Aydınlanma Döneminin genel özellikleri nedir Edebiyat dersi için lazım Cevap için teşekkürler



Sagot :

Aydınlanma Çağı olarak adlandırılan tarihsel dönem, Aydınlanma felsefesinin 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başladığı dönemdir. Batı toplumunda 17. ve 18. yüzyıllarda gelişen ve akılcı düşünceyi eski, geleneksel, değişmez kabul edilen varsayımlardan, önyargılardan ve ideolojilerden özgürleştirmeyi ve yeni bilgiye yönelik kabulü geliştirmeyi amaçlayan düşünsel gelişimi kapsayan dönemi tanımlar.

Aydınlanmaya yol açan başlıca düşünsel gelişmeler Rönesans ve Reform hareketleridir. Aydınlanmanın ilk temsilcileri olarak genellikleRene Descartes ve Gottfried Wilhelm Leibniz kabul edilir. Almanya'da Johann Gottfried Herder, Immanuel Kant, Christian Wolff;Fransa'da Denis Diderot, Claude Adrien Helvétius, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire; Büyük Britanya'da David Hume,John Locke ve Thomas Paine Aydınlanma çağının en önemli temsilcileridir.

Ondördüncü yüzyılda ortaya çıkmaya başlayan rönesans felsefesi onyedinci yüzyılda olgunluğa ulaşmıştır. Bu üç yüzyıllık tarih içerisinde ortaçağın dinsel ve kapalı düşünce sisteminden açık, çok yönlü, deneye ve akla dayalı yeniçağa geçilmiştir. On yedinci yüzyıl felsefi bakımından bir kurulma dönemidir. On yedinci yüzyıl felsefesinin asıl amacı eskiden kopmak yeniyi bulmaktır. Bunun için on yedinci yüzyıl düşüncesine damgasını vuran rönesans hareketi, eskiyi ayakta tutan otorite ve geleneğe karşı çıkmış, kültürün her alanında yeni görüşleri öne sürmeye çalışmıştır. Bu çerçevede, on yedinci yüzyıl felsefesi bilgiye ulaşmada kendisine fiziği ve matematiği örnek olarak seçmiştir. On yedinci yüzyılda hızla ilerleyen matematik ve fiziğin rönesans düşüncesi üzerinde etkisi oldukça fazladır. Rönesans düşüncesi aydınlanma hareketine matematiksel kavramları ve deneysel yöntemi kullanarak doğanın yapısını kavrayabileceğimizi ve evrenin işleyişi ile ilgili genel geçerli yasalara ulaşabileceğimizi göstermişti. Modern deney bilgisinin kurucusu olan Francis Bacon (1561-1626) “bilmek egemen olmaktır” düşüncesinden hareket etmiştir. Bacon’a göre temel amaç doğaya egemen olmaktır. Bunun için de doğayı tanımak gerekir. Doğayı tanımanın tek yolu ise deneydir. On yedinci yüzyılda Bacon gibi Descartes da (1596-1650) bu döneme en çok damgasını vuran düşünürlerden biridir. Descartes’e yeniçağın kurucusu denmektedir. Descartes bilimsel bilgiye ancak matematik ile ulaşabileceğimizi öne sürmüş ve bu çerçevede analitik geometriyi geliştirmiştir. Buradan yola çıkarak aritmetiğin yöntemini geometriye aktarmaya çalışmış ve doğal ve toplumsal olayları açıklamaya çalışan bilimin de aritmetik gibi açık ve seçik, sağlam ve doğru bilgilere ulaşmasına çalışmıştır