su döngüsü ? ACİL 5 .sınıf
Su Döngüsü Nedir
Doğadaki su döngüsü denizler karalar göller nehirler gibi cansız ortamla canlılar arasında olur. Bu sırada kısa döngü ve uzun döngü olmak üzere iki farklı döngü gerçekleşir. Kısa döngüde denizler göller ve nehirlerdeki sular buharlaşır. Oluşan buhar yağmur ve kar olarak yeryüzüne geri döner. Uzun döngüde karalardaki buharlaşma ve canlıların solunum terleme gibi olaylarla verdikleri su buharı atmosfere karışır. Bunlar tekrar yağmur kar olarak karalara ve denizlere döner. Bunun bir kısmı da yer altı sularını oluşturur . Suyun döngüsündeki dengenin bozulması insan yaşamını olumsuz yönde etkiler.
Su döngüsünü bozan başlıca etkenler;
* Atık suların temizlenmeden su kaynaklarına verilmesi
* Ormanların ve diğer yeşil alanların azaltılması
* Yeraltı sularının fazla miktarda kullanılması
* Hava kirliliği nedeniyle asit yağmurlarının oluşmasıdır.
Yoğunlaşma : Suyun buhar formundan sıvı formuna değişim sürecidir. Havadaki su buharı konveksiyon yardımıyla artar. Ilık-nemli hava yükselirken soğuk hava aşağı doğru hareket eder. Ilık hava yükseldikçe sıcaklığı azalıp enerjisini kaybettiğinden gaz halden sıvı veya katı (kar veya dolu) haline döner.
Yoğunlaşmayı buzdolabından soğuk bir su şişesi aldığınızda ve oda ısısında bıraktığınızda şişe yüzeyinde açıkça görebilir, su şişesinin oda ısısında nasıl “terlediğini” rahatlıkla izleyebilirsiniz.
Yağış: Yağmur, sulusepken kar, kar veya dolu olarak bulutlardan salınan sudur. Atmosferde yoğunlaştığı, atmosferik hava akımında kalmasının zorlaştığı durumda su buharından sonra yağış meydana gelir.
Toprağa geçiş: Dünya yüzeyine erişen yağışların bir kısmı toprağa sızar (infiltrasyon) ve yeraltı sularını meydana getirirler.
Toprağa sızan su miktarı, toprağın eğimi, bitkilerin tipi ve miktarı, toprağın su ile doygun olup olmamasına bağlı olarak değişir. Yüzeyde büyük yarıklar, delikler bulunması, toprağa su geçişini kolaylaştırır.
yer yüzündeki sular buharlaşır sonra buharlaşan su yoğunlaşır ve yağış olur tekrar yer yüüne iner
