karagöz meddah hikayeleri orta oyunu



Sagot :

MEDDAH

Meddah, taklitler yaparak hikayeler anlatan bir halk sanatçısıdır. Meddahlık, bir bakıma tek kişilik bir gösteri, bir oyun sayılabilir. Meddahâ��ın anlattıkları, gerçekçi halk hikayeleridir. Meddah, aslında tiyatronun çeşitli kişilerini kişiliğinde toplamış bir aktördür.
Meddah hikayeleri konuşma diliyle oluşturulur. Anlatım düzyazı biçimindedir. Konu sıradan kişilerin başından geçen olaylardır.
Meddah, hikayesini anlatmak için dinleyicilerden daha yüksekçe bir sekiye konmuş iskemleye oturur, eline bir baston alır, omzuna da büyükçe bir mendil koyar. Daha sonra da ses ve şive taklitlerine dayalı konuşmasına başlar.

 

ORTAOYUNU

Ortaoyunu, sahne olarak kabul edilen ve etrafı seyircilerle kuşatılmış bir alanda oynanan bir oyundur. Bu oyun da birçok yönden Karagözâ��e benzer.

Ortaoyununun Özellikleri:

* Halkın ortak malıdır.

* Yazılı bir metne dayanmaz; oyuncular doğaçlama yoluyla konuşur.

* Karşılıklı konuşmalara, şive taklitlerine dayalıdır.

* Oyunda müziğe de yer verilir.

* Dekor yok denecek kadar azdır.

* Temel kişileri Pişekar ile Kavukluâ��dur. (Pişe-kar, Hacivatâ��ın; Kavuklu Karagözâ��ün yerini tutar.)

* Oyunda değişik çevre ve ulustan insanlar yer alır.

Ortaoyunu da Karagöz oyunu gibi â��başlangıçâ��, â��muhavereâ��, â��fasılâ��,â��bitişâ�� bölümlerinden oluşur.


KARAGÖZ

Karagöz oyununun kökeni ve bu oyunda başrol oynayan Karagöz ile Hacivatâ��ın kimlikleri konusunda değişik görüşler vardır. Söylentilere göre Karagöz, Trakyalı bir demirci ustasıdır ve bir cami yapımında Bursaâ��da, caminin ustabaşısı Hacı İvaz (Hacivat) ile tanışır ve kısa bir süre sonra aralarında eğlenceli bir söyleşi başlar. Bu söy-leyişiye öteki kişiler de katılır. Durumu öğrenen Orhan Gazi, Karagözâ��ü idam ettirir; Hacivat ise hacca giderken eşkıyalar tarafından öldürülür. Daha sonra Orhan Gaziâ��nin emriyle Şeyh Küşteri, Hacivat ile Karagöz arasındaki gülünç söyleşi ve olayları perdeye aktarır. Bu oyun 17. yüzyıldan bu yana Türkiyeâ��de çok yaygınlaşmıştır.


devamı için  : http://www.liderboard.eu/meddah-ortaoyunu-karagoz-k123105.html

Meddah
Geleneksel tiyatro içinde yer alan Meddah, gerçekte bir anlatım türü olmakla beraber söyleşmeli, taklitli kişileştirmeli bölümleri sebebiyle dramatik türlerden sayılmaktadır. Meddah hikâyelerinde rol alan bütün kişileri, hikâyeyi anlatan ve meddah adıyla anılan tek kişi canlandırırdı. Önceleri tarihî ve dinî konuları nakleden meddahlar, sonraları günlük hayattan alınan kesitleri komik bir üslûpla nakletme yoluna yönelmişlerdir.

Hikâye anlatmak olan meddahlık taklit yapma sanatıdır. Perdesi, sahnesi, dekoru, kostümü bir sanatkârda toplanmış bir temaşadır.

Meddah bir sandalyeye oturarak dinleyicilerine hikâyeler anlatır. Meddahın anlatışını, günlük yaşamdaki olaylar, masallar, destanlar, hikâyeler ve efsaneler oluşturur.

Meddahın aksesuarını bir mendil ile bir sopa (baston) oluşturur. Genellikle güldürücü, ahlâkî ve edebi sonuç çıkarılacak hikâyelerine klişeleşmiş “râvıyân-ı ahbar ve nâkılân-ı âsar ve muhaddisân-ı ruzigâr şöyle rivayet ederler ki” şeklinde söz başı ile başlar, daha sonra kahramanları sayıp hikâyesini anlatır. Meddah hikâyenin kahramanlarını kendi yöresinin dili ve şiveleri ile konuşturan insandır.

Meddah çok oyunculu bir tiyatro eserinin tek sanatçısı, oyuncusu konumundadır. Okumanın gelişmediği, dinlemenin rağbet gördüğü zamanlarda Osmanlı sarayında şehirlerde, kasabalarda, ramazan gecelerinde, sünnet düğünlerinde, kahvehanelerde bu sanatı sürdürürdü. Bu sanatın günümüzdeki uzantısı stand-up yapan showmenlerdir...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................