Ses genel olarak maddesel ortamda yayılır. İletişim halinde dalgalanarak yayılan ses bulunduğu ortamda her yere yayılma özelliğine sahiptir. Böylece biz bir sesi her yerden rahatlıkla duyabiliriz. Maddenin içerisindeki tanecikler sayesinde ses yayılma özelliği gösterir. Tanecikler birbirine ne kadar yakın ise sesin hızı o kadar yüksek olur.
Sesin Sürati
Ses madde içerisinde farklı hızlarda yayılma özelliği gösterir. Bu durum belli başlı bazı unsurlara bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
- Katı maddelerde ses daha hızlı şekilde yayılır. Çünkü tanecikler birbirine çok yakındır.
- Sıvı maddelerde de hızlı yayılır ancak katı maddelere göre daha az hıza sahiptir.
- Gaz maddenin içinde ses en yavaş şekilde yayılır. Çünkü tanecikler birbirlerinden çok uzaktadır
- Boşlukta herhangi bir tanecik bulunmadığı için ses yayılmaz. Mesela bunlar içerisinde uzay ya da hava bulunmayan boş bir kap örnek gösterilebilir.
Ses Sürati ve Işık Hızı
Sesin sürati ışık hızından çok daha azdır. Bu sebepten dolayı şimşek çaktığı zaman önce Şimşek görünür daha sonra ses duyulur.
Sesin havada yayılma hızı: 340 m/s
Işığın havada yayılma hızı: 300000 km/s
Görmüş olduğunuz gibi ışığın hızı oldukça fazladır. Ancak sesin hızı ışığın hızından çok daha azdır. Rakamsal olarak baktığımız zaman ses 1 saniyede 340 metre yol alırken, ışık hızı ise 1 saniyede tam 7,5 defa dünyayı dolaşabilmektedir.
Not: Televizyonun sesini açtığımız zaman sesin hızında bir değişiklik olmaz. Yalnızca ses dalgalarının enerjisi artış gösterir.
Ayrıca sesin sürati hakkında bilmeniz gereken bazı hususlar mevcuttur.
- Sesin süratini aşmak mümkündür. Örneğin Jet uçakları yüksek hızda uçtuğu zaman ses hızını geçmektedir.
- Sesten daha hızlı giden araçların yaptığı hıza süpersonik hız denmektedir.
- Ses hızı aşıldığı zaman süpersonik bir patlama meydana gelir. Aynı zamanda jet uçağın etrafında bulutsu bir görünüm ortaya çıkar.
- Ses hızı aşıldığı sırada meydana gelen yüksek basınçlı hava hız duvarı olarak bilinmektedir.
