Sagot :
Sİ)
Prof.Dr. Mustafa Ergün
İÇİNDEKİLER
A. Estetik Konusu
1. Felsefe Açısından Sanat
a) Sanat
1) Taklit (mimesis)2) Yaratma
3) Oyun
b) Sanat eseri
2. Estetiğin temel kavramları
a) Güzellik
1) Güzel nedir ?
2) Doğa güzelliği ve Sanat Güzelliği
3. Güzelliğin nitelikleri
Orantı ve simetri
Uyum (harmoni)
b) Güzellik- hakikat- iyi- hoş- yüce ilişkisi
Güzel ve hakikat (doğruluk)
Güzel ve iyi
Güzel ve hoş
Güzel ve faydalı
Güzel ve yüce
B) Estetiğin temel sorunlarına yaklaşımlar
1) Estetik yargıların yapısı ve özellikleri
2. Ortak estetik yargıların olup olamadığı
a) Ortak estetik yargıların olmadığını ileri
sürenler
b) Ortak estetik yargıların varlığını kabul
edenler
A. Estetik Konusu
“Estetik” kelimesi Yunanca “aisthesis” veya
aisthanesthai” kelimelerinden gelir. Duyum,
duyular, algı, duygu ile algılamak gibi anlamlar
taşır. Bu kelimelerden çıkarılabilecek olan,
estetiğin, duygusallığın sağladığı bilgilerin bilimi olmasıdır.
Estetiğin kurucusu Alexander G.Baumgarten’-
dir (1714-1762). Ona göre mantık, düşünce ve
zihne bağlı yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu
inceleyen bir bilimdi. Estetik de duyu ve
duygulara bağlı bilgilerin doğruluğunu inceleyecekti. Yani estetik mantığın ikiz kardeşi veya
duyulara dayalı bilgilerin mantığı olarak ortaya
konmuştu.
Felsefenin içinde üç temel normatif bilim vardır.
Bunlar doğruluk temeli üzerine kurulmuş Mantık, iyilik temeli üzerine kurulmuş Ahlak ve
güzellik temeli üzerine kurulmuş Estetiktir.
Dolayısıyla estetik duyusal alanın bütün geniş-
liğini değil, özellikle güzel olan kısmını inceler.
Bu nedenle, bir ara estetik kelimesi yerine
güzellik bilimi veya felsefesi kavramları da
önerilmiştir (J.G. Herder ve G.W.F. Hegel
tarafından).
Ancak daha sonra estetiğin temel değerinin
sadece güzellik olarak sınırlanmasına karşı
çıkanlar olmuştur (I. Kant, Fr. Shiller, K.
Rosenkranz, L. Wittgenstein gibi). Onlara göre
yüce, trajik, komik, zarif, ilginç, çocuksu (naif)
soylu, çekici ve hatta çirkinlik bile estetiğin
inceleyeceği değerler içine girebilir.
Estetiğin araştırma alanını güzellik ve sanatla
sınırlayan geleneksel anlayışa karşı, sezgi ve
sezginin ifade edilmesini teklif edenler (B.
Croce) pek kabul görmemiştir. Estetik bilimi
gene bir sanat felsefesi olarak kabul edilmektedir.
Estetiğin kaynağı konusunda ise değişik görüş-
ler bulunmaktadır. Esas estetik olanın estetik
obje (sanat eseri) değil, onu yapan ve ona
bakan kişideki psikolojik duygular olduğunu
savunan psikolojik estetikçiler (Th. Lipps) vardır. Buna karşılık subjektif yaklaşımdan uzak,
esas estetik olanın obje, sanat eseri olduğunu
savunan fenomenolojik estetikçiler (L. Wittgenstein) vardır.
Aslında felsefi estetik bütün bunları birleştirir;
psikolojik estetik (süje), fenomenolojik estetik
(obje), sanat felsefesi ve estetik değerler mantığı (estetik yargı) bir bütün olarak işlenir.
