erime donma buharlaşma yoğuşma süblimleşme ve kırağılaşma nedir acill 40 puanlık soruu

Sagot :

Açıklama:

Erime

Bir maddesinin katı halden sıvı hale geçmesine erime denir. Erime olayının gerçekleşebilmesi için maddenin ısı alması gerekmektedir. Maddenin ısı alarak eridiği sıcaklığa erime noktası ya da erime sıcaklığı denmektedir. Madde erime halindeyken sıcaklığı da sabittir. Buz ısı alarak erir ve sıvı hale dönüşür. Buz için erime sıcaklığı da 0 derecedir.

Erime hal değişimine verilebilecek örnekler:

Mumun yanarak erimesi

Camın ateşte erimesi

Demirin eritilmesi

Karın erimesi

Donma

Erime olayının tersi donmadır. Maddenin sıvı halden katı hale geçmesine donma denir. Bir madde donarken çevresine ısı vermektedir. Kar yağışı olan günlerde havanın daha sıcak olması bununla açıklanabilir. Donma olayı gerçekleşirken mevcut olan sıcaklığa donma noktası ya da donma sıcaklığı denir. Saf maddelerin donma noktaları aynı iken saf olmayan maddelerin donma sıcaklığı birbirinden farklıdır.

Donma hal değişimine verilebilecek örnekler:

Metallere şekil vermek için eritilip sonra istenilen kalıplarla dondurulması

Suyun donması

Göllerin donması

Buharlaşma

Sıvı bir maddenin gaz haline dönüşmesine buharlaşma denir. Buharlaşma sıvı maddenin ısı almasıyla gerçekleşir. Bu sebeple buharlaşan maddenin çevresi soğur. Buharlaşma her sıcaklıkta gerçekleşebileceği gibi sıcaklık arttıkça buharlaşma da artmaktadır. Buharlaşma olayı sıvının sadece yüzey kısmında meydana gelir.

Buharlaşma hal değişimine verilebilecek örnekler:

Alkol buharlaşması

Kolonya buharlaşması

Su buharlaşması

Yoğunlaşma

Madde halinin gaz iken sıvıya dönüşmesine yoğunlaşma ya da yoğuşma denir. Yoğunlaşan madde çevresine ısı vermektedir ve böylelikle maddenin etrafıısınmaktadır. Yoğunlaşma, buharlaşma olayının tersidir. En detaylı şekliyle yoğunlaşma, havadaki su buharının soğuk bir madde ile karşılaşarak sıvı hale geçmesidir.

Yoğunlaşma Hal Değişimine Verilebilecek Örnekler:

Sis oluşumuKapalı alanlarda camlarda buharlanma

Çiğ oluşumu

Süblimleşme

Katı bir maddenin gaz haline geçmesine süblimleşme denir. Süblimleşme olayında katı madde sıvı bir hal almadan direkt olarak gaz haline geçmektedir. Katı karbondioksit ve naftalin katı halden gaz hale geçen maddelere örnektir.

KırağılaşmaGaz halindeki bir maddenin sıvı hal almadan direkt katı hale dönüşmesine kırağılaşma denir. Havadaki sıcaklığın aniden düşmesiyle su buharının donarak kırağıya dönüşmesi buna örnek olarak gösterilebilir. Kış mevsiminde otomobil camlarının kırağılaştığı görülmektedir.

Görüldüğü üzere maddeler farklı sıcaklıklarda ısı alarak veya ısı vererek hal değiştirebilmektedir. Isısı az olan maddeler erir, buharlaşır veya süblimleşir. Isısı fazla olan maddeler donar, yoğuşur veya kırağılaşır. Burada önemli bir kavram da kaynamadır. Kaynama ve buharlaşma kavramları birbiri ile karıştırılabilmektedir.

KaynamaBuharlaşmanın en çok olduğu durumda kaynama meydana gelir. Her iki durumda da madde gaz halini almaktadır. Ancak iki olay birbirinden farklıdır.

Buharlaşma ve kaynama arasındaki farklılıklar:

Buharlaşma her sıcaklık derecesinde gerçekleşebilir ancak, kaynama sadece maddeye özgü kaynama noktasında gerçekleşebilir.

Buharlaşma sıvının yüzey kısmında meydana gelirken, kaynama sıvının her kısmında gerçekleşir.

Madde kaynarken ses duyulur ancak, buharlaşırken ses çıkmaz.

Madde kaynarken gaz kabarcığı oluşurken buharlaşmada bu durum gerçekleşmez.

Cevap:

Açıklama: erime=maddenin ısınarak yada başka bir şekilde sıvı hale gelmesi

donma=bir şeyin donarak yada başka şekillerde katı hale gelmesi

buharlaşma= gaz haline geçme

yoğuşma=maddenin gazdan sıvıya geçmesi

süblimleşme=maddenin katıdan gaza geçmesi

kırağlaşma=maddenin gazdan katıya geçmesi