Sagot :
* M. Kemal in Samsun a çıkışı (19 Mayıs 1919)
* Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919)
* Erzurum Kongresi (23 Temmuz 1919)
* Sivas Kongresi (4 Eylül 1919)
* Büyük Millet meclisinin Açılışı (23 Nisan 1920)
* Serv Antlaşması (10 Ağustos 1920)
* Sarıkamış ın Kurtarılışı (29 Eylül 1920)
* Kars ın Kurtarılışı (30 Ekim 1920)
* Gümrü nün Kurtarılışı (7 Kasım 1920)
* Çukurova, Gaziantep, (1919-1921)
*Kahramanmaraş, Şanlıurfa savunmaları
* I. İnönü Zaferi (6-10 Ocak 1921)
* II. İnönü Zaferi (23 Mart, 1 Nisan 1921)
* Sakarya Zaferi (23 Ağustos, 13 Eylül 1921)
* Büyük Saldırı, Başkomutanlık (26 Ağustos, 9 Eylül 1922)
Meydan savaşı ve Büyük Zafer
* İzmir in Kurtarılışı (9 Eylül 1922)
* Mudanya Mütarekesi (11 Ekim 1922)
* Lozan Barış Antlaşması (23 Temmuz 1923)
KURTULUŞ SAVAŞINA DOĞRU
13 Kasım 1918, müttefiklerin İstanbul a giriş günlerine rastlıyordu. İtilaf donanmasına bağlı gemilerin İstanbul a girmesi üzerine yanındakilere Geldikleri gibi giderler diyerek ülkenin bir gün bağımsızlığa kavuşacağına olan inancını belirtti. Gerçi şehir resmen işgal edilmiyordu, siyasal ve idari kontrol Türkler elindeydi, ama bu tamamen nazari bir durumdu, gerçekte İstanbul işgal edilmiş demekti. Enver, Cemal Talat Paşalar memleketten kaçmış, hükümet ve meclis üyeleri birbirine düşmüştü. Sultan, şeyhülislam, Cavit ve Fethi Beylerin hükümetten çekilmesini istiyordu. Sadrazam İzzet Paşa bu isteği kabul etmedi ve hükümeti ile birlikte istifa etti. Mustafa Kemal İstanbul^da kaldığı altı aylık dönemde vatanın kurtuluşuna yardımı dokunabilecek olan herkesle ilişki kurdu, görüştü.
İZMİR İN İŞGALİ
Hükümet bir önlem olarak Mustafa Kemal Paşayı 9. Ordu müfettişliğine atadı. Ordu merkezi Erzurum daydı. Mustafa Kemal Paşa öneriyi sevinçle kabul etti. Çünkü İstanbul a geldiği günden beri resmi bir görevle Anadolu ya geçmenin olanaklarını arıyordu. İstanbul dan ayrılmadan evvel Yıldız sarayında Vahdettin i ziyaret etti. 15 Mayıs günü Yunan birlikleri yirmi bin kişilik bir kuvvetle İzmir de karaya çıktı. İzmir in işgali sırasında düşmana ilk kurşunun sıkılmasıyla fiilen başlamış oldu.
YOLCULUK BAŞLIYORDU
Mustafa Kemal in en tedirgin geçen günleri, İstanbul dan Samsun a kadar süren deniz yolculuğu olsa gerekir. Onu İstanbul dan Sinop a tehlikeler içinde ulaştıran Bandırma vapuruna, Sinop tan tekrar, ama istemeyerek binmiştir. Çünkü karadan Sinop tan Samsun a gidebilmek için, ne yol, ne vasıta vardı. Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919 sabahı saat 7 de puslu bir havada Samsun a ayak bastı.
AMASYA GENELGESİ
Mustafa Kemal, daha rahat çalışabilmek için karargahını Havza ya çekti. Kendi ön plana çıkmadan mitingler düzenletti. Müdafaai Hukuk derneğinin Havza şubesini kurdu ve Riddi İlhak, Müdafaai Hukuk Dernekleriyle Anadolu ve Trakya daki bütün komutanlara ve sivil yöneticilere ilk genelgesini 28 Mayıs ta Havza dan gönderdi. Havza dan hareket eden Mustafa Kemal, aynı gün 12 Haziran 1919 da Amasya ya vardı. Amasya ya Ali Fuat CEBESOY ve Rauf ORBAY beylerle birlikte geldi 21-22 Haziran gecesi, Amasya dan Anadolu ihtilalinin ilk bildirisi olan Amasya genelgesini yayınladı.
ERZURUM KONGRESİ
Mustafa Kemal 3 Temmuz da Erzurum a geldi. İstanbul hükümeti 7 Temmuz da Mustafa Kemal i görevinden azletti. Mustafa Kemal bunu haber alır almaz 3. Ordu müfettişliğinden ve askerlikten istifa etti. Erzurum Kongresi 23 Temmuz da toplandı. 7 Ağustos a kadar sürdü.
SİVAS KONGRESİ
Sivas Kongresi 4 Eylül 1919 da toplandı. Sivas Kongresi, Erzurum Kongresinin kararlarına aynen kabul etti, ama bunlara bütün Anadolu ve Rumeli yi kapsayacak biçimde genişletti. Sivas Kongresinde tüzük değişikliği yapılarak Anadolu Müdafaai Hukuk Derneği, Anadolu ve Rumeli Müdaffai Hukuk Derneği adını aldı.
BÜYÜK MİLLET MECLİSİ NİN AÇILIŞI
18 Mart ta Osmanlı Mebusan Meclisi son toplantısını yaparak çalışmalarına ara verdi. Çünkü İngilizler, Meclisi de basmışlar ve bazı milletvekillerini alıp götürmüşlerdi. Anadolu nun çeşitli yörelerinden seçilen milletvekilleri ile Mebusan Meclisi nin Anadolu ya geçen bası üyelerinin katıldığı Büyük Millet Meclisi 23 Nisan 1920 günü Ankara da toplandı. Mustafa kemal Paşa Meclis başkanlığı na seçildi.
SARIKAMIŞ, KARS VE GÜMRÜ NÜN ELE GEÇİRİLMESİ
T.B.M.M. orduları doğuda, güneyde ve batıda olmak üzere üç cepheden çarpışmak zorunda kalmış ayrıca Rum Pontus çetelerine karşı bir merkez ordusu bulundurulması da zorunlu olmuştu. Kafkasya nın Ermenistan diye bilinen bölgesi ile 1877 Osmanlı-Rus savaşı sonunda Rusya ya kalan Kar ve dolaylarında bağımsız bir Ermenistan devleti kurulmuştu. Ermeniler, o bölgedeki Türkleri kitle halinde öldürüyorlardı.
Mustafa Kemal Paşa Erzurum daki 15. Kolordu komutanı Kazım KARABEKİR Paşa yı 9 Haziran 1920 de doğu cephesi komutanlığı na gönderdi. 28 Eylül 1920 de saldırıya geçen Kazım KARABEKİR Paşa kuvvetleri Sarıkamış, Kars ve Gümrü yü işgal etti. 3 Aralık 1920 de T.B.M.M. hükümetinin taraf olduğu ilk milletlerarası antlaşma olan, Gümrü barış altlaşması imzalandı.
TÜRK MİLLETİNİN ÖLÜM FERMANI: SERV ANTLAŞAMSI
Mustafa Kemal Paşanın bizzat yönettiği savaşlar batıda Yunanlılarla olmuştur. 15 Mayıs 1919 da İzmir e çıkan Yunanlılar, işgal bölgesini hali genişlettiler. Yunanlıların ileri harekatı İstanbul hükümeti üzeride etkisini gösterdi. Vahdettin in başkanlığında toplanan heyet barış antlaşması nın kabulüne karar verdi. (22 Temmuz 1920) Antlaşma 10 Ağustos 1920 de imzalandı. Büyük Millet Meclisi Osmanlı Devleti ne son veren ve Türk Milletinin Ölüm fermanı olan bu antlaşmayı imza edenleri vatan haini ilan etti. (19 Ağustos)
BİRİNCİ İNÖNÜ SAVAŞI
Bu antlaşmayı Türk Milletine ancak zorla kabul ettirebileceklerini anlayan itilaf devletleri, Yunan kuvvetlerini tekrar saldırıya geçtiler. Yunanlılar 6 Ocak 1921 de Uşak üzerinden Afyon-Eskişehir yönünde, Bursa üzerinden de İnönü yönünde ilerlemeye başladılar. Batı cephesi komutanı albay İsmet İNÖNÜ, Yunan kuvvetlerini İnönü mevzilerinde karşıladı. Yunan kuvvetleri çekilmek zorunda kaldılar. Yunan yenilgisi üzerine Serv antlaşması Ankara hükümetine bir kere daha uzlaşma yoluyla kabul ettirmeyi denemek istediler. Ankara hükümetini dış işleri bakanı Bekir Sami Beyin temsil ettiği Londra konferansı on üç gün sürdü. (27 Şubat-12 Mart 1921) fakat İngilizler umduklarını elde edemediler.
