Cevap:
Atmosfer Basıncını Neler Etkiler?
Mevsimler: Sıcaklıkların mevsimlere göre değişmesi ile atmosfer basıncı da değişim göstermektedir. Türkiye2nin kışları yüksek basınç, yazları ise alçak basınç alanları oluşmaktadır.
Sıcaklık: Hava; soğumayla sıkışarak ağırlaşır; ısındıkça genleşerek hafifler. Bu durum soğuk olması halinde basıncın yükselmesine, ısındıkça basıncın düşmesine neden olacaktır. Bu nedenlerden ötürü; kutuplar yüksek basın, ekvator da alçak basınç görülmektedir.
Yükseklik: Basınç ile yükselti arasında ters bir orantı ortaya çıkar. Yükseklerde basınç düşmeye başlar, alçaldıkça basınç yükselir. Bu durum; yüksekliğin artması ile atmosfer kalınlığı, ağırlığı ve gazlar azalmaya başlamaktadır.
Dinamik Etkenler: Hava kütleleri yükselerek seyrelmeye alçalarak ise yığılmaya başlar. Troposferde üst kısımlardan kutuplara esen alizeler, dünyanın günlük hareketleri nedeniyle 30° enlemlerinde alçalmaya başlayarak yüksek basınç alanları oluşmasına neden olmaktadırlar.
Yerçekimi: Doğru orantı olan basınç ile yerçekimi; aynı şekilde ilerler. Yerçekimi artıkça basınç yükselir, azaldıkça düşer. Cisimlerde ağırlığını yerçekimi ile belirler. Yerçekimi dünyanın yuvarlak olmasından ötürü; kutuplarda fazladır ekvatorda ise az olur. Bu yüzden hava basıncı olarak da; ekvator da kutuplara nazaran daha azdır.
Kutup ve Batı rüzgarları da; 60° enlemlerinde karşılaşarak yükselmeye başlar ve bu durumda alçak basın alanları ortaya çıkar. Bu şekilde meydana gelen ve hava hareketleri ile oluşan basınç merkezlerine ‘’dinamik basınç merkezleri’’ adı verilir.
Rüzgarlar: Havanın sıcaklığını ve yoğunluğunu değiştirmesiyle etki sağlar ve atmosfer basıncının değişmesine neden olurlar.
Yüksek basınç alanları; hava hareketleri alçalıcı olması nedeniyle hava ısınır ve nem artar bu durumda yağış oluşmaz. Bu durumda kışın hava ayaz olur.
Alçak basınç alanları; yükselen bir hava oluşumu sağlar ve yükseldikçe soğuyarak yağış bırakmaya başlar. Bu sebeple kışın hava ılık olur.
Açıklama:
iyi dersler...
