Sagot :
TANIYALIM
Türkiye deniz balıkçılarının düşlerini süsleyen, özellikle İstanbul balıkçıları için İstanbul'un tarihi kadar eski olan palamut amatörleri peşinde koşturan balıklardandır. Dilimizde yaşına dolayısı ile boyuna göre değişik isimlerle anılır en bilinen isimleri çingene palamutu, palamut ve toriktir. Tüm isimlerinin listesi ve boyuna sınıflandırılması alttaki tablodaki gibidir. Bu arada palamut yabancı amatörlerin de bilip tanıdığı bir balık olarak bonito, Atlantic bonito (İng., USA, İsp.), bone jack (USA), palamida (Yun), pelamide (Alm., Rom.) isimleri ile de anılır.
Vücudu uzunca, hafifçe yanlardan basık, füze şeklindedir.Tüm vücudu iyi işlemiş küçük pullarla kaplıdır; yalnız kafasının arka tarafı ve göğüs yüzgeçleri çevresindeki pullar daha iridir. Kafası ve ağzı oldukça büyük, gözleri iridir. Ağzında alt ve üst çenelerde üstte 16-26 altta 12-24 adet olmak üzere sivri konik dişler bulunur. Araları açık ve daha çok batıcı yapıya sahip olduğundan bu dişler takım kesemez. Bazen damakta geri dönük avı tutmaya yarayan (vomer) dişlere de rastlanır. Rengi sırtında koyu mavi-yeşil veya çelik mavisi renkte, yanları ve karnı beyazdır. Sırtından karnına doğru eğimli olarak uzanan koyu renkli -12 adet çizgi palamutu yakın akrabası olan diğer ton balıkları ve uskumrulardan ayırıcı işerettir. Pasifik ve Hint okyanusunda yaşayan palamutlarda (Sarda orientalis, Sarda chiliensis lineolata, Sarda chiliensis chiliensis, Sarda australis) bu çizgiler biraz daha yataya yakın olacak şekilde farklıdır; ülkemiz sularında olmadıklarından ve amatör açısından çok büyük farklılıklar göstermediklerinden bu balıkları tanıtmıyoruz. Sırt yüzgeci çifttir. Önde bulunan sırt yüzgecinin bir kılıfı vardır; balık öldüğünde yüzgeç bu kılıf içine çekilerek kaybolur. İkinci sırt ve anüs yüzgecinden sonra çatal kuyruğa kadar 7-10 adet yalancı yüzgeç palamutun scombridae familyası üyesi olduğununun göstergelerindendir. Yüzgeçleri vucuduna oranla fazla gelişmiş olmamakla beraber palamut çok hızlı yüzebilen, seri manevralar yapabilen bir balıktır. Yüzme kesesi bulunmaz.
İki yaşını tamamlayıp torik olan palamutlar cinsel olgunluğa erişirler. Üremeleri yurdumuzda Ege ve Akdeniz'de Mayıs, Haziran aylarında olur. Yumurtalarını Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz'de döktükleri sanılmaktadır. Yine de son yıllarda Karadenize çıkış yapan torik sayısı yok denecek kadar azaldığından Marmara ve Karadeniz'de yumurta dökümünün gerçekleştiği şüphelidir. Marmara ve Karadeniz'de yumurta dökümü gerçekleşiyor ise Akdenize oranla daha düşük sıcaklıklar söz konusu olacağından yurtlama işlemi Ağustos'a kadar sürebilir. Bir dişi 500,000 ila 2,000,000 yumurta dökebilir. Yumurtalar pelajiktir genelde yüzeyden 4-5 metre derinde yüzerler. Kuluçka süresi 4 gündür. Yumurtadan çıkan yavrular planktonlarla ve ile fırsatta da küçük balıklarla beslenmeye başlarlar. Yurdumuz sularında Eylül sonunda 10-15 santim boya ulaşmış olurlar. Korkunç yırtıcıdır genelde hamsi, çaça, gümüş, istavrit, uskumru gibi kendinden ufak balıklarla beslenir, kalamar, sübye ve karidese de hayır demez severek yer, bu nedenle bütün kalamar ile yemlenmiş ama başka balıkları amaçlayan (mesela akya) oltalara vurduğu da olur. Büyük sürüler halinde yaşar ve yemlenirler. Kendi türünün ufaklarını da yiyerek yamyam özellikler gösterirler. Yemlenirken su üzerine sıçrarlar veya su yaparlar bu durum balığın yerini belli eder. Yemlenmediği zamanlarda genellikle daha derinlerde gezinir. 200 metre derinliklere kadar iner. Genelde sabah erken saatlerde ve güneş batımına yakın daha aktif olarak yemlenirlerse de gün boyu yem peşinde koşarlar ve av verirler.
Ömürleri 9 yıl kadardır. 90 samtim boyu, 10 kilo ağırlığa erişebilirler. FOA kayıtlarında Karadeniz'de 85 santim boy 5 kilo ağırlık; Batı Atlantik'te de 91,4 sntim boy, 5,4 kilo ağırlık (boylar çatal kuyruk boyudur) rapor edilmektedir. 2002 yılı sonu itibarı ile geçerli IGFA (International Game Fishing Association) rekoru 8,4 kilodur.
Sadece yurdumuza özgü bir tür değildir. Su sıcaklığı 12-27 derece olan denizlerde yaşar. Göçmen balıklardandır; yurdumuzdaki göç alışkanlığı balığın peşinde olan amatörlerin kolaylıkla palamutları bulabilmeleri için göçleri "nerelerde bulunur" başlığı altında anlatılmaktadır.
Perciformes takımından, Scombridae familyasının Sarda cinsini oluşturan deniz balıklarının ortak adı. Ortalama 1-2 kg gelen, eti esmer, kılçıksız ve pulsuz bir balıktır. Dünyanın hemen her yerine dağılmış olan palamut, Türkiye’nin çevresindeki tüm sularda görülür
Thank you for visiting our website wich cover about Kimya. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.