İKİNCİ İNÖNÜ SAVAŞI
Diplomasi yoluyla elde edilemeyince gene silaha başvurdular. Yunan kuvvetlerini 23 Mart ta tekrar saldırıya geçdirdiler. İnönü mevzilerinde ikinci defa yapılan ikinci İnönü Savaşı yine Yunanlıların yenilgisi ile sonuçlandı. (1 Nisan 1920)
SAKARYA MEYDAN SAVAŞI
Mustafa Kemal komutanlıktan olduktan sonra milleti bütün gücüyle savaşa sokabilmek için Tekalifi Milliye emirleri yayımlandı. Halkın elindeki yiyecek, giyecek maddeleriyle yatak, yorgani taşıt araçları, binek hayvanları vb. savaş için gerekli her türlü malzemenin belli bir kısmının ordunun emrine verilmesini öngören bu emirlerin uygulanması için Tekalifi Milliye komisyonları kuruldu. 23 Ağustos ta Sakarya Meydan Savaşı başladı. 22 gün 21 gece süren bu savaş sonunda 13 Eylül de Sakarya nın doğusunda Yunan askeri kalmamıştı. Sakarya meydan savaşının muzaffer başkomutanına Büyük Millet Meclisi Mareşal rütbesi ile Gazi ünvanı verdi. (19 Eylül 1921).
BÜYÜK TAARRUZ VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI
Sakarya meydan savaşından sonra saldırı gücü tamamen kırılmış olarak Eskişehir, Kütahya, Afyon doğusunda geçen bir hatta çekilen ve orada kuvvetli savunma mevzileri kurmağa başlayan Yunan ordusunun son bir saldırıyla kesin yenilgiye uğratmak üzere hazırlanıldı. Bunun için Türk ordusununda kendisini toparlaması gerekiyordu. Sakarya zaferi ile Başkomutanlık Meydan Savaşı arasında geçen on bir aylık süre bu işe yetmiştir.
BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI
Mustafa kemal Paşa 26 Ağustos günü erken saatlerde saldırıyı idare etmek üzere Kocatepe ye geldi. Aynı günün sabahı bütün Türk kuvvetleri çok şiddetli ve etkili topçu ateşi yardımıyla saldırıya geçti. Başkomutanın bulunduğu I. Ordu bölgesindeki Çiğiltepe, Erkmentepei kalecik Sivrisi, Belentepe, Tınaztepe, Kılıçarslan Gediği şiddetli çarpışmalar sonucu ele geçirildi.
28 ve 29 Ağustos günleri Yunan kuvvetlerini kuşatacak şekilde saldırıya geçildi. 30 Ağustos 1922 de ise, tarihe Başkomutanlık Meydan Savaşı olarak geçen savaşlar yapıldı.
İZMİR İN KURTULUŞU
Mustafa Kenal, Yunanlıların herhangi bir yerde tutunup savunmaya geçmelerine ve itilaf devletlerinin bir müdahalesine meydan bırakmamak üzere ve kuzeye düşmanın süratle ve aralıksız olarak kovalanması için Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz dir İleri! emrini verdi.
9 Eylül de üç buçuk yıla yakın bir süredir işgal altında bulunan İzmir kurtulmuştur.
MUDANYA MÜTAREKESİ
18 Eylül e kadar Batı Anadolu, Yunan ordusundan tüm olarak temizlenmiş bulunuyordu. Türk-Yunan savaşı Mudanya Mütarekesi (11 Eylül 1922) ile sona erdi.
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI
21 Kasım 1922 de Lozan da toplanan uluslar arası bir konferans sonunda ve uzun görüşmelerden sonra ancak 23 Temmuz 1923 günü Lozan Barış Antlaşması imzalanabildi. Konferansta yalnız Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlar değil, Osmanlı Devleti ile batılı ülkeler arasında yüzyıllar boyu süregelmiş ve Şark sorunu diye anılan çok yönlü sorunlar da ele alındı. İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya, S.S.C.B. ve Bulgaristan nın da katıldıkları Lozan Konferansında Türkiye yi Dış İşleri Bakanlığı na seçilmiş olan İsmet İNÖNÜ temsil ediyordu.
Thank you for visiting our website wich cover about Tarih. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.