Sagot :
YER ADLARI EFSANELERİ ANTOLOJİSİ
Uşak
Çocuk veya genç adının halk dilinden söylenişidir. Bazı rivayetlere göre ise uşak (ayınla söylenişi) aşık kelimesinden geldiği söylenmiştir.
Urfa
Eski adı "Orhoe veya Orhai"dir. Daha sonra Araplar tarafından "R"ya çevrilmiştir.
Tekirdağ
Adını, kıyı boyunca uzanan Tekirdağlarından almıştır.
Tokat
Eski adı "komana Pontika"idi. Tokat adının Pontika adının halk arasında değişmiş şeklidir.
Trabzon
"Trapezus" sözcüğünden gelir. Anlamı dörtköşe'dir.
Tunceli
Burada bazı maden yataklarının bulunmasından dolayı şehre Tunceli adı verilmiştir. Yani tunç ülkesi demektir.
Sakarya
Adını sınırları içinden geçen Sakarya nehrinden alır.
Samsun
Eski adı "Amisos"dur. Samsun ismi bu kelimenin halk arasından değiştirilmişidir.
Sivas
adının nereden geldiği konusunda her hangi bir kayda rastlanmamıştır.
Siirt
Rivayete göre Sert kelimesinin bozulmuş şeklidir.
Rize
Kafkas kökenli bir kelime olduğu sanılmaktadır.
Ordu
Eski adı "Kotyora"dır. Halk tarafından bu isim değişikliğe uğramıştır.
Niğde
İlkçağda bölgede Nagdoslular adlı bir kavim yaşadığından bu şehre isimlerini vermişler. Arap kaynakları şehre "Nekide veya Nikde" demişlerdir. Halk ise şehre Niğde adını vermiştir.
Nevşehir
On sekizinci yüzyıla kadar şehir bir köydü ve adı "Muşkara" idi. Daha sonra Nevşehirli Damat İbrahim Paşa köyünü geliştirdi ve yeni şehir anlamında Nevşehir adını verdi.
Malatya
Hititler döneminde buranın adı "Meliddu"dur. Halk tarafından Malatya olarak değiştirilmiştir.
Manisa
Yunanca Magnesya'dan gelmiştir. Türkler burayı alınca Manisa olarak şehrin ismini değiştirdiler.
Mardin
Mardin adı Süryanice'de Marde'den geldiği rivayet edilir. Romalılar "Maride" Araplar ise "Mardin" adını vermişlerdir.
Muğla
Eski adı "Mobolla"dır. Türkler buraya daha sonra Muğla demişlerdir.
Muş
Bir rivayete göre Süryanice'deki suyu bol anlamına gelen Muşa'dan diğer bir rivayete göre ise Şehrin kurucusu "Muşet"den gelmiştir.
Karaman
İlk ismi Laranda'dır. Selçuklu ve Osmanlılarda ki ismi Larende idi. Karamanoğullarının başkenti olduğundan buraya daha sonra Karaman adı verildi.
Kahramanmaraş
Asıl adı Markasi'dir. Halk dilinde Maraş olarak değişmiştir. Kurtuluş savaşında Fransızlara karşı şehirlerini kahramanca savunduklarından Meclis tarafından 11 Şubat 1922'de "Kahraman" ünvanı verildi.
Kars
MÖ: 130-127 yılında buraya yerleşen Karsak oymağından dolayı şehre Kars adı verilmiştir. Kars kelimesinin anlamı ise deve ya da koyun yününden yapılan elbise veya şal kuşağı anlamına gelir.
Kastamonu
Şehrin eski adı "Tumana"dır. Buraya daha sonra Gas-Gas isimli bir kavim yerleşmiştir. İşte Kastamonu Gas ve Tuman'ın birleşmesinden meydana gelmiştir.
Kayseri
Romalılar Mazaka adlı şehiri alınca buraya Kaysarea adını verdiler. Yani İmparator şehri anlamına gelir. Daha sonra Kayseri olarak halk arasında yayılmıştır.
Kırşehir
Kır ve Şehir kelimesinin birleşmesinden oluşmuştur.
Kocaeli
Orhan gazi döneminde bu bölgeyi feth eden Akçakoca isimli komutandan dolayı buraya Kocaeli denildi.
Edirne
Romalılar döneminde İmparator Hadrianus tarafından kurulduğu için şehir "Hadrianopolis" adını alır. Hadrianus'un şehri anlamına gelen bu sözcuk, sonradan değişimlere uğrayarak Edirne halini aldı.
Elazığ
Erzincan ovasından adını alır. Ezirgan diye halk tarafından söylenir. Buranın eski adı Eriza'dır.
Erzurum
Ardı Rum kelimesinden gelir. Yani Rum toprağı demektir. Diğer bir rivayete göre de Selçuklular buraya Erzen-Rum demişlerdir. Erzen darı demektir. Şehir o zamanlar bir tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.
Eskişehir
Eski adı Doylaion'dur. 1080 yılında Türkler burayı ele geçirdi. 1175 yılında burasını Bizans geri aldı. Kılıçarslan bu şehri daha sonra geri alınca, ona "Bizim eski Şehrimiz" anlamına gelen Eski Şehir adını verdi.
Denizli
deniz-ili kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. İl eski Türkçe'de ülke, memleket anlamına gelir. Yenideniz memleketi denilir. Bir diğer rivayete göre de kelimenin aslı domuz-ili'dir. Bu da bölgede domuz çokluğundan kaynaklanmaktadır.
Çanakkale
Marmara ve Ege denizlerini birleştiren Boğaz'daki şehir ve kasabaların en büyüğü ve il merkezidir. Boğazın doğu kıyısında ve en dar yerinde kurulmuştur. Burada denizin şekli tıpkı bir çanağı andırır. Bugünkü ismini buradan alır.
Çankırı
İlkçağda "Gangra" kalesinin eteğinde kuruldu. İsmini Gangra kalesinden alan Çankırı'ya yakın zamana kadar Çangırı ve Çenğiri deniliyordu.
Çorum
Rivayete göre Çoğurum kelimesinden türetilmiştir. Bu da bölgede zamanında Rumların çoğunluğu oluşturmasından kaynaklanmaktadır.
Bursa
Eski çağlardaki Bitinya bölgesinin başkentidir. Buraya kurucusu Bitinya kralı Prusias'ın adı verildi. (MÖ:IIyüzyıl)
Burdur
Eski adı Askaniya'dır. İsmini yanında kurulmuş olduğu Burdur gölünden alır.
Bolu
Önceleri Bithynion Romalılar döneminde ise Claudiopolis adı verildi. Türkler burayı alınca Claudiopolis sözcüğünü kısaltıp sadece polis dediler. Daha sonra bu da halk dilinde değişeret Bolu oldu.
Bitlis
Kimi tarihçilere göre, "Bageş" ya da "Pagiş" sözcüklerinden türemiştir. Kimilerine göre de Büyük İskender'in komutanı "Lis" ya da "Badlis" burada bir kale kurmuş. Bitlis sözcüğü bu komutanın isminden kaynaklanıyormuş.
Bingöl
Burada bulunan bir çok gölden dolayı bu isim kendisine verilmiştir.
Bilecik
Bizanslılar döneminde burada Bilekoma adlı bir kale vardı. Osman bey burayı alınca bu adı Bilecik olarak değiştirdi.
Bayburt
Eldeki kaynaklara göre kasabanın ortaçağdaki adı "Paypert" ya da "Pepert" idi. Bayburt adı buradan gelmektedir.
Yer adları ilginç tarihi bilgileri taşıyabilen bilgi depocukları olarak görülmelidir.
Özellikle örneğin İstanbul gibi tarih boyunca el değiştirmiş şehirlerin o isimleri nasıl aldıkları, ondan önce hangi adlarla çağrıldıklarını bilmek önemlidir.
Ayrıca ülkemizde bize gayet Türkçe gelen il isimlerinin aslında hangi Anadolu medeniyetlerinden kalma olduğunu öğrenseniz şaşırırsınız. :)
Ülkemizdeki yer adlarıyla ilgili bilgileri etimoloji kitaplarında bulabilirsiniz. Diğer efsaneleri ise okul kütüphanesi veya il halk kütüphanesindeki kaynaklardan, ansiklopedilerden, veya internetten araştırabilirsiniz. Ayrıca bu hususta bilgili yakınlarınız varsa onlardan da bilgi veya kaynak tavsiyesi alabilirsiniz.
Ama direkt "yer adları" çok geniş bir kavram olduğu için ilk başta yelpazeyi biraz daraltıp öyle araştırmaya başlamanızı öneririm.
Thank you for visiting our website wich cover about Türkçe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.