Sagot :
Cevap:
-Selam-
Büyük şehirlerde toplanan evsel ve endüstriyel atıkların, son yıllarda çok büyük miktarlara ulaşması dolayısıyla, çevreye zarar vermeden yok edilmesi yerel yönetimlerin en büyük sorunlarından biridir. Konutlardan ve endüstriyel tesislerden toplanan atıkların çevreyi, yeraltı ve yerüstü su kaynaklarını kirletmeyecek şekilde depolanması gerekir. Genellikle çöplerin toplanması ve depolanması yerel yönetimler tarafından yapılmaktadır. Depolama işlemi yerleşim birimlerinin yakınlarında bulunan, dere, göl, nehir ve deniz kıyısı çevrelerinde yapılmakta ve imha edilmektedir. Çöplerin yok edilmesi yakma veya araziye gömme şeklinde olmakta, bu nedenle çevre sorunları ortaya çıkmaktadır. 20. yüzyılın başlarından itibaren şerir dışına toplu halde bırakılan evsel ve endüstri atıklarını kontrol altında tutmak sorun olmaktadır. Bu şekilde toplanan atıklar yeraltı su kaynaklarını ve çevreyi kirletmekte, aynı zamanda çöplerde oluşan bakterilerin ve pis kokuların artması, özellikle ülkemizdeki plansız kentleşmeye paralel olarak, insan sağlığını ciddi boyutlarda tehdit etmektedir. 1993 yılında İstanbul Ümraniye'de daha sonra da Diyarbakır'da çöp faciaları meydana gelmiş olmasına rağmen, bu soruna hala kalıcı bir çözüm getirilememiştir.
Evsel ve Endüstriyel Atıklardan Yararlanma Yöntemleri: Artık gelişmiş ülkelerin çoğunda atıklardan elektrik enerjisi üretimi ve ısıtma için yararlanılmaktadır. Evsel ve endüstriyel atıklardan genelde, geri dönüşüm, metan gazı eldesi ve elektrik enerjisi üretimi olmak üzere üç tip yararlanma yöntemi vardır. Geri Dönüşüm: Evsel ve endüstriyel atıkların önemli miktarını kağıt, plastik, metal ve cam gibi geri dönüşümü olan atıklar oluşturur. Bu yöntemde dönüşüm konutlarda ve endüstriyel tesislerde başlar. Geri dönüşümü mümkün olan atıklar ayrı ayrı torbalarda biriktirilir. Daha sonra da geri dönüşüm tesislerine gönderilir. Geri dönüşümle;
Geri dönüştürülen kağıt, cam ve metal ürünleri ile yeniden üretilecek ürünlere göre enerji tasarrufu sağlanacaktır.
Hammade az kullanıldığından, doğal kaynaklar korunacaktır.
Çöp dökme alanlarına giden atık miktarı azalacağından geniş çöp dökme alanlarına gerek kalmayacaktır.
Metan Gazı Eldesi: Toplanan atıklar betondan yapılmış çöp depo kuyularına sılaştırmalı olarak konulur. Sıkıştırma işleminde patlamaları önlemek için gözeneklerin kalmamasına dikkat edilmelidir. Depolar dolduktan sonra üzerleri kapatılır. Depodaki atıklar içinde bulunan bakteriler vasıtasıyla metan gazı oluşur. Çöp depo kuyularının içinde oluşan metan gazları çeşitli konumlarda yerleştirilen delikli borularla dışarı alınabilir. Daha sonra elde edilen metan gazları çelik gaz tüplerine doldurularak veya gaz şebekesi ile kullanım alanlarına verilir. Buna benzer bir uygulama Stuttgart yakınlarında Popenweiller Deponisinde yapılmıştır .Bu tür deponilerde çöpler depolandıktan 2 yıl sonra metan gazı oluşmakta ve 20 yıl süreyle gaz çıkışı olabilmektedir. Elektrik Enerjisi Üretimi: Katı atıklardan elektrik enerjisi üretimi, atıkların kazanda yakılmasıyla elde edilen buharın, bir turbogeneratör grubunda genişletilmesiyle olur.
Atıkların elektrik enerjisine dönüştürülmesi, evsel ve endüstriyel atıkların toplama araçlarına girmesi ile başlar. Atıkların içerisinde bulunan yanmayan maddelerin (cam, metal v.s.) kazana verilmeden önce ayrıştırılması gerekir. Yanmayan bu atıklar, ayırma işlemi yapılmadan atık ısı kazanında yakılırsa, kazan içinde eriyerek cüruf oluşturabileceğinden, ısı kayıplarına da yol açar. Metal olan atıkların ayrıştırılması, elektromagnetik bir alan oluşturarak, cam ve benzeri magnetik olmayan atıklar ise yüksek basınçlı hava veya santrirüj ayırma işlemleri ile yapılabilir. Atıkların içinde bulunan yanmayan maddelerin tümünü ayırmak imkansızdır. Yanan atık madde içinde, mümkün olduğu kadar az yanmayan madde kalmasına dikkat edilmelidir. Besleme yapmadan önce atıkların boyutlarının küçültülmesi yanma verimini artıracaktır. Atıklar bir tankta karıştırıldıktan sonra atık ısı kazanının giriş ağzındaki bölmelere aktarılır. Buradan su ile soğutulmuş bir besleme kanalı yoluyla ızgaraya gönderilir. Atıklar ek yakıt gerektirmeden 800 C° ocak sıcaklığına çıkabilmelidir. Aksi takdirde, tam yanmanın sağlanabilmesi için dışarıdan ek ısı verilmesi gereklidir. Katı atıklar alt ısıl değerinin 4500 kJ/kg'dan küçük olması durumunda ek yakıt verilerek yakılmalıdır.
Kazanda yanma verimini yükseltmek için, ızgaradan çıkan yanma ürünlerine sekonder hava gönderilir. Kazandan çıkan gazlar elektrostatik filtreden geçirilerek çevreye atılır. Böyle bir tip atık ısı kazanına ait kesit resmi şekil l'de verilmiştir .İstanbul'da Evsel ve Endüstriyel atıklardan Elektrik Enerjisi Üretimi:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Temizlik İşleri Başkanlığından alman verilere göre, İstanbul'da 1994 yılında bir günde ortalama 27.500 ton atık toplanmış ve bu atıkların 14.500 tonu cam, kağıt, plastik ve metaller olarak geri kazanılmıştır. Geriye kalan 13.000 tonluk evsel ve endüstriyel atıkların yakılmasıyla elektrik enerjisi elde edilebilir. Atıkların alt ısıl değerlerinin (Hu) hesaplanabilmesi için analiz değerlerinin bilinmesi gereklidir. Karışımın homogen olmaması ve zamanla analiz değerlerinin değişmesinden dolayı atıkların alt ısıl değeri de sürekli değişecektir. Atıkların alt ısıl değerlerinin deneysel olarak bulunması daha sağlıklı sonuç verir. Atıkların ortalama alt ısı değerinin belirlenme deneylerinde yakılan atık miktarı arttıkça daha gerçekçi sonuçlar elde edilir. Büyük kentlerdeki evsel ve endüstriyel atıkların 20 tonunun yakma tesislerinde yakılması sonucunda alt ısıl değeri 501610032 kJ/kg arasında bulunmuştur . İstanbul'da toplanan atıkların analiz değerleri ve alt ısıl değeri ile ilgili bir çalışma yapılmadığından, elektrik enerjisi üretimi hesaplanırken, yukarıda verilen alt ısıl değerlerin minimumu alınarak hesaplar yapılmıştır.
undefined
İstanbul'da atıklardan elektrik enerjisi üretimi için Avrupa yakasında 2, Anadolu yakasında da 2 olmak üzere toplam 4 adet termik santral kurulması ve toplam günde 9600 ton atık yakılabileceği göz önüne alınırsa, bir termik santralda günde 2400 ton atık yakılacağı bulunur.
İyi Dersler.En iyi seçerseniz sevinirim.
#Yıldızz#
Thank you for visiting our website wich cover about Fen ve Teknoloji. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.