Cümlenin öğeleri konusunu anlatınız.
#OptiSınav​


Sagot :

Cümlenin öğeleri; Arasöz, yardımcı ve temel öğeler olmak üzere üç alt gruba ayrılmaktadır. Temel öğeler, anlam belirten her cümlede yüklem ve özne halinde yer alırlar. Yardımcı öğeler ise; nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı ve edat tümleci olarak belirtilebilir.

Selam.

Cümlenin ögeleri

  • Cümle
  • Öğe
  • Yüklem
  • Özne
  • Nesne
  • Dolaylı Tümleç
  • Zarf Tümleci

Cümle: Bir düşünceyi, isteği, haberi ya da duyguyu anlatmamızı sağlayan, bir veya birden çok sözcükten oluşan anlatim birimidir.

  1. Yoruldum
  2. Eşyaları taşırken yoruldum.

Öğe: Cümledeki sözcüklerin tek başına ya da söz gruplari halinde cümlede yerine getirdikleri göreve öğe denir.

  1. Öğe konusu birçok alt bilgi içerir. Özellikle söz gruplari iyi bilinmelidir.
  2. Öğeleri bulurken asla kimin veya neyin sorulari sorulmaz.

Öğeler temel ve Yardımcı olarak ikiye ayrılır:

  • Yüklem özne
  • Nesne dolaylı Tümleç zarf Tümleci

Yüklem: Bir cümledeki yargıyı tamamlayan işi oluşu ve hareketi ya da durumu bildiren sözcüktür.

Yüklemi bulmak için bu cümlede yapılan,meydana gelen veya olan nedir? sorusunu sormalıyız.

  1. Öğrenciler bahçedeki çöpleri topladılar (yapılan)
  2. En sevdiğim yemek koftedir. (Olan)

Yüklem Çekimli bir fiil olabileceği gibi isimden de oluşabilir.

Ahmet yarin geliyor. (Çekimli Fiil)

Ahmet çok çalışkandır (isim)

Yüklem Tek sözcük olabileceği gibi sözcük grubu da olabilir.

Elindeki taşı suya attı (Tek sözcük)

Masadeki kağıtlara göz attı (Deyim - söz grubu)

Özne: Cümlede bildiren isi yapan ogeye özne denir. Özne bazi durumlarda işi yapan değil işten etkilenen bir varlık olabilir.

Özneyi bulmak için Kim? Ne? sorularini sorarız.

  1. Çocuklar evin bahçedesinde oynuyor. (Kim oynuyor? Çocuklar)

Özne ikiye ayrılır

  • Açık Özne: Cümlede yazılı halde bulunan Öznedir. Sabah seni arkadaşın aradı. (Kim aradı? Arkadaşı)
  • Gizli Özne: cümlede yazılı olmayan Varlık eklerden anladığımız öznedir. Hafta sonu pikniğe gidecegiz ( Kim gidecek - Biz)

Nesne: Cümlede öznenin yaptığı işten etilenen unsura nesne denir. "Neyi?,Kimi?,Ne?"sorularini sorarak buluruz.

  1. Komşumuzun kedileri bizim bahçedeki saksıları kırmış.

Kırmış: Yüklem Komşunuzun kedileri: Özne bizim bahçedeki saksıları: Nesne

Dolaylı Tümleç: Cümlede yönelme, bulunma,ayrılma bakımından Yüklemi tamamlayan sözcük ya da grubudur. "Kimi?-Kimden?-Kimde?-Neye?-Neyden?-Nereye?-Nereden?-Neden?" sorulari ile bulunur.

  1. Babam beni çay ocağında bekliyormuş. (Babam nerede bekliyormuş?- Çay ocağında)

Zarf Tümleci: Yön,Zaman,durum,sebep,miktar,vasıta şart ve soru bildirerek Yüklemi tamamlayan ögedir.

"Ne zaman?-Nicin?-Neden?-Ne kadar?" gibi sorularla bulunur.

  1. Derslerine çok çalışırdı. (Ne kadar çalışırdı?- Çok)

-jminavs -xTaehyūng

Başarılar!