Kiplerle yapabileceğim bi ödev söyleyin lütfen.Yarına gitcek performans ödevim.



Sagot :

]Kişi, kişiler ya da tarih tarafından bilinen olaylar anlatılır.
1908'de ikinci Meşrutiyet ilân edildi. 
Türklere Anadolu'nun kapılarını Alparslan açtı. 

Çekimi: 

Olumlu: Gel-di-m, Gel-di-n, Gel-di,
            Gel-di-k, Gel-di-niz, Gel-di-ler 

Olumsuz: Gel-me-di-m, Gel-me-di-n, Gel-me-di, 
              Gel-me-di-k, Gel-me-di-niz, Gel-me-di-ler 

Olumlu soru: Gel-di-m mi?, Gel-di-n mi?, Gel-di mi?, 
                   Gel-di-k mi?, Gel-di-niz mi?, Gel-di-ler mi? 

Olumsuz soru: Gel-me-di-m mi?, Gel-me-di-n mi?, Gel-me-di mi?, 
                     Gel-me-di-k mi?, Gel-me-di-niz mi?, Gel-me-di-ler mi? 

       HABER(BİLDİRME) KİPLERİ

•         Öğrenilen Geçmiş Zaman

Daha önce de açıkladığım  gibi bir oluşun  başkasından duyulduğunu öğrenildiğini gösterir.Eki -miş ‘tir.Örneğin: Dün sinema çok güzelmiş.Çekimlenişi; gelmişim, gelmişsin, gelmiş; gelmişiz, gelmişsiniz, gelmişler.

•         Görülen Geçmiş Zaman

Bu zamanın oluşunun da geçmişte gerçekleştiğini ve oluşun kesinlikle bilindiğini biliyoruz. Eki -di’dir. Örneğin; Ayşe kütüphaneye gitti. Çekimlenişi; geldim, geldin, geldi; geldik, geldiniz, geldiler.

Şimdiki Zaman

Oluşun şimdiki zamanda olduğunu ve hareketin devam etmekte olduğunu gösterir. Eki “-yor”dur. Örneğin; Çocuklar ders çalışıyor. Çekimlenişi; geliyorum, geliyorsun, geliyor;   geliyoruz, geliyorsunuz, geliyorlar.

•         Gelecek Zaman

Henüz gerçekleşmemiş bir oluşun gerçekleşeceğini bildirir. Eki”-ecek”tir. Örneğin; Ahmet işe gidecek. Çekimlenişi; geleceğim; geleceksin, gelecek;  geleceğiz, geleceksiniz, gelecekler.

 

•         Geniş Zaman

Daha öncede söylediğim gibi geniş zaman herhangi bir hareketin zaman içinde gerçekleşeceğini bildirir. Eki “-()r”dir. Örneğin; Her zaman saçını tarar. Çekimlenişi; gelirim, gelirsin, gelir; geliriz, gelirsiniz, gelirler.

 

•         DİLEK KİPLERİ

•         Gereklilik Kipi

Bir hareketin yapılma zorunluluğunu belirtir. Eki “-malı,-meli”dir. Örneğin; Okula gelmeliyiz. Çekimlenişi; gelmeliyim, gelmelisin, gelmeli; gelmeliyiz, gelmelisiniz, gelmeliler.

•         Emir Kipi

Bir hareketin yapılması için emredilir. Örneğin; Ali buraya gel. Çekimlenişi; geleyim, gel, gelsin; gelsek, gelseniz, gelseler.

•         Koşul(Şart) Kipi

Sözcüğe koşul anlamını kattığını daha önce söylemiştim. Eki “-sa,-se”dir. Örneğin; Annem yemek yapsa. Çekimlenişi; gelsem, gelsen, gelse; gelsek, gelseniz, gelseler.

•          İstek Kipi

Sözcüğe isteme anlamı katar. Eki -a,-e’dir. Örneğin; Biraz ders çalışayım. Çekimlenişi; geleyim, gelesin, gele; gelelim, gelesiniz, geleler.
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere, parantez içindeki eylemleri uygun bir biçimde çekimleyiniz.
 

  }Biz bu hafta öğretmenimizle birlikte pikniğe (gitmek) …………….   }Yazar, 1977 yılında Ankara'nın bir köyünde (dünyaya gelmek) ……………   }Kadın bir ara gülümse gibi (yapmak) ……………   }Siz bugün onlarla belki yeterince (konuşmak) ……………   }Eğer giderseniz çocuklar çok ama çok (üzülmek) ……………   }Anneciğim, babamla tam olarak nasıl (tanışmak) ……………   }İşlerim bittikten sonra size muhakkak (uğramak)