psikolojinin diğer bilimlerle ilişkisi kısa ve öz acıklamalarda bulunurmusunuz arkadaşlar lütfen (biyoloji bilimiyle sosyal bilimlerle ve teknik bilimlerle ilişkisin nedir )
6. PSİKOLOJİNİN DİĞER BİLİMLERLE İLİŞKİSİ
Bütün bilgiler, soru sorarak başlar. Soruların kaynağı felsefedir. Felsefe, bitmeyen soruları ile bilimlerin kaynağı olduğu gibi bilimlere yeni çalışma alanları da açmaktadır. Psikolojide günümüzde felsefenin sorularından yararlanmaktadır.
Psikoloji, bağımsız bir bilim haline geldikten sonra insanı konu alan fen ve sosyal bilimlerden yararlanarak gün geçtikçe daha gelişmektedir.
PSİKOLOJİ VE DOĞA BİLİMLERİ (FEN BİLİMLERİ)
Psikoloji, davranışları açıklamak için laboratuvar deneyleri yaparken fizik bilimine ait ilkelerden yararlanır. Örneğin, fiziksel nedenli algı yanılmalarını açıklamak için ışığın kırılma ilkelerini bilmek gerekmektedir.
Fizyoloji, organizmanın, iç organların ve iç salgı bezlerinin işleyişini inceleyen bir bilimdir. Psikolojide davranışlar bazı durumlarda iç salgı bezleri ile açıklanır. Buna yapabilmek için iç salgı bezlerinin kimyasal yapısı ile işleyişinin bilinmesi gerekir. Psikoloji, iç salgı bezlerinin kimyasal bileşimini analiz etmek için kimyadan, çalışma düzenini açıklamak için fizyolojiden yararlanır.
Psikolojinin incelediği davranışlar, her şeyden önce bir organizma tarafından gerçekleştirilmektedir. O nedenle, organizmanın yapısını ve işleyişini bilme, davranışı anlamayı ve açıklamayı kolaylaştıracaktır. Bu olanağı sağlayarak, psikolojiye yardımcı olan bilim dalı biyolojidir. Biyoloji, canlıların yapısını, diğer canlılarla ilişkilerini, çeşitliliğini ve canlılarda meydana gelen fizyolojik olayları inceleyen bilim dalıdır. Özellikle beyin ve sinir sisteminin yapısı ve işleyişini bilmek psikoloji için çok önemlidir.. Bu sayede davranışlar daha kolay açıklanır. Duyu organlarının, yapısını ve işleyişini bilmek duyguları anlamak için gereklidir.
İstatistik işlemlerin kullanılmadığı bir bilim dalı düşünülemez. Matematik, bütün bilimlerde olduğu gibi psikolojiye de istatistikte kullanılan işlemlerin nasıl yapılacağı konusunda yol gösterir. Böylece psikolojinin bir bilim olarak gereksinim duyduğu kesinliğe ulaşmasını sağlar.
PSİKOLOJİ VE SOSYAL BİLİMLER
Sosyoloji, ekonomi, antropoloji gibi sosyal bilimlerin konusu da insandır. Toplum, insanların bir arada yaşamasından doğar. Psikoloji, birey olarak insanı incelerken, onun etkilendiği çevreyi, kültürü, gelenek ve görenekleri, toplumsal ve ekonomik olayları göz ardı edemez. İnsanı, bir toplumsal gerçeklik içinde ele alır. Böylece sosyoloji ile ortak bir alana ve yöne sahip olur. Psikoloji ve sosyoloji arasındaki bu yakınlık psikolojide yeni bir dal olarak sosyal psikolojiyi doğurmuştur. Sosyal psikoloji, bireyin toplumla ilişkisi sonucu ortaya çıkan davranışlarını inceler. Psikoloji ile sosyoloji arasındaki bu yakınlığa karşın aralarında fark vardır. Psikoloji, insanı birey olarak ele alıp incelerken sosyoloji. Grup ve toplum halinde inceler.
Ekonomi, insanların üretim, bölüşüm, tüketim etkinlerini ve bu etkinliklerden doğan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır. Bu etkinliklerin her biri, insan davranışları açısından psikolojinin ilgisini çekmektedir. Psikolojinin bu konularda elde ettiği bilgiler, ekonominin birçok alanında özellikle endüstri ve ticarette geniş ölçüde kullanılmaktadır.
Psikolojinin antropoloji ili de ilişkisi vardır. Psikoloji bugün yaşayan insanın davranışlarını, geçmişte yaşamış insan davranışlarıyla karşılaştırmak için antropolojiden yararlanır. Her ikisinin de konusu insan yaşayışıdır. Fakat psikoloji insan davranışlarını genel ilkeleriyle açıklamaya çalışırken antropoloji geçmişte yaşamış kültürleri inceler.
Psikoloji, gerek kurulurken gerek gelişirken pek çok bilim dalından etkilenmiş, yararlanmış ve pek çok bilim dalını da etkilemiştir.
Fizyoloji : Organizmadaki organların işleyişleri ve işlevlerini inceleyen fizyoloji psikolojinin yararlandığı başlıca bilimlerdendir. Beynin, sinir sisteminin, duyu organlarının, iç salgı bezlerinin etkinlikleri fizyolojinin konusudur.
Antropoloji : Antropoloji insan soyunun geçmişini inceler. Atalarımızın geçmişte yaşadığı olaylar bugünkü davranışlarımızın biçimlenmesinde etkili olmuştur.
Sosyoloji : Psikoloji, toplumu inceleyen sosyolojiden, bireyin içinde yaşadığı grubun birey davranışları üzerindeki etkisin incelerken yararlanır.
Siyaset Bilimi : Psikoloji, yönetim biçimlerinin davranışlar üzerindeki etkilerini incelerken siyaset biliminden yararlanır.
İstatistik : Tüm bilimler, vardıkları sonuçları sayılarla, grafiklerle ifade ederler. Bu sayede bilimlerin sonuçları açıklık, kesinlik ve somutluk kazanır, yani bilimler pozitifleşir. Psikoloji de test sonuçlarını değerlendirirken, genellemelere ulaşırken sayısal verileri ve grafikleri kullanarak istatistikten yararlanır.
Coğrafya : Doğa koşularının, yüzey şekillerinin, iklimin davranışlar üzerindeki etkilerini incelerken psikoloji coğrafyadan yararlanır.
Hukuk : Yasaların ve yasal düzenlemelerin davranışlara etkilerini incelerken psikoloji hukuktan yararlanır.
Psikiyatri : Psikoloji genelde normal insanların davranışlarını incelerken, psikiyatri anormal insan davranışlarını konu edinir. Psikoloji normal insanlarda görülen anormal davranışları incelerken psikiyatriden yararlanır.
