinde ise istek, gereklilik ve emir kipinde anlam kayması görülür.
Şimdiki Zaman
** Geniş zaman yerine kullanılabilir:
* Macera romanı okumayı çok seviyor. (sever)
* Her akşam bu caddeden geçiyor.