1. Felsefe Açısından Sanat
Sanat birçok bölümleri, akımları, çeşitli şekillerde uğraşanları, müzeleri, sergi ve gösteri
salonları v.s. olan büyük bir sosyal faaliyet
alanıdır. Resim, heykel, mimari, müzik, edebiyat, tiyatro, sinema, fotoğraf gibi birçok dalları
olan sanat, çeşitli bilimlerce incelendiği gibi
felsefe açısından da incelenmektedir. Bu inceleme sık sık sanatın toplumsal, psikolojik ve
teknik incelemeleriyle çakışmaktadır.
a) Sanat
Sanatın ne olduğu konusu çağlara, toplumlara,
üzerinde durulan sanat alanına göre bazı deği-
şiklikler göstermektedir. Sanat, insani bir faaliyettir ve insanı etkileyen her şey, sanatı da
etkilemektedir. Sanat, sanatçıya bağlı bir ürün
olarak sanatçının kişiliğinden ve orijinalliğinden
ESTETİK (SANAT FELSEFESİ)
Prof.Dr. Mustafa Ergün
İÇİNDEKİLER
A. Estetik Konusu
1. Felsefe Açısından Sanat
a) Sanat
1) Taklit (mimesis)2) Yaratma
3) Oyun
b) Sanat eseri
2. Estetiğin temel kavramları
a) Güzellik
1) Güzel nedir ?
2) Doğa güzelliği ve Sanat Güzelliği
3. Güzelliğin nitelikleri
Orantı ve simetri
Uyum (harmoni)
b) Güzellik- hakikat- iyi- hoş- yüce ilişkisi
Güzel ve hakikat (doğruluk)
Güzel ve iyi
Güzel ve hoş
Güzel ve faydalı
Güzel ve yüce
B) Estetiğin temel sorunlarına yaklaşımlar
1) Estetik yargıların yapısı ve özellikleri
2. Ortak estetik yargıların olup olamadığı
a) Ortak estetik yargıların olmadığını ileri
sürenler
b) Ortak estetik yargıların varlığını kabul
edenler
A. Estetik Konusu
“Estetik” kelimesi Yunanca “aisthesis” veya
aisthanesthai” kelimelerinden gelir. Duyum,
duyular, algı, duygu ile algılamak gibi anlamlar
taşır. Bu kelimelerden çıkarılabilecek olan,
estetiğin, duygusallığın sağladığı bilgilerin bilimi olmasıdır.
Estetiğin kurucusu Alexander G.Baumgarten’-
dir (1714-1762). Ona göre mantık, düşünce ve
zihne bağlı yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu
inceleyen bir bilimdi. Estetik de duyu ve
duygulara bağlı bilgilerin doğruluğunu inceleyecekti. Yani estetik mantığın ikiz kardeşi veya
duyulara dayalı bilgilerin mantığı olarak ortaya
konmuştu.
Felsefenin içinde üç temel normatif bilim vardır.
Bunlar doğruluk temeli üzerine kurulmuş Mantık, iyilik temeli üzerine kurulmuş Ahlak ve
güzellik temeli üzerine kurulmuş Estetiktir.
Dolayısıyla estetik duyusal alanın bütün geniş-
liğini değil, özellikle güzel olan kısmını inceler.
Bu nedenle, bir ara estetik kelimesi yerine
güzellik bilimi veya felsefesi kavramları da
önerilmiştir (J.G. Herder ve G.W.F. Hegel
tarafından).
Ancak daha sonra estetiğin temel değerinin
sadece güzellik olarak sınırlanmasına karşı
çıkanlar olmuştur (I. Kant, Fr. Shiller, K.
Rosenkranz, L. Wittgenstein gibi). Onlara göre
yüce, trajik, komik, zarif, ilginç, çocuksu (naif)
soylu, çekici ve hatta çirkinlik bile estetiğin
inceleyeceği değerler içine girebilir.
Estetiğin araştırma alanını güzellik ve sanatla
sınırlayan geleneksel anlayışa karşı, sezgi ve
sezginin ifade edilmesini teklif edenler (B.
Croce) pek kabul görmemiştir. Estetik bilimi
gene bir sanat felsefesi olarak kabul edilmek
Thank you for visiting our website wich cover about Felsefe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.