Sagot :
Merhaba <33
Anlatım Bozuklukları :
Anlamdan Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları:
1- Gereksiz sözcük kullanımı.
2- Yanlış sözcük kullanımı.
3- Çelişen sözcüklerin bir arada kullanılması.
4- Atasözü ve deyim yanlışlıkları.
5- Yanlış yerde sözcük kullanımı .
6- Anlam belirsizliği.
7- Mantık hataları.
1. Gereksiz Sözcük kullanımı nedir?
♡ Cümlede aynı anlamları olan sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır.
♡ örn: Türkiye 'de aşağı yukarı yaklaşık 10 sene kaldı.
Aşağı yukarı ve yaklaşık kelimeleri eş anlam olduğu için bu ikisinden birinin cümleden çıkarılması gerek!
♡ örn: Öğretmenlerimiz görevimize ve vazifelerimize sadık olmamızı ister.
Görev ve vazife eş anlamlı olduğu için de bu cümleden ikisinden birinin çıkarılması gerek.!
♤ Ayriyetten cümledeki sözcüklerden birinin anlam olarak diğer sözcüğü karşıladığı durumlarda da gereksiz sözcük kullanımı çıkar.
♡ örn: Oylamada yaklaşık 100 kadar kişi cevabı buldu.
Sayı sözcüğünden sonra "kadar" edatı kullanılmıştır.
Bu edat zaten " yaklaşık " anlamı kattığı için gereksiz sözcük kullanımı katar.
2. Yanlış sözcük kullanımı nedir?
♡ Bazı sözcükler anlamları birbirine karıştırıldığı için yanlış bir biçimde birbirlerinin yerine koyulurlar.
dipnot: " Neden olmak , Yol açmak, sebep olmak gibi kalıplar olumsuz durumlar için kullanılıyorken ,
"Sağlamak" olumlu durumlar için kullanılır.
♡ örn: Bazı sorular sınavdan düşük almasını sağladı.
(Yanlıştır)
♡ örn: Bazı sorular sınavdan düşük olmasına neden oldu
(Doğrudur)
- Sınavdan düşük alması olumsuz bir durum olduğu için yukarıda yazdığım kalıplara göre birinin getirilmesidir.
♡ Yüzünden ,sebebiyle gibi kalıplar olumsuz durumlar için kullanılıyorken;
Sayesinde , olumlu durumlar için kullanılır.
- Onun sayesinde 1 senelik emeğim heba oldu (yanlış)
- Onun yüzünden 1 senelik emeğim heba oldu (doğru)
- Emeğin heba olması olumsuz bir duruma teşkil eder.
♡ Ücret: Kullanım veya kiralama bedeli.
♡ Fiyat : Satın alma bedeli.
♡ örn: Bu yaz domates ücretleri çok yükselmiş.(Yanlış)
- Bu yaz domates fiyatları çok yükselmiş (Doğru)
- Ücret yükselmez, fiyat yükselir..!
3- Çelişen Sözcüklerin bir arada kullanılması?
♡ Anlam yönünden birbiriyle çelişen sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır. Genelde kesinlik ve olasılık bildiren ve cümlede birbirleriyle kullanılması bu cümlelerin çelişen sözcükler grubuna girmesine kanaat göstermekte.
♡ örn : Geldiği günden beri Almanya'da aşağı yukarı tam iki yılını harcamış.
! Aşağı yukarı yaklaşıklık (olasılık) bildirirken , tam kesinlik bildirir. Bu yüzden bunlar anlam yönünden çelişirler !
♡ örn: Niyetimizin ne olduğunu eminim siz de anlamış olmalısınız.
Eminim kesinlik bildirirken anlamış olmalısınız bir olasılık anlamı katar. Bu yüzden bunlar da anlam yönünden çelişirler.
4- Atasözü ve deyim yanlışlıkları?
♡ Atasözleri ve deyimler kalıplaşmış söz öbekleridir. Bu nedenden dolayı cümlede bir değişiklik olmamalıdır. Değişiklik yaparsak anlatım bozukluğuna yol açar.
♡ örn: Bu kadar gürültüye katlanamadığı için insanları kafasından savdı.
- Kafasından savmak yanlış bir şekilde yazılmıştır doğrusu Başından savmaktır. Burdaki kafa , başın yerine geçmiş. Yanlıştır çünkü deyimler kalıplaşmış.
dipnot: Deyimler cümlenin anlamına uygun kullanılmaması durumunda anlatım bozukluğu meydana gelir.
♡ örn: Telaştan ne yapacağını bilmemiş eli ayağı buz kesilmişti.
- Eli ayağı buz kesilmek bir çok üşümek manasında.
