Osmanlı Musikîsi'nde Çalgılar
Mûsikî aletleri bilimi demek olan Organolojide çalgılar,hangi Müzik söz konusu olursa olsun, bu sanatın insanla birlikte doğuşundan bu yana geçirdiği merhaleler göz önüne alınarak, vurmalı çalgılar, nefesli çalgılar ve telli çalgılar sırası içinde incelenmektedir. Biz burada Osmanlı mûsikîsinin çeşitli türlerinde kullanılan çalgıları, kullanılma alanlarını birleştirerek, vurmalı-nefesli-telli (mızraplı-yaylı) sırasına göre toplu olarak sınıflandıracağız .
Vurmalı Sazlar
1) Tahtalar
Çevgân (Askeri Müzik)
Kaşık (Halk Oyunları)
Çalpara veya Çengi Çubuğu (Köçekçe ve Tavşanca'larda)
2) Zilliler
Zil (Halile) (Tekke Müziği)
Mehter Zili (Askeri Müzik)
Hitit Sistrumu (Askeri Müzik)
Zilli Maşa (Halk oyunları)
Parmak Zili (Eski ve yeni Raks Müziği)
3) Derililer
Kös (Askeri Müzik)
Davul (Askeri ve Halk Müziği)
Nakkare (Askeri Müzik)
Kudüm (Tasavvuf ve Klâsik Müzik)
Dâire (Klâsik Müzik)
Def (Fasıl Müziği)
Bendir (Tasavvuf Müziği)
Nevbe (Tasavvuf Müziği)
Darbuka (Oyun havaları)
4) Fırınlanmışlar
Cam Bardaklar (Oyun Müziği)
Kâseler (Oyun Müziği)
Fincanlar (Oyun Müziği)
Nefesli Sazlar
1) Dilliler
Zurna (Askeri ve Halk Müziği)
Mey (Halk Müziği)
Kaval (Halk Müziği)
Tulum (Halk Müziği)
Sipsi (Halk Müziği)
Çifte (Halk Müziği)
Arğul (Halk Müziği)
Düdük (Halk Müziği)
2) Dilsizler
Nefir (Askeri Müzik)
Kaval (Halk Müziği)
Ney (Klâsik ve Tasavvuf Müziği)
Girift (Klâsik Müzik)
Miskal (Klâsik Müzik)
Pîşe (Klâsik Müzik)
Mû (Klâsik Müzik)
Kara kamış (Klâsik Müzik)
Komuz (Oyun Müziği)
Garmon (Mızıka ve Oyun Müziği)
Hokkabaz Borusu (Eğlence Müziği)
Mizmar (Klâsik Müzik)
Telli Sazlar
1) Yaylılar
Iklığ (Halk Müziği)
Sînekeman (Klâsik Müzik)
Keman (Klâsik Müzik)
Rebab (Tasavvuf Müziği)
Klâsik Kemençe (Klâsik Müzik)
Karadeniz Kemençesi (Halk Müziği)
Ağaç Kemane (Halk Müziği)
Yaylı Tanbur (Klâsik Müzik)
Kabak Kemane (Halk Müziği)
Saz Ailesi
Cura (Halk Müziği)
Cura-Bağlama (Halk Müziği)
Bağlama (Halk Müziği)
Tanbura (Halk Müziği)
Dîvan (Meydan) sazı (Halk Müziği)
Tar Ailesi
Dombra (Halk Müziği)
Dotar (Halk Müziği)
Setar (Halk Müziği)
Asya Türkleri Müziği Çalgıları
Balaban (MEY) (Halk Müziği)
Gubuz (Halk Müziği)
Koray (Halk Müziği)
Sıbızgı (Halk Müziği)
Mazhar (Halk Müziği)
Gıçek (Halk Müziği)
Kılkopuz (Halk Müziği)
Rubab (Halk Müziği)
Nay (Halk Müziği)
