türkçe neden yaşayan ve zengin bir dildir
Türkçe veya Türkiye Türkçesi, ortak Altay dil ailesine bağlı Türk dillerinin Oğuzöbeğine üye bir dildir. Türk dilleri ailesi bünyesindeki Oğuz öbeğinde bulunur.[5] Türkçe dünyada en fazla konuşulan 15. dildir.
Türkçe Türkiye, Kıbrıs, Irak, Balkanlar, Orta Asya ve Orta Avrupa ülkeleri başta olmak üzere geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Ayrıca bu dil, Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti[1] ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmî; Romanya, Makedonya,Kosova ve Irak'ın ise tanınmış bölgesel dilidir. Balkanlarda konuşulur.[6] Bunun aynı öbekte (Oğuz Öbeğinde) bulunan Azerbaycanca ve Türkmence, İran, Güney Azerbaycan, Azerbaycan, Afganistan, Gürcistan ve Türkmenistan'da konuşulur. Türkçe birçok diyalekte sahip bir dildir.
"İstanbul şivesi" Türkçenin yazı dilidir. Bu yüzden Türk dillerinde ve Anadolu şivelerinde bulunan "açık e", "hırıltılı h" ve "öndamaksıl n" fonemleri bulunmaz. Türk abecesinde, sekiz ünlü, 21 ünsüz harf bulunmaktadır, Azerbaycan alfabesinde 9 ünlü, 31 ünsüz harf bulunur.[7] Genel olarak Türk Dilleri çok daha fazla sesi olan bir dildir;[8] ancak Türkçede, diğer Türk dillerinde bulunan /ŋ/, /ɳ/, /q/, /w/, /ɛ/ gibi fonemler de bulunmaz. Türkçe çok geniş kullanımıyla birlikte zengin bir dil olmasının yanı sıra, özne-nesne-yüklem biçimindeki tümce kuruluşlarıyla bilinmektedir. Ayrıca, Türkçe sondan eklemeli bir dildir.[9] Bu nedenle kullanılan herhangi bir eylem üzerinden istenildiği kadar sözcük türetilebilir.[10] Türkiye Türkçesi bu yönünden dolayı diğer Türk dilleri ortak ya da ayrık bulunan onlarca eke sahiptir.[11]
Konu başlıkları [gizle] 1 Sınıflandırılması 2 Kurumsal durumu 3 Tarihsel gelişimi 3.1 Türkçenin doğuşu 3.1.1 Eski Türkçe 3.2 Orta Asya'dan Anadolu'ya 3.3 Dil Devrimi 4 Türkçenin alfabeleri 4.1 Orhun abecesi 4.2 Uygur abecesi 4.3 Arap asıllı Türk alfabesi 4.4 Latin asıllı Türk alfabesi 5 Türkiye Türkçesi Ağızları 5.1 Ağız Bölgeleri 5.1.1 Anadolu Ağız Bölgesi 5.1.1.1 Doğu Grubu 5.1.1.2 Kuzeydoğu Grubu 5.1.1.3 Batı Grubu 5.1.2 Rumeli Ağız Bölgesi 5.1.2.1 Batı Rumeli 5.1.2.2 Doğu Rumeli 5.2 Örnek Metinler 5.2.1 Temsilî Şekiller 6 Türkçenin Dil Bilgisi 6.1 Türkçenin Özellikleri 6.2 Türkçede ses evrimi 6.3 Dilbilgisi 6.4 Sözcük türeme farkı 6.5 Eklerle tümce oluşturma 6.6 Büyük ve küçük ünlü uyumu 7 Türkçe Sesbilimi (fonolojisi) 7.1 Ünsüz sesler 7.2 Ünlü sesler 8 Türkiye Türkçesinde basit zamanlar 8.1 Geçmiş zaman 8.2 Şimdiki zaman 8.3 Gelecek zaman 8.4 Geniş zaman 9 Türkiye Türkçesinde birleşik zamanlar 9.1 Geniş Zaman 9.2 Görülen geçmiş zaman 9.3 Duyulan geçmiş zaman 9.4 Şart 9.5 Diğer birleşik zamanlar 9.5.1 -mış olacak 9.5.2 -yor olacak 10 Yabancı dillerle etkileşimi 10.1 Türkçe sözcük varlığı 10.2 Türkiye Türkçesine geçen yabancı sözcükler 10.3 Türkçeden diğer dillere geçen sözcük sayısı 10.4 Türkçe sanılan yabancı kökenli sözcükler 10.5 Unutulmuş sözcükler 11 Ayrıca bakınız 12 Kaynakça 13 Dış bağlantılar Sınıflandırılması [değiştir] Ana maddeler: Türk dilleri ve Altay dilleriTürkçe önceden Ural Altay Dil Ailesi içerisinde değerlendiriliyordu. Günümüzde böyle bir dil ailesinin varlığı tartışma konusudur. Talat Tekin ve bazı dilbilimcilerin söylemiyle Türk dili; Kuzeydoğu Asya dillerinin Altay dilleri bölümünde, Türk dilleri kolunda, Oğuz öbeğinde kalır. Bazı dilbilimciler ise böyle bir sınıflandırmanın olmadığını, tüm Türk Dilleri'nin ayrı bir genel dil grubu olduğu görüşünde. Öyleyse Türkçe, Türk dilleri ailesinde, Oğuz kolunda, Batı Oğuz ya da Selçuklu öbeğinde yer alır.[12] Bunun yanında Türk Dilleriarasında en çok konuşulanı Türkçedir.
Kurumsal durumu [değiştir]Türkçe, Türkiye'nin ve Türkiye Türkleri'nin kurumsal dilidir. Türkiye'de Türk Dil Kurumu, Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1932 yılındaTürk Dili Tetkik Cemiyeti olarak bağımsız bir kurum olarak kurulmuştur. Türk Dil Kurumu dilin yalınlaşması, Türkçe ile ilgili bilimselaraştırmaların yapılması, yabancı kökenli sözcüklerin değiştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Ancak, 1983'te çıkarılan bir yasaylaTürk Dil Kurumu, Atatürk'ün vasiyetine karşın kapatılarak aynı ad altında Başbakanlığa bağlı bir devlet dairesi kurulmuştur.[13]
1982 Anayasasına göre Türkçe, Türkiye Devleti'nin dilidir. Bu yasa anayasanın Birinci Kısımının, Genel Esaslar Bölümünde, 3. Maddede geçer. Aynı zamanda, aynı bölümde bulunan 4. Maddeye göre bu madde asla değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez
