Cevap:
biraz uzun ama
El-İcliyye dünyanın ilk müslüman kadın mucididir. Meryem El-İcliyye 10. yüzyılda Halep’te dünyaya gelmiştir. O yıllarda yaşayan birçok kadının aksine, farklı şeylere ilgi duyarak kendisine bir meslek edinmiş ve bugüne kadar bu becerisiyle anılır olmuştur. El-İcliyye, Bağdat’ta ünlü bir usturlap yapımcısının çırağı olan babasının öğrencisi olmuştur.
El-Usturlabi; olarak bilinen El-İcliyye, Suriye’nin kuzeyindeki Halep şehrinde usturlap imal etmekteydi. İşvereni 944 ve 967 yılları arasında şehrin yönetimini elinde bulunduran Seyfüddevle idi. El-İcliyye, erken dönem İslam medeniyetinde bilim alanında çalışan bir kadının belgelendiği ender örneklerden biridir. Günümüzde, kadınların bilim alanında çalışması için fırsatlar önemli ölçüde artmış olsa da bilim ve mühendisliğin birçok alanında erkeklerin sayıca üstünlüğü devam etmektedir. Usturlabın İngilizcesi Astrolab ve anlamı yıldız tekeridir. Gök cisimlerinin yüksekliklerini ölçüp buradan zaman hesabı yapmayı sağlayan eski bir gözlem aracıdır.
Saatin yaygınlaşmasında çok önce, Müslüman astronomlar, zaman ve mekanı tek bir alette toplayan usturlaplar imal etmiştir. Usturlap yeni icat edilen bir alet değildi; İskenderiyeli Theon usturlabı 5. yüzyılda icat etmişti. Ancak namaz vakitlerinin hatasız şekilde hesaplanması gerektiğinden, İslam medeniyetinde daha karmaşık aletler geliştirilmiştir.
El-İcliyye, günümüzde pusula, navigasyon cihazları başta olmak üzere zaman, mesafe ölçümüne yarayan ve astronomik hesaplarda kullanılan pek çok cihazın atası olan usturlabı geliştirerek çağlar aşan bir bilim insanı olduğunu gösterdi.
Yaptığı usturlab ile gök cisimlerinin yüksekliğini ölçmeyi başardı İcliyye, Usturlab’a eklediği yeni özelliklerle adeta çığır aştı.
Usturlap, gündüz ve gece saati öğrenmek, karada yön bulmak ve özellikle de güneşin doğuş ve batış saatlerini belirlemek için tasarlanmıştı. Yıldızların konumunu ölçmeye yarar ve aynı zamanda yerel zaman biliniyorsa o yerin enlemini bulmaya yarar.
