Bölüm Bir’de belirtildiği gibi bu pilot proje çok yönlü, kurumsal KSS örnek olay çalışması
yöntembilimini bahsi geçen yurtdışında faaliyet gösteren Kanadalı maden şirketlerinin üç
örnek olay çalışmasının geliştirilmesi yoluyla test etmeyi amaçlamaktadır: Şili'de Kinross Gold
Corporation'ın Maricunga madencilik faaliyetleri, Gana'da Golden Star Resources'un
madencilik faaliyetleri ve Brezilya’da Kinross Gold Corporation'ın Paracutu madencilik
faaliyetleri.
Bu pilot aşamasında, proje altı anahtar araştırma sorusunun yanıtlarını keşfetmeyi
amaçlamaktadır:
Kanadalı maden şirketleri yurtdışı faaliyetlerinde karşılaştıkları çevresel, sosyal ve
ekonomik (ÇSE) zorlukları nasıl ele alıyorlar?
Yurtdışında faaliyet gösteren Kanadalı maden şirketleri hangi yasal zorluklarla
karşılaşıyorlar ve bu firmalar yasal gereklilikleri nasıl karşılıyorlar?
Şirketler hangi gönüllü KSS standartları/araçları/girişimlerini kullanıyorlar ve hangi
bağlamda?
Karşılaştıkları ÇSE zorluklarına maden şirketlerinin yanıtlarından hangi dersleri
çıkarabiliriz?
Maden şirketleri faaliyet gösterdikleri toplumlara nasıl ekonomik, çevresel ve sosyal
değer katıyorlar veya kaybettiriyorlar?
İşbirlikçi, çok yönlü yöntembilimi nasıl çalışıyor?
Bu altı sorunun her biri burada değerlendirilecektir.
Kanadalı maden şirketleri yurtdışı faaliyetlerinde karşılaştıkları çevresel, sosyal ve ekonomik
(ÇSE) zorlukları nasıl ele alıyorlar?
Örnek olay çalışmaları; karşılaştıkları çevre, sosyal ve ekonomik (ÇSE) zorlukları ele
almak için ÇSE kaygılarını karar verme ve eyleme geçme adımlarına dâhil eden şirket
içi politikalar, prosedürler ve sistemler geliştirmekten; şirket dışı kılavuzları,
standartları ve araçları kullanmaya; kamu politikası hedeflerini karşılamada kanunlara
ve destekleyici idarelerin kurallarına uymaya; hedeflere ulaşmak için hükümetler,
birlikler, özel sektör ve diğer kuruluşlar ile birlikte çalışmaya kadar firmaların
yapabileceği birçok şeyin olduğu görüşünü destekleyici niteliktedir.
Örnek olay çalı��malarından çıkarılan bir bulgu, şirketlerin başkalarının faaliyetlerini
devraldıklarında hem şirket içi hem şirket dışı zorluklarla karşılaştığı ve dalgalanma
etkisi ile paydaşlarının da bu durumlardan etkilendiğidir. Zorluklar önceki faaliyet
sahiplerinin yarattığı geçmişe dayalı gerilimlerden ve yeni faaliyet sahiplerinin
önceden uygulamada olanlardan daha farklı KSS yaklaşımları benimsemesinden
kaynaklanabilir. Örnek olay çalışmaları, yeni sahipler ile kurumsal çapta ve bölgesel
olarak KSS yaklaşımını uyumlu tutmanın zor olabileceğini göstermiştir. Bu ilke
yaklaşımlarındaki değişiklikleri (örn. hayırsever bir yaklaşımdan daha entegre bir
ortak proje yaklaşımına geçmek) ve personel ve karar alımında değişiklikleri içerebilir.
Aynı zamanda, şirketin etkileşim içinde bulunduğu topluluklar ve diğerleri bu
değişikliklerden etkilenebilir ve mevcut ÇSE yaklaşımlarını öncekinden ayırmakta
zorluk çekebilirler. Böyle geçişler sırasında uyumun devam edeceğinden emin olmak 3
için kapsamlı bir paydaş katılımı gerekli olacaktır gibi gözükmektedir. Eğer bir şirket
geçmişte yerel topluluklarla zayıf bir ilişki kurmuşsa, oluşmuş ÇSE gerçeklerini ve
dolayısıyla bu değişen gerçekliklerin getireceği algıları değiştirmek gerçek bir zorluk
olacaktır.
Örnek olay çalışmalarından çıkarılan bir diğer bulgu da mevcut toplulukların yakın
çevresinde konumlandırılan madencilik projeleriyle ilişkilendirilen zorluk türlerinin
mevcut topluluklara uzak olan madencilik projelerininkilerden oldukça farklı
olduğudur. Yakında olunca çok çeşitli ÇSE konuları hakkındaki fikir farklılıklarının
oluşma ihtimali vardır ve bu farklılıklar günlük bazda ortaya çıkar. Madencilik
faaliyetleri uzakta olduğunda, işe gidiş-geliş/ulaşım ile ilgili sorunların yanı sıra özel
teknik zorluklar da (örn. son derece soğuk ve ayaz olan yüksek irtifalarda bulunan
madenler için) olabilir. Asıl konu zorlukların son derece farklı olabileceği ve farklı
yaklaşımlar gerektirebileceğidir (örn. topluluk yerleştirme sorunları ve benzeri; trafik
ve uzun süreler için evlerinden uzak kalan işçiler için çalışma kampları ile ilgili
sorunlar).
Çıkarılan bir diğer bulgu da gelişmekte olan ülkelerin durumlarının birbirlerinden
önemli ölçüde farklılık gösterdiğidir. Tarihi ve politik durumlar yasal sistemi,
ekonomik sistemi ve benimsenen çevre koruma yaklaşımlarını etkiler ve şekillendirir.
Bir bölgede diğerinde olmayan tarihsel olarak dezavantajlı yerli azınlık toplulukları
olabilir, bir bölgedeki servet dağılımı diğer bir bölgeninkinden fazlasıyla farklı olabilir,
yasal sistemler, yozlaşma seviyesi ve kültürel dinamikler farklı olabilir. Örnek olay
çalışmasının konusu olan üç ülkeden birinde, hükümet bürokrasisi ve politik sistemin
yanında paralel olarak çalışan bir şefler sistemi vardır.
Diğer bir bulgu da farklı boyutlardaki şirketlerin farklı seviyelerde karmaşıklığı ve
kapasitesi olduğudur ve bu şirketlerin boyut farklılıklarından doğan farklı zorluklarla
karşılaştığıdır. Birden çok bölgede birden çok faaliyeti olan bir şirket geniş yelpazedeki
farklı durumlarda istikrarlı ve sistematik ÇSE/KSS yaklaşımlarını korumakla ilgili
zorluklarla karşılaşabilir. Tek bir bölgeye odaklanan daha ufak bir şirket ise farklı
bölgelerde sahip oldukları diğer faaliyetlerden gelen ilk elden deneyimlerin avantaj
