Merhaba! :)
Sorumuzun cevabı sırası ile aşağıdaki gibidir:
- B
- B
- C
Açıklamada, ilk önce şiir tanımı ve soruda kullanacağımız şiir kavramları üzerinde duracağım.
Şiir nedir?
Bir diğer adı ile manzum olan bir edebi türdür. Aslında Türk'lerde çok eskilerden beri manzum şeklinde yazıları olsa da en belirgin örneklerine divan edebiyatı zamanın karşılaşılmıştır. Şiir yazılırken edebi sanatlara başvurulur, belirli bir hece ölçüsü veya serbest ölçüsü, Mısra sayısına göre farklı adları vardır. Şimdi ise bunları inceleyeceğiz
Hece ölçüsü: Şairin her mısrada kullandığı hece sayısına hece ölçüsü diyebiliriz. Şiirlerde genelde bu sayı tekrar eder. Örneğin her mısrada 7 hece olursa şiirimiz 7'li hece ölçüsünde yazılmış demektir.
Serbest ölçü: Hiçbir şekilde hece ölçüsü kuralına uymayan hece ölçüsü sırasız ve düzensiz olan şiirlerdeki ölçü birimidir.
Kafiye düzeni/örgüsü: Kafiye, şiir sonunda ses benzerliğidir. aa,bb şeklinde sınıflandırılır ve çapraz kafiye örgüsü, düz kafiye örgüsü, sarmal kafiye örgüsü gibi isimler alır.
Manzum tür(leri): Şiirdeki yazılış türleridir. Bunlar;
- Beyit: 2'şerli mısralarla yazılan şiirlerdir.
- Üçlük: 3'erli mısralarla yazılan şiirlerdir.
- Dörtlük: 4'erli mısralarla yazılan şiirlerdir.
- Bent: 4'ten fazla mısrayla yazılmış şiirlerdir.
- Kıta: Yukardaki türlerin tekrar edici bir biçimde sürekli kullanılmasıyla oluşur.
Bir örnek verelim ve tüm özelliklerine bakalım:
Gördüler: “Aynada bir gizli cihan…
Ufku çepçevre ölüm servileri…”
Sandılar doğdu içinden bir an
O, uzun gözlü, uzun saçlı peri.
Manzum türü: 4'lük
Kafiye düzeni/örgüsü: abab, sarmal uyak düzeni
Hece ölçüsü: Her mısrada 11 hece var, 11'li kafiye düzeni
Uyak türü: -an,-an tam kafiye - -eri,-eri zengin kafiye
-
Şimdi sorularımıza geçelim:
1. Soruya B dedik çünkü yukarda da bahsettiğim gibi dörtlük, mısra ve kıta manzum yazılarla alakalıdır. Ancak satır, hikaye ve romanlarda görülmektedir.
2. Soruya B dedik çünkü yine yukarıda dediğim gibi hece sayılarına baktık. Hece sayısına bakmanıza gerek yok aslında her mısrada bulunan sesli harfleri sayarsanız hece sayısına ulaşırsınız. Bu durumda her mısrada 7 ses vardır 7'li hece ölçüsü kullanılmıştır.
3. Soruya C dedik çünkü, kıta tekrar eden dörtlüklerdir, dörtlük dört mısrada yazılanlardı, Beyit 2 mısrada yazılanlar, üçlük adından da anlaşılacağı gibi 3 mısrada yazılanlara denirdi. Soru bizden 2 mısrayı istediği için cevabımız C şıkkı olmuştur.
@mustafa
