5. sinif mezopotamya konusunu açıklayıcı bir şekilde anlatır mısınız? en beğendimi ve en açıklayıcısını en iyi seçiyorum >♡​

Sagot :

Cevap:

yıldız lazım çk ozur dilerm

Cevap:

iyi derslerr

Açıklama:

Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan topraklara, iki ırmak arası anlamına gelen Mezopotamya tabiri kullanılır.

Nehrin akış yönüne göre bölge Yukarı Mezopotamya ve Aşağı Mezopotamya olarak bölümlendirilmiştir.

Mezopotamya, İlk Çağ’ın en eski ve en önemli uygarlık merkezlerinden biridir. Topraklarının verimli, ikliminin yaşamaya uygun olması nedeniyle, dışardan birçok kavim buraya gelip yerleşmiştir.

Mezopotamya’da Sümer, Akad, Elâm, Babil ve Asur devletleri kurulmuştur.

Sümer Uygarlığı

Asya kökenli bir kavim olan Sümerler, MÖ 3500 yıllarında Mezopotamya’ya gelip yerleştiler.

Sümerler, şehir devletleri hâlinde yaşadılar. Ur, Uruk, Kiş, Eridu, Umma, Lagaş önemli şehir devletleridir.

Kent devletlerinin başında “ensi” ve “patesi” adı verilen rahip krallar vardı.

Mezopotamya kültür ve uygarlığının temeli Sümerler tarafından atıldı.

Mezopotamya devletleri kültür ve uygarlık yönünden büyük ölçüde Sümerlerin etkisinde kaldılar.

MÖ 2750 yıllarında Uruk kralı Lugalzagi, Aşağı Mezopotamya’da siyasi birliği gerçekleştirmek amacıyla, Sümer kent devletlerini bir yönetim altına topladı.

MÖ 2350’de Akadlar, Sümerleri egemenlikleri altına aldılar.

Akadlar

MÖ 4000’de Arabistan’dan göç eden ve Sami kavimlerinden olan Akadlar, Fırat Irmağı boylarına gelip yerleşmişlerdir.

MÖ 2350’de Sümer egemenliğine son veren Sargon, Akad Krallığı’nı kurdu.

Mezopotamya’ya egemen oldular ve tarihin ilk büyük imparatorluğu olan Akad İmparatorluğu’nu kurdular. MÖ 2150’de kuzeyden gelen Gutiler, Akad İmparatorluğu’na son verdiler.

Elâmlılar

Elâmlılar, Sami kavimlerindendi ve Mezopotamya’nın güneydoğusunda yaşıyorlardı.

Merkezleri Sus kentiydi.

Elâmlılar zengin yer altı kaynaklarına sahiptiler. MÖ 7. yüzyıl ortalarında Asurlular, Elâm egemenliğine son verdiler.

Babilliler

Babillilerin siyasi tarihleri, I. Babil Devleti ve II. Babil Devleti olmak üzere ikiye ayrılır.

I. Babil Devleti: MÖ II. binde Samilerin bir kolu olan Amurrular tarafından kuruldu.

En güçlü dönemlerini Hammurabi zamanında yaşadılar.

Hammurabi, Sümer ve Akadların yasalarını toplayarak zamanın ihtiyaçlarına göre düzenleyen ünlü “Hammurabi Kanunları”nı meydana getirdi.

Babil Devleti, MÖ 1800 yıllarında Hititler tarafından yıkıldı.

II. Babil Devleti: Babil, uzun yıllar Asurların egemenliği altında kaldı.

Babilliler, Medlerle birleşerek MÖ 612’de Asur egemenliğine son verdiler ve II. Babil Devleti’ni kurdular.

II. Babil Devleti’ne MÖ 539’da Persler son verdi.

Asurlular

Asurlular, Elâm dâhil tüm Mezopotamya ile Suriye, Filistin ve Mısır’ı içine alan büyük bir imparatorluk kurdular.

Mezopotamya ile Anadolu arasındaki ticareti yürüten Asurlular, Anadolu’da ticaret kolonilileri kurdular. Bunların en büyüğü Kültepe (Kayseri) idi.

Kral Asurbanibal zamanında Asurlular, en güçlü ve disiplinli orduları sayesinde sınırlarını Doğu Anadolu’dan Mısır’a kadar genişletmişlerdir.

MÖ 612’de Medler ve Babiller birleşerek Asurlulara son verdiler.