belirtme ile ilgili cümle veya hikaye



Sagot :

* O film güzeldi.
* Bu insanlara acıyın.
* Şu vapur kalkacak.
* Öteki bahçe daha güzel.
* Beriki kayık batabilir.
* Böyle eserler okumalısınız.
* Şöyle bir araba almalıyım.

a) İşaret Sıfatları: Varlıkların yerlerini işaret yoluyla belirten “bu, şu, o” sözcükleridir. Bu sözcükler, adlara yöneltilmiş “hangi” sorusunun yanıtıdır. Örnek:
-Hangi araba?
-Bu araba, şu araba, o araba.

-Hangi iş?
-Bu iş.

* O film güzeldi.
* Bu insanlara acıyın.
* Şu vapur kalkacak.
* Öteki bahçe daha güzel.
* Beriki kayık batabilir.
* Böyle eserler okumalısınız.
* Şöyle bir araba almalıyım.

b) Belgisiz Sıfatlar: Varlıkların nitelik ve niceliklerini belli belirsiz bil-diren sözcüklerdir.
Örnekler:
* Bazı insanlar ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Bir adam ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Herhangi bir iş ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Şöyle böyle yazı ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Tüm sanatçılar ==> (Nicelikte belirsizlik)
* Birkaç kişi ==> (Nicelikte belirsizlik)
* Bütün sınıflar (Nicelikte belirsizlik)
* Pek çok ev ==> (Nicelikte belirsizlik)
* Çok para ==> (Nicelikte belirsizlik)
* İki üç araba ==> (Nicelikte belirsizlik)
* Şuralardaki evler ==> (Yerlerde belirsizlik)
* Böyle kararlar ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Birtakım düşünceler ==> (Nitelikte belirsizlik)
* Başka iş ==> (Nitelikte belirsizlik)

* Birkaç soru sorayım.
* Kimi ülkeler çok zengin.
* Bazı romanlar güzeldir.
* Birçok yazar gelmişti.
* Tüm hayvanlara acıyalım.
* Hiçbir canlı izi yoktu.
* Her sözcük bir anlam taşır.
* Herhangi bir adam değil o.

Uyarı: Belgisiz sıfatların çoğu, çekim eki alınca belgisiz adıla dönüşür.
Örnek:
* Bazı adamlar (sıfat) ==> Bazısı (adıl)
* Çok para (sıfat) ==> Çoğu (adıl)
* Bir adam (sıfat) ==> Biri (adıl)

c) Soru Sıfatları: Varlıkların nitelik ve niceliklerini soru yoluyla belirten, yanıtı sıfat ya da niteleme, belirtme öbeği olan soru sözcükleridir.
Nasıl iş?
Nasıl bir iş arıyorsun?

Kaç liraya aldın?
Bunu kaç liraya aldın?

Kaçıncı yıl?
Kuruluşun kaçıncı yılım kutluyorsunuz?

Kaçar kişi?
Bu işler için kaçar kişi gerekir?

Kaçta kaç hisse?
Bu şirketin kaçta kaç hissesi senin?

Hangi ev?
Hangi evde oturuyorsunuz?

Ne gün?
Onlar ne gün geleceklermiş?

* Hangi kuşlar güzel öter?
* Bunu kaç liraya aldın?
* Oraya ne gün gidelim?
* Neredeki yol onarım görüyor?
* Sen kaçıncı soruyu çözemedin?
* Nasıl kitaplar alalım?
* Ne kadar para istiyor?
* Kaçta kaç pay alacaksın?

Uyarı: Soru sıfatlan, çekim eki alınca soru adılına dönüşür.
Örnek:
* Hangi masa (sıfat) ==> hangisi (adıl)
* Kaç liraya (sıfat) ==> kaça (adıl)
* Kaçıncı yıl (sıfat) ==> kaçıncısı (adıl)

d) Sayı Sıfatları: Varlıkların sayısal durumlarını kesin olarak belirten sözcüklerdir. Bunlar da kendi içinde; asıl sayı, sıra sayı, üleştirme sayı ve kesir sayı sıfatı olmak üzere dörde ayrılır.
I) Asıl sayı sıfatları: Varlıkların sayısını kesin olarak bildiren sözcüklerdir. Tüm doğal sayılar asıl sayı sıfatı olarak kullanılabilir.
Bir sözcüğün asıl sayı sıfatı sayılabilmesi için adlara yöneltilmiş “kaç” sorusunun yanıtı olması gerekir.
Örnek:
-Kaç ev?
-Bir, iki, üç, dört, beş,… bin, …ev


Kaynak: Belirtme Sıfatlarına Örnekler http://www.webhatti.com/edebiyat-turkce/631828-belirtme-sifatlarina-ornekler.html#ixzz2Hec0BvOo 
whkaynak