Hikaye
Tabletlerdeki metne göre destan, Gılgamış’ın özelliklerini övgüyle anlatarak başlar Yarı insan, yarı tanrı olan Gılgamış karada ve denizde olan biten her şeyi bilen başarılı bir yapı ustası ve yenilmez bir savaşçıdır Destanın, öbür bölümlerinde Gılgamış’ın başından geçen serüvenler anlatılır Derinlemesine hikaye türünün en olağan üstü biçimde anlatıldığı Gılgamış akılların tamamen özgür ve doğaçlama melekesini gözler önüne sermektedir
İlk serüven Gılgamış ile Gök tanrısı Anu arasında geçer Halkına acımasız davrandığı için Gılgamış’a öfkelenen Anu, onu öldürmek için vahşi bir hayvan olan Enkidu'yu üzerine salar Enkidu ile Gılgamış arasındaki savaşta Gılgamış üstün gelir Daha sonra Enkidu Gılgamış’ın en yakın dostu ve yardımcısı olur
Bunun ardından gelen serüven Gılgamış ile aşk tanrıçası İştar arasında yaşanır İştar Gılgamış’a evlenme önerisinde bulunur Gılgamış bunu red eder Onuru kırılan İştar Gılgamış’ı öldürmek için yeryüzüne bir boğa gönderir Gılgamış, Enkidu’nun da yardımıyla boğayı öldürür Enkidu rüyasında, boğayı öldürdüğü için tanrılar tarafından ölüme mahkum edildiğini görür
Destanın bundan sonraki bölümüyle ilgili tabletler bulunamamıştır Ama, destanın devamının yer aldığı Gılgamış’ın Enkidu için yaktığı ağıtı, düzenlediği görkemli cenaze törenini, sonunda Enkidu’nun ölüler dünyasına göçtüğünü anlatan tabletler bulunabilmiştir
Enkidu’nun ölümünü Tufan öyküsü izler Tufan, yeryüzünün sularla dolup taşmasının öyküsüdür Gılgamış destanında Tufan’ı tanrıça İştar ve Bel’in başlattığı anlatılır Gılgamış, Tufan’dan kurtularak sağ kaldığını öğrendiği Utnapiştim’i bulmak üzere yola çıkar Utnapiştim ölümsüzlüğün sırrını bilen bir bilgedir
Utnapiştim’i bulan Gılgamış, onun verdiği ölümsüzlük otuyla gençliğine yeniden dönecek ve ölümsüzlüğe kavuşacaktır Ama, destanının insanlar için en üzücü bölümü burada başlar Çünkü Gılgamış ölümsüzlük otunu yemeye fırsat bulamadan onu bir yılana kaptırır ve Uruk’a eli boş döner Bazı kaynaklar, Gılgamış’ın ölümsüzlük otunu halkıyla birlikte yemek istediğini belirtir Destanın Sümer versiyonu, Gılgamış’ın ölüm karşısında yenilgisiyle biter
Gılgamış destanı Nuh Tufanı'nın anlatıldığı ilk yazılı eserdir Uruk kentinin kralı Gılgamış'ın yaşamını anlatan bu destan, kutsal kitaplara da kısmen uygun olması ile onları doğrular niteliktedir
