Answered

divanı hikmetin koşuğa benzeyen yönleri ve yazılış amacı nedir

Sagot :

Divan-ı Hikmet - Ahmed Yesevi
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ahmed Yesevi (ö.1166)'nin yazdığı "hikmet" adlı şiirleri bir araya getiren Türk tasavvuf edebiyatının bilinen en eski örneklerini içeren kitap.

Genel Özellikleri 
Yesevilik Tarikatı'nın kurucusu Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır. Genel olarak dervişlik hakkında övgülerden bu dünyadan şikayetten cennet ve cehennem tasvirlerinden, peygamberin hayatından ve mucizelerinden bahsedilir. Dini ve ahlaki öğütler veren şiirlerede yer vermiştir. Hece ölçüsü olarak 4+3 ve 4+4+4 kullanılmıştır. Hoca Ahmet Yesevi'nin Divan-ı Hikmet adlı yapıtı bence İslamiyetin Ural-Altay kültürü ile yorumlanmış bir biçimidir. Bu yapıtın ortaya çıkmasından bir süre sonra ;İslamiyet göçebe Türk toplulukları arasında yayılmaya başlamıştır. Hoca Ahmet Yesevi'nin görüşleri anadolu gizemciliğinin (Tasavvuf) temelini oluşturur. Alevi Kültürünün temeli bu yapıttadır. Yunus Emre'nin, Hacı Bektaş Veli'nin, Pir Sultan Abdal'ın, kaygusuz Abdal'ın düşüncelerinin kaynağı bu yapıttır.

Kitapta Allah aşkı Peygamber sevgisi işlenmiştir. Hikmet; hoş, hayırlı anlamlarına gelir Sade ve yalın bir dil kullanılmıştır. Aruz ve hece ölçüsü kullanılmıştır. Dörtlük ve beyitle yazılmıştır. 144 hikmet ve 1 münacaat'tan oluşur. Eser Karahanlı Türkçesinin Hakaniye lehçesiyle yazılmıştir İstifham (soru sorma) ve Tecahul-i Arif (bilmezlikten gelme) sanatları kullanılmıştır. Ahmet Yesevi'nin hikmetlerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Ahmet Yesevi hikmetleri Karahanlı Türkçesiyle söylemiştir. Hikmetler dini tasavvufi şiirlerdir. 63 yaşından sonra toprağın altında yaşamayı seçmiştir. Allah'a yakın olma isteği vardır. Şiirlerde ulusal ögeler (ölçü, nazım biçimi, yarım uyak) ile İslamlıktan gelme yabancı ögeler (din ve tasavvuf konuları, yabancı sözcükler) bir arada kullanılmıştır. Eserin uyaklanışı abcd dddb eeeb şeklindedir.Dördüncü dizelerin birbiriyle uyaklı oluşu hatta zaman zaman aynen tekrarlanışı bu şiirlerin musiki ile okunmak için söylendiğini gösterir. Eser 12. yy'a aittir. Divan-ı Hikmet'i Ahmet Yesevi yazmamıştır. Ahmet Yesevi'nin kurduğu tarikattaki Şaban Durmuş Ahmet Yesevi'nin görüşlerini ve düşüncelerini kitap haline getirmişlerdir. Didaktik ve manzum bir eserdir. Ahmet Yesevî 63 yaşından sonra bir çilehane yaptırmış ve kendini ibadete vermiştir. Peygamber Efendimiz gibi 63'ünde ölmek için. Ancak 73 yaşında ölmüştür. Türk Edebiyatı tarihinde "Divan-ı Hikmet"in önemi İslamiyet`ten sonraki Türk Edebiyatı`nın daha önce yazılan Kutadgu Bilig`den sonraki bilinen en eski örneklerinden biri ve tasavvuf Türk Edebiyatı`nın ilk eseri oluşudur. Eserde ahmet yesevi'nin kurucusu olduğu yesevilik tarikatına ait bilgiler, dervişlik üzerine övgüler, cennet cehennem tasvirleri, peygamberimizin hayatı ve mucizeleri anlatılır. Günümüz Türkçesine Dr. Hayata Bice tarafından uyarlanmış ve Diyanet Vakfı Yayınları tarafından yayına sunulmuştur.

 

Divan-ı Hikmet (12. yüzyıl) >> Eser ilk Türk mutasavvıf şair Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır.
>> Ahmet Yesevi müritlerine dervişliğin kurallarını öğretebilmek için yazmıştır.
>> Hece ölçüsüyle dörtlükler halinde sade bir dille yazılan bu manzumelere Ahmet Yesebi "Hikmet" adını vermiştir.
>> Bu hikmetleri Divan-ı Hikmet adı altında toplamıştır.
>> Sanat kaygısı güdülmeden söylenmiş,lirizm yönü zayıf olan hikmetler tasavvufu yaymak amacıyla ortaya konulmuştur.
>> Böylece İslam Uygarlığı çevresinde gelişen Türk Edebiyatı'nın içerisinde tasavvuf(tekke) şiirinin ilk örnekleri verilmiştir.
>> Manzumelerde Hz.Muhammed'in hayatı ve mucizeleri, İslam menkıbeleri(dini hikayeler), dünyadan şikayet, kıyamet gününün yakınlığı, dervişliğin faziletleri,ilahi aşk, cennet ve ibadet gibi dini konuların ele alındığı tasavvufi didaktik bir eserdir.
>> Hikmetler hece ölçüsünün 4+3=7 ve 4+4+4=12'li kalıbıyla koşma tarzı dörtlüklerle söylenmiştir.
>> Eserin bir kısmı aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
>> Genellikle yarım kafiye bazende sadece redif kullanılmıştır.
>> Eserin 13.yüzyıl Anadolu'da gelişen tasavvufi Halk Edebiyatı'na kaynaklık eden ilk eser olması,Ahmet Yesevi'nin ise Yunus Emre'ye zemin hazırlamasıyla Türk Edebiyatı açısından önemlidir.
>> Hakaniye Lehçesiyle yazılan eserin dili sadedir.



Kaynak: http://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/298291-divan-i-hikmet-hangi-donemde-yazilmistir.html#ixzz2FbzdSZbs

Thank you for visiting our website wich cover about Türkçe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.


Rans Other Questions