basit,türemiş ve birleşik yapılı fiiler ile ilgili 2'şer soru şıklı ve çözümlü olacak aceleye gerek yok İYİ SORU=EN İYİ CEVAP



Sagot :

hmm blmm internetten ttnet vitamine gir orda alıştırmalarda var

ÖRNEK - 1 (ÖYS - 1983):

Anlattıkları şeylerin niteliğine göre fiiller, kılış fiilleri (almak, taşımak, kazmak... gibi), durum fiilleri (yatmak, susmak, durmak... gibi), oluş fiilleri (doymak, uzamak, kararmak... gibi) diye adlandı*rılır.

Aşağıdakilerden hangisinde, yukarıda sözü edilen fiillerin tümü örneklendirilmektedir?

A) delmek, dizmek, ezmek

B) solmak, susmak, acımak

C) ağlamak, oturmak, büyümek

D) yolmak, kırmak, saçmak

E) atmak, kalkmak, sararmak

ÇÖZÜM:

A seçeneğindeki bütün fiiller nesne aldığı için kılış bildirmektedir. B'de "susmak" iradeye bağlı ger*çekleştiği için durum, "solmak ve acıkmak" irade dışında gerçekleştiği için oluş bildirmektedir. C'deki "ağlamak, oturmak" durum bildirmektedir, "büyümek" ise oluş bildirmektedir. D'deki bütün fiiller kılış bildirmektedir. E seçeneğinde ise "at*mak" eylemi nesne aldığı için kılış; "kalkmak" ey*lemi iradeye bağlı gerçekleştiği için durum; "sararmak" nitelikte değişiklik anlattığı için oluş bil*dirmektedir.
Doğru cevap (E) seçeneğidir.

 

 

 

 

 

 

ÖRNEK - 2 (ÖYS - 1987):

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, fiile eklenen -mış, -miş, -muş eki cümleye "başkasından du*yulma, aktarılma" anlamı katmaktadır?

A) Az ışıkta okuyorsun gözlerin kanlanmış.

B) Çok yorulmuşsun dinlenmen gerek.

C) Soğuktan dudakların çatlamış; biraz krem sür.

D) Ayşe dün sinemaya gitmiş; ama filmi beğen*memiş.

E) Pasta güzel olmuş; biraz daha alabilir mi*yim?

ÇÖZÜM :

-mış ekinin asıl işlevi "başkasından duyulma, aktarılma"dır. A'da gözün kanlanmış olduğuna, C'de dudakların çatlamış olduğuna bizzat şahit olunmuştur. B'de yorgunluk, kişinin halinden an*laşılmaktadır. E'de pasta tadıldıktan sonra durum öznel olarak anlatılmaktadır. Ancak D'de Ayşe'nin sinemaya gittiği başkasından duyulmuş, aktarıl*mıştır.

Doğru cevap (D) seçeneğidir.