Ener Yeyaettin'in Diyet Hikai 1 dakika önce Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri olmayan dükkânında tek başına, gece gündüz kıvılcımlar saçarak çalışan Koca Ali, tıpkı kafese konmuş terbiyeli bir arslanı çağrıştırıyordu. Uzun boylu, iri pençeli, kalınca pazılı, geniş omuzlu bir pehlivandı. On senedir bu karanlık in içinde ham demirden dövdüğü kılıç ve namluları tüm Anadolu'da, tüm Rumeli'de sınır boylarında büyük bir ün kazanmıştı. Hatta İstanbul'da bile yeniçeriler, satın alacakları kamaların, saldırmaların, yatağanların üstünde "Ali Usta'nın işi" damgasını arıyorlardı. O, çeliğe çifte su vermesini biliyordu. Uzun kılıçlar değil, yapmış olduğu kısacık bıçaklar bile iki kat olur, kırılmazdı, "Çifte su vermek” sanatının, yalnız ona özgü bir sirri vardı. Yanına çırak almaz, kimselerle oldukca konuş
maz, dükkânından dışarı çıkmaz,...(burdaki ses olayları nelerdir​


Sagot :

[tex]\color{purple}\text{Selám<3 \:}[/tex]

Cevap ektedir.

SES OLAYLARI

1) Ünsüz Benzeşmesi

Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden "c, d ,g "ile başlayan bir ek geldiğinde ,ekin başındaki ünsüz değişerek sertleşir. Bu ses özelliğini ünsüz uyumu ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi denir .Bu ses olayının ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi kelime sonundaki sert ünsüzün yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir .

Sert ünsüzler: f,t,k,ç,ş,h,p'tır.

Yumuşak ünsüzler: c,d,g,b,ğ ... 'dır.

2) Ünsüz Yumuşaması

"p,ç,t,k" harfleriyle biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek geldiği zaman "b,c,d,g"

ye dönüşürler. Buna ünsüz yumuşaması denir .

p ünsüzü → b ünsüzüne

ç ünsüzü → c ünsüzüne

t ünsüzü → d ünsüzüne

k ünsüzü → g ve ğ ünsüzüne

dönüşüp yumuşarlar.

3) Ünlü Düşmesi

Son hecesinde dar ünlü ( i,ı,u,ü ) bulunan kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında son hecedeki dar ünlü düşer. Buna ünlü düşmesi denir.

Örnek :

  • Oğul +u = Oğulu ( u düşmüştür)
  • Gönül + ü = Gönlü (ü düşmüştür)
  • Beyin + imiz = Beynimiz ( i düşmüştür)

4) Ünsüz Düşmesi

Türkçe de "-k" ünsüzüyle biten bazı kelimeler "-cik,-cık" eklerini aldıklarında sözcüğün sonundaki -k düşer buna ünsüz düşmesi denir.

Örnekler :

  • Ufak + cık → Ufacık
  • Küçük+ cük → Küçücük
  • Minik+ cik → Minicik

5) Ünlü Türemesi

"cık " eki geldiği zaman ortaya yeni ünlü çıkmasına denir.

Örnek :

  • dar + cık = daracık
  • az + cık = azıcık
  • genç + cik = gencecik

6) Ünlü Türemesi

Bir sözcüğe ek getirildiğinde ya da sözcüğün başka bir sözcükle birleşmesi sonucunda bir sesin ortaya çıkmasına denir.

Örnekler:

  • Af + etmek → affetmek
  • Red+etmek → Reddetmek

7) Ulama

söyleyiş ile ilgili olan bir ses olayıdır ünsüzle biten bir kelimeden sonra ünlüyle başlayan bir kelime geldiğinde iki kelime birbirine bağlanarak okunur bu kuralı ulama denir ulama sadece söyleyişte olur .

[tex]\color{purple}\text{@lClara❧\:}[/tex]

View image Devil

Cevap:

MERHABA

Açıklama:

SES OLAYLARI:

https://eodev.com/gorev/13045485?utm_source=android&utm_medium=share&utm_campaign=question

SERT ÜNSÜZ: P, ç, t, k

YUMUŞAK ÜNSÜZ:B,c D, g

BUNA GÖRE BU METİNDEKİ SES OLAYLARINI BULALIMM..

  • Kapısından

P, ç, t, k harflerinin b, c, d, g harflerine dönüşmesiyle ünsüz yumuşaması olur. Burda da "dan" ekinin aslı "tan" dır. Yani "yan" dan "dan" ekine dönüşmüştür.

  • Girecek

P, ç, t, k harflerinin b, c, d, g harflerine dönüşmesi ünsüz yumuşaması dır. Burda da "cek" ekinin aslı "çek" dir.

  • Tıpkı

Burda yumuşak ünsüzlerden "g" harfi sert ünsüze "k" harfine sertleşmiştir. Burda ünsüz sertleşmesi vardır.

  • Çağrıştırıyordu

Yumuşak ünsüzlerden "D" harfi sert ünsüzlerden "t" harfine sertleşti. Bu yüzden Burda ünsüz sertleşmesi vardır. Ve burda ünlü düşmesi var. Kelimenin kökü "çağrı" dır ve dolayısıyla da I harfi düştüğü için ünlü düşmesi vardır.

  • Pençeli

Yumuşak ünsüzlerden "C" harfi sert ünsüzlerden "ç" harfine dönüşmüştür. Bu yüzden bu kelimede ünsüz sertleşmesi vardır.

  • Kalınca

Sert ünsüzlerden "ç" harfi yumuşak ünsüzlerden "C" harfine dönüştüğü için burda ünsüz yumuşaması vardır.

  • Karanlığın

Burda ünsüz sertleşmesi var. "k" harfi "Ğ" harfine dönüştü.

  • Karanlığın içinde

Burda Ulama vardır. Kelimenin son harfi ünsüz, ikinci kelimenin ilk harfi ünlü olduğu için bu kelimede ulama vardır.

  • Dövdüğü

Burda ünsüz yumuşaması var. "k" harfi "Ğ" harfine dönüştü.

  • Kazanmıştı

Ünsüz sertleşmesi var. "D" harfi "t" harfine dönüştü.

  • Yatağanların

Ünsüz yumuşaması vardır. "k" harfi "Ğ" harfine dönüştü.

  • Çeliğe

Ünsüz yumuşaması vardır. "k" harfi "Ğ" harfine dönüştü.

  • Yalnız

Burda ünlü düşmesi vardır. Kelimenin asıl kökü "Yalın" //yani sade//dir. Burda ünlü harflerden "I" harfi düşmüştür.

  • Oldukça

Burda ünsüz sertleşmesi vardır. "C" harfi "ç" harfine dönüştü.

BAŞARILAR

#OPTİTİM

#(S)ÖZELTİM

team!