Sagot :
Cevap:
ESKİ TÜRKLERDE DEVLET ve DEMOKRASİ
ANLAYIŞI
Yrd.Doç.Dr. Metin İŞÇİ
Süleyman Demirel Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Bir milletin siyasî ve hukukî yönden teşkilatlanmasına devlet
adı verilir. Devlet, halk iradesinin yönetime yansımasıdır. Çünkü dev-
let iradesinin kaynağı millettir. Ancak bu kaynak milletin madde ve ruh
değerlerinden ilham alan, damarlarından fışkıran, millî tarih ve gele-
nekleri kuşatan varlığın adıdır.
Millet, ne yalnız coğrafya, ne ırk, ne dil, ne de din birliğidir. O,
günümüzdeki elemanların mazideki köklerini içerisine alır ve geleceğe
ait bir iradenin başlangıcını oluşturur.1
İlk cemiyetlerde bütün varlıklara kimlik kazandıran ve her var-
lığa sirayet ederek hakimiyet kuran mana adlı sırlar toplamı ne ise,
millet varlığında da devlet odur.2
Devlete kutsallık kazandıran otorite iradesi ve kuvveti, gücünü
milletin varlığından alır ve ona canlılık kazandırır. Demek ki, milleti
meydana getiren kurumlar, henüz oluşma halindeyken devletten kuvvet
alır. Devlete hayat ve emir veremeyen milletler mutlaka sömürgeleşir.
Çağ değişmelerinde ve bazı felaketlerden sonra milletlerin çoğu kere
kendi maddî ve manevî kaynaklarıyla oranlanamayacak kadar güçlü bir
Demokrasi Anlayışı 55
Çünkü o makam, şan ve şöhret yeri değil sorumluluk yeridir. Yani mil-
letin vekilleri, millet kuvveti ve onun iradesinden çekinmelidirler.4
Eski Türklerde hakanlar ve beyler, yılın belli mevsimlerinde
halkın katıldığı ziyafet ve şölenler, yani toylar düzenleyerek devletin
bütün varlığını halka dağıtırlardı. Bu hoş görüden dolayıdır ki, yeryüzü
hiçbir döneminde Türk devletlerinden yoksun kalmamıştır.
Demokrasilerde toplumun bütün üyeleri sorumluluğu taşımak
zorundadırlar. Böyle bir yönetim şeklinde, hükümet otoritesiyle millet
otoritesi arasında tam uygunluk olmalıdır. Bu uygunluğun halk veya
hükümet tarafından bozulması birlik ve bütünlüğü tehlikeye sokar.
Hükümetler de millete verdiği sözü tutmaz ve onu hiçe sayarsa halkın
güvenini kaybeder. Bir ülkede millî otoritenin, hükümeti kontrol ede-
meyecek kadar zayıf oluşu keyfî ve totaliter yönetimlere zemin hazır-
lar. Eğer hükümet milleti idare etmekte acizlik gösterirse, halk
içerisinde sınıflaşmalar ve çıkar çatışmaları yaygınlaşır. Herkes başına
buyruk kesilir.
Devlet, toplumu kütleleştirmek ve adeta ona ruh kazandırmak-
tır. Onun için en büyük devletçiler aynı zamanda en büyük milliyetçi-
lerdir. Onlar, içerisine daldıkları mistik kaynaktan güç alan idare
adamlarıdır. Hz. Musa, Hz. Muhammed, Fatih ve Atatürk gibi büyük
devlet adamları hep bu otoritenin temsilcileri idi. Buna karşılık, aciz-
lik gösteren ve halkından destek dilenen insanlardan devlet adamı
olmaz.5
Devletler ancak milleti ile varlık kazanır. Demek ki, nerede
devlet varsa orada güçlü bir millet vardır. Milletler, bu özelliği ile dev-
letin kaynağını oluştururlar. Devlet, ancak şu davranışlarla yıkılır: Ka-
nunlar caydırıcı değilse, alime saygı gösterilmiyorsa, din cahillerin
elinde okullar amaçsızın yetkisinde ise. 6Bu konudan olmak üzere
Yavuz Sultan Selim’in sadrazamı Piri Mehmet Paşa’da devletin üç
Çünkü o makam, şan ve şöhret yeri değil sorumluluk yeridir. Yani mil-
letin vekilleri, millet kuvveti ve onun iradesinden çekinmelidirler.4
Eski Türklerde hakanlar ve beyler, yılın belli mevsimlerinde
halkın katıldığı ziyafet ve şölenler, yani toylar düzenleyerek devletin
bütün varlığını halka dağıtırlardı. Bu hoş görüden dolayıdır ki, yeryüzü
hiçbir döneminde Türk devletlerinden yoksun kalmamıştır.
