Yüzde, paydası 100 olan kesirlere denir.
Örneğin, yüzde 50 (%50)= 50/100 = 1/2
Yüzde 20 (%20) = 20/100 = 1/5
Bir kesri veya ondalık sayıyı yüzdeye çevirirken, 100 ile çarparız.
Örnekeler:
½ x 100 = 50
İse
½ = %50
¼ x 100 = 25
İse
¼ = %25
0.35 x 100 = 35
İse
0.35 = %35
0.625 x 100 = 62.5
ise
0.625 = %62.5
Yüzdeyi kesre veya ondalık sayıya çevirirken, 100 ‘ e böleriz.
Örnekler:
%28 = 28/100 = 7/25
%75 = 75/100 = ¾
%28 = 28/100 = 0.28
%75 = 75/100 = 0.25
Verilen miktarın yüzdesini bulma
Örnek1: 40 sayısnın %25 i kaçtır?
Yöntem: %25 i kesir olarak yazıp, 40 ile çarparız.
40′ın %25′i
=
25
100
x 40
=
¼ x 40
=
10
Örnek 2: 60′ın %50′ si kaçtır?
=
50
100
x 60
=
½ x 60
=
30
%10 = 10/100 =1/10 o halde bir sayının %10′unu kısa yoldan bulmak için sayıyı 10′a böleriz.
30′un %10 u için 30 ÷ 10 = 3
80′nin %10 u 8
250′nin %10 u 25
16′nın %10 u 1,6
38′in %10 u 3.8
Diğer yüzdelerle çalışırkende bunu kullanabiliriz:
30′un %20 si
= 3 x 2 = 6 (%10′nun iki katı)
30′un %30 u
= 3 x 3 = 9 (%10′nun üç katı)
30′un %15 i
= 30 un %10 + 30′un %5 i
= 3 + 1.5
= 4.5
Hesap makinası kullanmadan, 5 ve 10′nun katı olan tüm yüzdeleri bu yöntemle hesaplayabiliriz.
Yüzde İle Artış veya Azalış
Örnek1: 40 YTL, %8 lik artış ile kaç YTL olur?
Yöntem: %8 i hesaplanır, tamamı ile toplanır.
40′ın %8′i
= 8/100 of 40
= 40 ÷ 100 x 8
= 3,2 (hesap makinası yöntemi)
O halde 40 YTL’nin %8 artışı 3,20
Bu mitar paranın tamamı ile toplanır ve 43,2 YTL bulunur.
Ya da
40′ın % (100 + 8) i hesaplanır
= 40 ın %108 i
= 40 ın 108/100
= 40 ÷ 100 x108
= 43.2 YTL
Örnek 2: 40 YTL’nin %8 lik azalışı kaç YTL olur?
Bu durumda %8 i çıkartırız.
40 – 3.2 = 36,8 YTL
ya da
100 – 8 = 92, 40′ın %92′si 36,8 olarak doğrudan sonucu verir.
Örnek 3: Tüm ürünlerde %30 indirim yapan bir mağazada, 80 YTL olan bir ceketin indirimli satış fiyatı nedir?
İndirim miktarı = 80 nin % 30′u = 24 YTL
İndirimli satışı = 80 – 24 = 56 YTL
Miktarın Yüzde Olarak Yazılması
Önce kesir biçiminde yazar, sonra yüzdeye çeviririz.
Örnek 1: 20 soruluk testin 18′ini doğru cevapladım. Doğru cevaplanan soruların yüzdesi nedir?
Kesir
=
18/20
18/20 x 100
=
100 ÷ 20 x 18
=
90
O halde, 18/20
=
%90
Örnek 2: 40 şekerin 8 ini yedim. Yüzde kaçını yemişimdir?
8/40
=
%20
Kalan yüzde kaçtır?
100 – 20
=
80 O halde %80 ni kalmıştır.
