kağan han ve hakan ın özellikleri

Sagot :

SLAM ÖNCESİ TÜRKLERDE KÜLTÜR VE MEDENİYET

 1- Devlet Yönetimi

 Eski Türkler devlete il (el) diyorlardı. İslam’dan önceki Türk devletlerinin oluşmasında şu kural uygulanırdı.

a)   a)   Aile

b)   b)   Oymak

c)   c)   Boy

d)   d)   Bodun

Devlet Yönetimi ile ilgili Kavramlar:

Kağan: Hükümdarlara Kağan, Han veya Hakan denilmekte olup, hükümdar çadırlarının önüne hükümdarlık sembolü olarak 9 Tuğ çekilirdi. Hükümdarın oturduğu başkente Ordu denirdi.

Hatun: Hakanın eşi de devlet yönetiminde söz sahibi olup Kağana yardım etmekteydi Hakanın eşine de Hatun denilmektedir.

Kurultay:     Devlet işlerinin görüldüğü yere Toy veya kurultay denilmektedir. Kurultay, yılda iki kez toplanır savaş, barış ve yapılacak işlere karar verirdi.

Not: Savaş, barış ve Hükümdar seçimi durumlarında Kurultay toplanırdı.

Töre: Devlet, Töre, örf, adet ve anane ile yönetilmektedir. Töre, yazılı olmayan hukuk demektir.

Kut Anlayışı: Tanrı tarafından hanedan üyelerine verilen yönetme yetkisidir.

Yabgu: Devletin bir bölümünü elinde tutan hanedan mensubu yarı bağımsız yönetici

Tigin:  Kağanın erkek kardeşidir.

Şad: Hanedan mensubu komutanlar ve vezirlerdir. Oymak ve boylara idareci olarak gönderilir.

Subaşı: Ordu komutanı

Buyruk: Bakan

Tarkan: Askeri işleri yöneten komutan

Todon (Tudun):  Devletin vergi ve gelir işlerini yürütürdü

Bitikçi (Tamgaç): Yazışma ve dış işlerde Hakana yardımcı olurdu.

Apa - Yargan - İşpara : Çeşitli memurluklardır.

UYARI: Türklerin kurdukları devletlerin ömürlerinin kısa olmasının temel nedeni, hakimiyet anlayışlarından ve veraset sisteminden kaynaklanmaktadır. Yani devletin tüm hanedan üyelerin ortak malı kabul edilmesidir.

 

2- Ordu

Düzenli ve disiplinli ilk Türk ordusunun kurucusu, Mete Handır. Türk ordusunu onlu sisteme göre teşkilatlandırmıştır. Türklerin birçok savaş taktiği bulunmaktaydı. (Turan taktiği, Hilal taktiği) Türkler, Bizans ordusunda da paralı askerlik yaptılar. Bunlar; Peçenekler ve Oğuzlardır.

 

3- Din

Göktanrı İnancı: Eski Türklerin dini Gök-Tanrı inancıydı. Bu din temelde bir tanrı inancına sahipti.

Şamanizm: Tabiatta her şeyin bir ruhu, gizli gücü olduğuna inanma, atalar ruhuna tapınma veya ruhçuluk anlamına gelmektedir

Ahiret İnancı: Eski Türkler;  ölümden sonraki hayat inanmakta olup, bazı zamanlarda ölüyle birlikte eşyalarını özellikle atını da gömerlerdi.

Kam, Şaman:  Din adamlarına verilen isimdir.

Balbal: Mezar taşlarıdır. Bu taşlarda, kişinin öldürdüğü düşman sayısı kadar şekiller veya resimler bulunurdu.

Yuğ: Ölüler için düzenlenen törenlere Yuğ adı verilmektedir.

Türklerin Mensup olduğu dinler

Göktanrı: Hunlar, Göktürkler, Türgeşler

Budizm ve Maniheizm: Uygurlar

Musevilik:  Hazarlar

Hıristiyanlık: Avrupa Hun devleti, Avarlar, Tuna Bulgarları, Peçenekler, Macarlar,

İslam: İtil Bulgarları, Oğuzlar, Başkurt, Kırgızlar, Karluklar

 

4- Toplum Yapısı

Batıya göç edenler; Hunlar, Avarlar, Bulgarlar, Macarlar, Peçenekler, Uzlar (Oğuzlar) Sabirler, Kumanlar (Kıpçaklar) dır.

Göç etmeyenler; Göktürkler, Uygurlar, Kırgızlar, Akhunlar, Hazarlar, Türgeşler, Başkurtlar, Karluklar ve Kimeklerdir.

Yerleşik hayata geçen ilk Türk boyu da Uygurlar olmuştur.

Türklerin başlıca geçim kaynakları hayvancılık olduğundan, göçebe bir yaşantıları olmuştur. Ayrıca, sürekli göç ettiklerinden köle sınıfı oluşmamıştır.

 

Göçebe Toplumların Özellikleri

·        ·        Hayvancılıkla geçinirler ·        ·        Savaşçıdırlar ·        ·        Sanat, mimari ve yazılı eser az bırakmışlardır ·        ·        Köle ve sınıf ayrımı yoktur. ·        ·        Hapis cezaları yoktur.