Sagot :
Cevap:
KONULAR:
A.İNSAN HAKLARININ ANLAMI VE ÖNEMİ
B. İNSAN HAKLARI VE ETİK
Açıklama:A.
İNSAN HAKLARININ
ANLAMI
VE
ÖNEMİ
“İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi” (1948 yılında BM) ön sözünde
insan hakları kavramının önemi
"İnsanlık ailesinin
bütün üyelerinde bulunan haysiyetin
ve
bunların eşit ve devir kabul edilmez
haklarının tanınması hususunun,
hürriyetin,
adaletin ve dünya barışının temeli olmasına gayret etmeleri için
işbu
bildirge kabul edilir.’’
sözleriyle vurgulanmıştır.
Dil, din, cinsiyet, renk, etnik köken, ekonomik ve sosyal konum,
kültürel özellikler vb. nedenlerle
bazı insanlar insan haklarından mahrum bırakılabilir mi?
Neden?
2. İnsan hakları nasıl elde edilir?
İnsan hakları,
insanın
yalnızca insan olması nedeniyle
sahip olduğu ve
insanın tüm yönleriyle (fiziksel, biyolojik, kişisel, kültürel vb.)
değerini ve onurunu korumayı
amaçlayan evrensel ilke ve kurallar bütünüdür.
İnsanın sırf insan olması nedeniyle kazandığı değeri tanımaktır.
İnsanı yalnızca korumayı değil,
geliştirmeyi de amaçlar.
Yaşam kalitesini artırmaya
yönelik her türlü çabayı da içerir.
İnsan haklarının en önemli özelliği
Başta yaşama hakkı
kişi dokunulmazlığı hakkı,
kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı,
düşünce ve ifade özgürlüğü,
din ve vicdan özgürlüğü,
çalışma hakkı, barış hakkı,
çevre hakkı vb.
hak ve özgürlükleri güvence altına almasıdır.
Hak ve özgürlükleri güvence altına alınması
insanın değeri ve onuru da korur.
İnsanlar;
dili, dini, cinsiyeti, rengi, etnik kökeni, ekonomik ve sosyal konumu, kültürel
özellikleri
ne olursa olsun
bu haklardan yararlanır.
İnsan hakları, varılmak istenen bir idealdir.
Bir kısım insanın sahip olduğu söz konusu haklara
tüm insanların sahip olması için çaba gösterilmesi amacı…
Asıl olan;
insanı tüm yönleriyle korumak
bütün insanlar için geçerli olmaktır
İnsan hakları;
insana saygı gösterilmesini,
bütün insanların bu değer ve
saygınlığa ulaştırılması için çaba sarf edilmesi gerektiğini ifade
eder.
İnsan haklarının temel özellikleri nelerdir?
1- İnsan hakları, tüm insanların
eşit bir biçimde sonsuza kadar sahip oldukları haklardır.
2- İnsan hakları evrenseldir.
Dünyanın neresinde olursa olsun tüm insanlar için geçerlidir.
İnsan bir ülkenin vatandaşı olduğu için değil,
insanlık ailesinin bir parçası
olduğu için bu haklara sahiptir.
3- İnsan hakları, geri alınamaz ve bir başkasına devredilemez.
İnsan olma durumu sona eremeyeceğine göre insan hakları da ortadan
kaldırılamaz.
4- İnsan hakları bölünemez haklardır.
Hiç kimsenin hiçbir hakkı, hiçbir gerekçeyle elinden alınamaz.
5- İnsan hakları birbirleriyle ilişkili ve birbirine bağlantılıdır.
İnsan hakları hep birlikte birbirini tamamlayan bir çerçeve oluşturur.
Örneğin
karar alma süreçlerine katılma hakkı;
kendini ifade etme, örgütlenme, öğrenme ve yaşamın temel gereksinimlerini
isteme haklarıyla yakından ilişkilidir.
6- İnsan hakları, insanın onuruyla yaşaması için gerekli tüm özellikleri
ortaya koyar;
bir insanın -hangi gerekçeyle olursa olsun- insan haklarını çiğnemek,
o kişiye insan değilmiş gibi davranmakla eş değerdir.
7- İnsan haklarını talep eden herkes,
aynı zamanda birtakım sorumlulukları da kabul eder.
Başka insanların haklarına saygı gösterme ve hakları çiğnenen insanları
destekleme sorumluluklarını yerine getirmesi gerekir.
ETİK NEDİR?
İnsan eylemlerini,
bu eylemlerin yapısını ve
eylemlerin temel belirleyicilerini
araştıran bir disiplindir.
Felsefi açıdan,
insanların çıkarları söz konusu olmaksızın,
dinsel veya ideolojik değer yargıları tarafından belirlenmeksizin
eylemde bulunabilecekleri ifade edilir…
Etik insanın değerler tarafından belirlenerek
eylemde bulunabildiğini söyler.
Etik eylem, çıkar beklentisinden ve değer yargısından değil,
değerler tarafından belirlenen eylemdir.
Değer yargısı ile değerler arasındaki fark nedir?
Değer yargısı
Değer yargısını üreten, din ve ideolojiler…
Değer yargıları toplumdan topluma hatta aynı toplum içinde bile bölgeden
bölgeye ve zamana göre değişebilmektedir.
Her toplumun hazır değer yargıları vardır.
Bunlar bir kez konuluyor ve ondan sonra bunların dediğini yapmak değerli
sayılıyor,
onların dediğine aykırı davranmak da değersiz ya da değerlerin çiğnenmesi
olarak düşünülüyor, benimseniyor.
Belli bir topluma ait olan değer yargılarının
evrenselliği
söz konusu olamaz.
Değerler
Değer yargılarının (din ve ideoloji) dışında
insanlık tarafından üretilir.
İnsanın değerli görülmesinin koşulu,
insanlardaki değer bilincidir.
Bu, aynı zamanda insan haklarının ve demokrasinin de
temelidir.
Değer felsefesinde üç tür değer;
Kişi değerleri -etik değerler (sevgi, saygı, dürüstlük, cesaret vb.),
İnsan değerleri ( bilim, felsefe, sanat, teknik, siyaset vb.),
Toplumsal değerler (temel haklarda eşitlik, adalet vb.).
Değer bilincine sahip ve etik eylemde bulunan insan;
kendine özgü olanakları olan bir varlık olduğu için
hangi kültürden,
hangi inanç sisteminden,
hangi ırktan ve ideolojiden gelirse gelsin
sırf insan olması nedeniyle insan haklarına sahiptir.
Çünkü
insan haklarının temeli olan değerleri yaratan,
değer ortaya koyma özelliğine sahip olan,
insanın kendisidir.
İnsan böyle bir varlık olduğu için insan hakları vardır.
Etiğin ve insan hakları alanının merkezinde insan vardır.
Önce insana, insanın kendine bakmak esastır.
İHE Bildirgesi'nde bütün maddelerin hiçbir istisna olmadan tüm insanlar için olduğu
vurgulanmıştır.
Örneğin
“Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar.
(1. Madde)",
“Herkes ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyaset veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken,
mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetmeksizin bu bildirge ile ilan olunan
bütün haklardan ve bütün özgürlüklerden yararlanabilirler.
(2. Madde)
bütünlük vurgulanır.
İnsan haklarının temeline etik değerler konulmasaydı bu denli kabul görmez ve
tartışmasız kabul edilmezdi.
"etik"in olmadığı yerde "insan hakları",
"insan hakları"nın olmadığı bir yerde de
"etik"in olamayacaktır
Thank you for visiting our website wich cover about Hayat Bilgisi. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.