Sagot :
1.SORU : Toprak oluşumu kavramı birçok fiziksel kimyasal ve biyolojik olayların bir arada gerçekleşmesi toprağı oluşturan bütün olayların potansiyellerinin her toprak oluşumunda iştirak etmesi veya bir bütün halinde toplanması farklı ortamlarda toprağı oluşturan potansiyellerin farklı oranda cereyan etmesi şeklinde ifade edilmektedir.
2.SORU:Okyanuslar
3.SORU : Rejime etki eden faktörler
1) Yağış rejimi
2) Yağış biçimi
3) Akarsu kaynağı
4) Sıcaklık ve buharlaşma
5) Havzanın genişliği
6) Arazinin şekli ve eğimi
Rejim, yıl içindeki akım değişmeleri olduğuna göre, akımın az veya çok olmasında etkili olan etmenler, rejim üzerinde de etkili olurlar ve rejim tiplerini belirlerler.
.
1- İklim faktörleri: Akarsu rejimi, akarsu havzasında hüküm süren iklim faktörlerinden önemli ölçüde etkilenmektedir. Nitekim yıllık yağış miktarı, yağışın aylara ve mevsimlere dağılışı, yağışın düşüş şekli, yağışın şiddeti akım üzerinde etkili olmaktadır. Örnek olarak; yazları kurak geçen Akdeniz iklimi şartlarının hüküm sürdüğü bölgelerde yazın akarsular çekilmekte ve hatta kurumakta, kışın ise artan yağış şartlarına bağlı olarak akım artmaktadır. Kar yağışlarının hakim olduğu yüksek alanlarda ve yüksek enlemlerde kış döneminde akım zayıflamakta, karların eridiği ve yağışların yağmur halinde düştüğü yaz döneminde ise akım yükselmektedir.
Sıcaklık da, akarsuların rejimi üzerinde son derece etkilidir. Nitekim sıcaklığın artması bir taraftan buharlaşmanın artmasına, diğer yandan da kar ve buzların erimesine; sıcaklığın düşmesi, yağışların kar şeklinde yerde kalmasına neden olmaktadır. Yağışlı iklimlerde yaz döneminde sıcaklığın artması ile akımda düşmeler görülmektedir. Nitekim ülkemizde Karadeniz bölgesindeki akarsuların akımı adeta sıcaklık seyrini takip etmekte olup, bu bölgedeki yüksek akımlar, yağışların az olmasına rağmen sıcaklığın yükseldiği yüksek kısımlardaki karların eridiği ilkbahar aylarıdır. Düşük akımlar ise, yağış miktarı fazla olmasına karşılık yağışların kar şeklinde düştüğü kış aylarıdır.
- Jeomorfolojik Faktörler: Rejim üzerinde akarsu havzasının şekli, yüksekliği, eğimi gibi morfolojik özellikleri ile havzada bulunan ana materyalin yani kayaların geçirgenlik ve aşınmaya karşı gösterdikleri direnç etkili olmaktadır. Şöyle ki, genellikle eğimli yamaçlara sahip olan havzalarda yüzeysel akışa geçen su miktarı fazla olduğundan ve bu sularda kısa sürede yataklarda toplandığından özellikle sağanak yağışların akabinde ve kar erimeleri ile yağışın aynı zamanda meydana geldiği dönemlerde akımda hızlı yükselmeler olmaktadır. Öte yandan, akarsu havzası uzunluğuna veya beyzi bir biçim gösteriyorsa yan kollardan ana kola bağlanan derelerin akımları farklı zamanlarda ana yatağa ulaştığı için akımda ani yükselmeler meydana gelmemektedir. Buna karşılık, dairevi yuvarlak şekilde olan havzalarda yan kollardan ana kola ulaşan akım aşağı yukarı aynı zamanda olduğundan şiddetli taşkınlar oluşmaktadır.
Eğimi az, plato ve aşınım sathı üzerinde yeralan havzalarda suların zemine sızması için gerekli zamanın olması, yüzeysel akıma geçen suların hızının düşük olması da rejim üzerinde etkilidir.
1.SORU : Toprak oluşumu kavramı birçok fiziksel kimyasal ve biyolojik olayların bir arada gerçekleşmesi toprağı oluşturan bütün olayların potansiyellerinin her toprak oluşumunda iştirak etmesi veya bir bütün halinde toplanması farklı ortamlarda toprağı oluşturan potansiyellerin farklı oranda cereyan etmesi şeklinde ifade edilmektedir.
Thank you for visiting our website wich cover about Coğrafya. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.