Demokrasilerde toplumun bütün üyeleri sorumluluğu taşımak
zorundadırlar. Böyle bir yönetim şeklinde, hükümet otoritesiyle millet
otoritesi arasında tam uygunluk olmalıdır. Bu uygunluğun halk veya
hükümet tarafından bozulması birlik ve bütünlüğü tehlikeye sokar.
Hükümetler de millete verdiği sözü tutmaz ve onu hiçe sayarsa halkın
güvenini kaybeder. Bir ülkede millî otoritenin, hükümeti kontrol ede-
meyecek kadar zayıf oluşu keyfî ve totaliter yönetimlere zemin hazır-
lar. Eğer hükümet milleti idare etmekte acizlik gösterirse, halk
içerisinde sınıflaşmalar ve çıkar çatışmaları yaygınlaşır. Herkes başına
buyruk kesilir.
Devlet, toplumu kütleleştirmek ve adeta ona ruh kazandırmak-
tır. Onun için en büyük devletçiler aynı zamanda en büyük milliyetçi-
lerdir. Onlar, içerisine daldıkları mistik kaynaktan güç alan idare
adamlarıdır. Hz. Musa, Hz. Muhammed, Fatih ve Atatürk gibi büyük
devlet adamları hep bu otoritenin temsilcileri idi. Buna karşılık, aciz-
lik gösteren ve halkından destek dilenen insanlardan devlet adamı
olmaz.5
Devletler ancak milleti ile varlık kazanır. Demek ki, nerede
devlet varsa orada güçlü bir millet vardır. Milletler, bu özelliği ile dev-
letin kaynağını oluştururlar. Devlet, ancak şu davranışlarla yıkılır: Ka-
nunlar caydırıcı değilse, alime saygı gösterilmiyorsa, din cahillerin
elinde okullar amaçsızın yetkisinde ise. 6Bu konudan olmak üzere
Yavuz Sultan Selim’in sadrazamı Piri Mehmet Paşa’da devletin üç
Çünkü o makam, şan ve şöhret yeri değil sorumluluk yeridir. Yani mil-
letin vekilleri, millet kuvveti ve onun iradesinden çekinmelidirler.4
Eski Türklerde hakanlar ve beyler, yılın belli mevsimlerinde
halkın katıldığı ziyafet ve şölenler, yani toylar düzenleyerek devletin
bütün varlığını halka dağıtırlardı. Bu hoş görüden dolayıdır ki, yeryüzü
hiçbir döneminde Türk devletlerinden yoksun kalmamıştır.
Demokrasilerde toplumun bütün üyeleri sorumluluğu taşımak
zorundadırlar. Böyle bir yönetim şeklinde, hükümet otoritesiyle millet
otoritesi arasında tam uygunluk olmalıdır. Bu uygunluğun halk veya
hükümet tarafından bozulması birlik ve bütünlüğü tehlikeye sokar.
Hükümetler de millete verdiği sözü tutmaz ve onu hiçe sayarsa halkın
güvenini kaybeder. Bir ülkede millî otoritenin, hükümeti kontrol ede-
meyecek kadar zayıf oluşu keyfî ve totaliter yönetimlere zemin hazır-
lar. Eğer hükümet milleti idare etmekte acizlik gösterirse, halk
içerisinde sınıflaşmalar ve çıkar çatışmaları yaygınlaşır. Herkes başına
bu kadar iyi dersler
Thank you for visiting our website wich cover about Tarih. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.