11.sınıf tarih proje ödevi
Mısır sorunu ve çözümü
En az 5 sayfa
Hoca puan vereceği için ÖNEMLİ!!!


Sagot :

Cevap:

Fransa'nın Mısır'ı işgali sırasında Mısır'a gönderilen askerlerden biri olan Mehmet Ali Paşa kısa zamanda başarılı bir politika izleyerek Osmanlı devletine kendisini kabul ettirdi, vali oldu. Hicazda Vehabi isyanını bastırdı. Mısır'da ekonomiyi düzeltti. Fransa'dan teknisyen ve subay getirdi. Modern bir ordu ve donanma kurdu. Mora isyanına ordu gönderdi. Mora isyanı Yunanistan devletinin kurulmasıyla sonuçlandığından dolayı vaat edilen Mora valiliği verilemedi. Bunun üzerine Mehmet Ali Paşa, Girit ve Suriye valiliklerini istedi. Yalnız Girit valiliği verildi. Mehmet Ali Paşa II. Mahmut'a danışmadan Moradaki kuvvetlerini çekti, ayrıca Osmanlı Rus (1828) savaşında kuvvet göndermedi. Mehmet Ali Paşa Suriye ve Girit valiliklerinin verilmesinde çok ısrarlı oldu. Görevden alınma durumu ortaya çıkınca isyan etti. Oğlu İbrahim paşayı Suriye üzerine gönderdi. Mısır ordusu Adana'yı geçerek, Konya'da Sadrazam Reşit Mehmet Paşa komutasında Osmanlı ordusunu yendi (1833).II. Mahmut Rusya'dan yardım isteyince Mısır sorunu Avrupa sorunu oldu. Fransa ilk başlarda Mehmet Ali Paşayı tutuyordu. Rusya yardım amacıyla İstanbul'a ordu gönderince İngiltere ve Fransa Osmanlının Rusya'nın egemenliğine gireceğini anladılar, araya girerek Kütahya antlaşmasını imzalanmasını sağladılar. (1833) Buna göre:1) Mehmet Ali Paşa'ya Mısır ve Girit valiliklerine ek olarak Suriye valiliği verildi.2) İbrahim Paşa'ya Cidde valiliğine ek olarak Adana valiliği verildi.

Açıklama:

1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı

Kısaca: 1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı, Birinci Osmanlı-Mısır Savaşı ya da İlk Suriye Savaşı, Mehmet Ali Paşa'nın Osmanlı Devleti'ne karşı Filistin, Suriye ve Anadolu'ya düzenlediği seferdir.İlk Suriye Savaşı, Mehmet Ali Paşa'nın Osmanlı Devleti'ne karşı Filistin, Suriye ve Anadolu'ya düzenlediği seferdir.

Savaş öncesi

1822'de Girit'deki Yunan isyanın bastırmak için Osmanlı Devleti hukuken devletin valisi ama gerçekte gayet bağımsız olan Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dan donanma desteği istemişti. Kavalalı Mehmet Ali Paşa bu destek verilirse kendisine Şam valiliğinin de verileceğini beklemekte idi. Girit'e gidip Osmanlı donanmasına destek sağlayan Mısır donanması ile bu isyan bastırılmıştı. Bundan sonra Kavalalı Mehmet Ali Paşa kendisine vaad edilen Suriye valiliğinin sonradan kendine verilmemesinden dolayı Babıali'deki Osmanlı hükümetine zaten kırgın idi. 1825'de çıkan Mora İsyanı'nı bastırmak için de Osmanlı devleti hukuken devletin valisi ama bağımsız olan Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'dan donanma desteği istedi. Bu sefer Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın Mora Valiliği ve Kandiye (Girit) Valiliği isteği kabul edildi. Mısır valisi oğlu Kavalalı İbrahim Paşa komutasında Mısır donanması Mora kiyilarina geldive Osmanlı donanması ise İskenderiye'den taşınan takviye Misir ordusu kara birlikleri Mora'daki Osmanli ordusuna katildi. Bu ordu kullanılarak en sonunda Missolonghi kalesinin kuşatma ile alınmasından sonra isyancı Yunanlılar tepelenmis oldular. Fakat Britanya, Fransa ve Rusya'nın başı çektikleri ve güya 1815 Viyana Kongresi'nden sonra "Kongre Sistemi"'ni uygulayan, "Büyük Güçler (Devlet-i Muazzama)" bu sistemin amacı olan meşru hükümdarların irsi haklarını halk hareketlerinden ve halk devrimlerinden korumak iken, Yunan isyanı karşısında prensiplerini değiştirdi ve Yunan isyancılarının tarafını tutup Osmanlı Devleti'nden Yunanistan'a bağımsızlık vermesini istedi. Britanya, Fransa ve Rusya'nın katıldıkları bir donanma Mora'ya gönderildi. Bu "Büyük Güçler" donanması ile Osmanlı ve Mısır donanması arasında 20 Ekim 1827'de yapılan Navarın Deniz Savaşı'nda Osmanlı-Mısır donanması yenik düştü ve Osmanli-Misir donanmasi tahrip edildi. Bu deniz savaşından sonra Rusya yine ortodoks Hristiyanlarının ve Yunanistan'ın koruyucusu tavırları ile 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nı başlattı. 1829'da Rus orduları Osmanlılara karsi galip gelerek ta Edirne önlerine kadar geldiler. 14 Eylül 1829'da imzalanan Edirne Antlaşması ile Yunanistan bağımsızlık kazandı ve Kavalalı Mehmet Paşa'ya valiligi vaad edilmiş Mora yarımadasınin egemenliği bu yeni devlete verildi. Böylece Osmanlı-Mısır ilişkilerinde "Mısır Sorunu" adı verilen sorunlar çıktı.