- Telaştan ne yapacağını bilmemiş telaşından eli ayağı tutmuş gibi de yorumlayabiliriz
- Ama burda eli ayağı buz kesilmek 'le ilişkilendirmemeli.
5- Yanlış yerde sözcük kullanımı ?
♡ Sözcüklerin veya söz öbeklerinin cümlede yanlış yerde kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.
♡ örn: Odaya girdiğimde ilk gözüme çarpan şey dağınıklıktı. (Yanlış)
- Odaya girdiğimde gözüme çarpan ilk şey dağınıklıktı (Doğru)
6- Anlam belirsizliği nedir?
♡ Bir cümlenin anlamının açık ve net olması gerekir. bir cümlede birden fazla farklı olması anlatım bozukluğuna yol açar.
♡ örn: Çalışmaya başladığında ben henüz evdeydim. cümlesinde anlam belirsizliği vardır. Cümlede 2 farklı anlam çıkabilir.
- Sen çalışmaya başladığında ben henüz evdeydim.
- O çalışmaya başladığında ben henüz evdeydim.
- Anlamlarının her ikisini de bu cümleden çıkarmak mümkün. Bu nedenle cümle de anlam belirsizliği denir.
7- Mantık hataları nedir?
♡ Cümlede yapılan mantık hataları yâda mantıksız sıralamalar anlatım bozukluğuna yol açar.
♡ örn: Bu tür hastalıklar zamanında tedavi edilmezse ölüme hatta sakatlıklara yol açar.
- Koyu renkle yazdıklarım yanlış sıralandığı için mantık hatası olmuştur.
- Doğrusu ise: Bu tür hastalıklar zamanında tedavi edilmezse sakatlıklara hatta ölüme yol açabilir. biçiminde olmalı..
♡ Başarılar..
~Merhabalar~
Anlatım bozuklukları
1-Anlamsal Anlatım bozuklukları
A)Gereksiz sözcük kullanımı
Cümlede gereksiz sözcük kullanımı eş anlamda olan kelimelerin beraber kullanılması, birbiri yerine kullanılabilecek kelimelerin aynı cümlede kullanılması gibi sebeplerden çıkabilir. Bu sözcükleri anlamak için o sözcükleri cümleden çıkarabiliriz. Çıkardığımız zaman hala anlamlı oluyorsa o sözcük gereksizdir ancak anlam bozuluyorsa gereksiz sözcük değildir.
Örnek
Nerdeyse, Az kalsın sınava yetişemiyordum.(Yanlış)
Neredeyse sınava yetişemiyordum.(Doğru)
Az kalsın sınava yetişemiyordum.(Doğru)
B)Anlamca çelişen sözcüklerin kullanımı
Bir cümlede birbirini tutmayan ve birbiri ile ters düşen kelimelerin kullanımıdır. Genellikle olasılık ve kesinlik arasında olur.
Örnek
Kesinlikle bu maçı kazanabilirsin.(Yanlış)
Bu maçı kazanabilirsin.(Doğru)
Kesinlikle bu maçı kazanacaksın.(Doğru)
C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
Cümlenin anlam bütünlüğü bozan kelimelerin kullanımıdır. Bazen bazı sözcükler karıştırılır.
Örnek
Okulda toprağa bir sürü fidan ekildi. (yanlış)
Okulda toprağa bir sürü fidan dikildi. (doğru)
D) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması
Cümlede kelimenin yanlış yerde kullanımı yanlış anlaşılmaya yol açar.
Örnek
İzinsiz inşaata girilmez.(yanlış)
İnşaata izinsiz girilmez.(doğru)
E)Deyimin yanlış anlamda kullanılması
Bazen deyimler anlamına uygun olmayan cümlelerde kullanılır.
Örnek
Sinirden etekleri zil çaldı.(yanlış)
Sinirden küplere bindi.(doğru)
F)Anlam Belirsizliği
- Zamir eksikliği
Bazı cümlelerde Onun ve Senin zamirleri karışmaktadır bu cümlelerde anlam belirsizliği olur.
Örnek
Telefonunu kırdım.(Yanlış)
Senin telefonunu kırdım.(Doğru)
Onun telefonunu kırdım.(Doğru)
- Noktalama eksikliği
Bazen virgül koymayı unuturuz bu yüzden cümle tam anlaşılmaz.
Örnek
Hasta çocuğa baktı.
Burada hasta olan çocuk mu yoksa hasta olan kişi bir çocuğa mı baktı anlayamayız.
G) Mantık ve Sıralama Hatası
Cümlede verilen kavramlarda önem sırası karıştırılması veya cümlenin mantıksız olması sebebiyle oluşur.
Örnek
Tek katlı evin en alt katına araba çarptı.
(Tek katlı evin en alt katı olmaz.)
Thank you for visiting our website wich cover about Türkçe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.