Sagot :
Paralel Nedir : Ekvatora paralel olarak 1°lik açı aralıklarıyla çizildiği varsayılan kutup noktalarından eşit uzaklıktaki noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgilere paralel denir Ekvator doğal olarak var olan bir paralel dairesidir Diğer paralel dairelerinin olduğu varsayılsa da Ekvator için bu geçerli değildir
Özellikleri:
Başlangıç paraleli Ekvator'dur ve en büyük paralel dairesidir (40076km)
Güneş ışınlarını geliş açısı birer derece aralıklarla küçülür Paralel derecesi büyükçe Güneş ışınlarının geliş açısı küçülür
Dünyanın şeklinden dolayı Kutuplara gidildikçe paralel dairelerinin çevre uzunlukları azalır
Birer derece aralıklarla geçerler
90 tanesi Güney, 90 tanesi Kuzey Yarımküre'de olmak üzere toplam 180 tanedirler
İki paralelin arasındaki uzaklık her yerde 111 km dir
Uzanış doğrultuları doğu batı doğrultusundadır
Paralel daireleri asla birbirlerini kesmez Soru
Paralellerin derecesi kuzey ve güneye doğru artar
Paralel farkı ile uzaklık hesaplanabilmesi için bize verilen merkezler aynı meridyen üzerinde olmalıdır Farklı meridyen yaylarında olduğunda açı farkı ortaya çıkar ve iki paralel arası 111 km den daha fazla olur
Paralel farkı bulunurken verilen merkezler aynı yarımkürede ise büyük olan enlem derecesinden küçük olan çıkarılır Farklı yarımkürede olurlarsa enlem dereceleri toplanır
Enlem Nedir:Yerkürede herhangi bir noktanın ekvatora olan uzaklığının açı cinsinden değeridir
·Güneş ışınlarının düşme açısı kutuplara doğru küçülür Işınların atmosferdeki yolu uzar Tutulma artar ve sıcaklık ta kutuplara doğru azalır
·Denizlerin sıcaklığı ve tuzluluğu kutuplara doğru azalır
·Matematik iklim kuşakları oluşur aralıksız kuşaklar oluşturur
·Tarımın yükselti sınırı, Toktağan kar sınırı (Daimi kar sınırı), Orman üst sınırı kutuplara doğru azalır
·Akarsuların donma süresi kutuplara doğru uzar
·Gece gündüz arasındaki zaman farkı kutuplara doğru artar
·Dünyanın çizgisel dönüş hızı kutuplara
Aynı Enlem Üzerindeki Merkezlerde Ortak Özellikler
·Ekvatora ve kutuplara eşit uzaklıktadırlar
·Güneş ışınlarını aynı açıyla alırlar
·Gece- gündüz süreleri birbirine eşittir
·Dünyanın çizgisel dönüş hızı aynıdır
·Aynı iklim kuşağındadırlar Fakat aynı iklim özelliği görülmeyebilir (özel konumdan dolayı)
·İki meridyen arasındaki mesafe aynıdır
Meridyenler Nedir
Ekvatoru dik olarak kesen ve kutuplarda birleşen hayali dairelere meridyen daireleri denir.
Özellikleri:
·Başlangıç meridyeni Greenwhic' tir
·Greenwhic'in 180 batısında ve 180 doğusunda olmak üzere 360 tane meridyen yayı vardır Tam daire olarak 180 adettir
·Aralarındaki uzaklık sadece Ekvator üzerinde 111 km'dir Dünyanın şeklinden dolayı Kutuplara gidildikçe bu uzaklık daralır Örnek:Türkiye'de ortalama 85 km , Kutup dairelerinde 47 km dir. Bunun sonucu olarak doğu-batı yönünde aynı mesafe gidildiğinde Kutuplara yakın yerde daha fazla meridyen geçilirken, Ekvatorda en az meridyen geçilir
·İki meridyen arasında 4 dakikalık yerel saat farkı vardır
·Kutuplarda birleştikleri için meridyen yayları eşit uzunluktadır
·Aynı meridyen üzerindeki bütün noktalarda yerel saat aynıdır Ayrıca 21 Mart-23 Eylül günlerinde de güneş aynı anda doğar ve batar
Boylam Nedir: Herhangi bir noktanın başlangıç meridyenine olan uzaklığının açı cinsinden değeridir
Özellikleri: Boylamın sadece yerel saat farklarını etkilemektedir
Paralel Nedir : Ekvatora paralel olarak 1°lik açı aralıklarıyla çizildiği varsayılan kutup noktalarından eşit uzaklıktaki noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgilere paralel denir Ekvator doğal olarak var olan bir paralel dairesidir Diğer paralel dairelerinin olduğu varsayılsa da Ekvator için bu geçerli değildir
Başlangıç paraleli Ekvator'dur ve en büyük paralel dairesidir (40.076km).
·Güneş ışınlarını geliş açısı birer derece aralıklarla küçülür. Paralel derecesi büyükçe Güneş ışınlarının geliş açısı küçülür
·Dünyanın şeklinden dolayı Kutuplara gidildikçe paralel dairelerinin çevre uzunlukları azalır.
·Birer derece aralıklarla geçerler.
·90 tanesi Güney, 90 tanesi Kuzey Yarımküre'de olmak üzere toplam 180 tanedirler.
·İki paralelin arasındaki uzaklık her yerde 111 km dir.
· Uzanış doğrultuları doğu batı doğrultusundadır.
·Paralel daireleri asla birbirlerini kesmez. Soru
·Paralellerin derecesi kuzey ve güneye doğru artar.
1)DoğaL sistemLer:Bu öğrenme aLanında dünyamız,haritaLar,yerşekiLLerinin oLuşumu,yerşekiLLerini oLuşturan iç ve dış kuvvetLer ikLim biLgisi,bitki örtüsü gibi konuLar inceLenecektir.
DoğaL sistemLer kendi içinde şu grupLara ayrıLır.
-Kartoğrafya(harita biLimi)
-KLimatoLoji(ikLim biLimi)
-JeomorfoLoji(yerşekLi biLimi)
-Hidrografya(su biLimi)
-Biyocoğrafya(canLı biLimi)
biyocoğrafya da kendi içinde
zooLoji(hayvan biLimi) ve Botanik(bitki biLimi) oLarak ikiye ayrıLır.
şimdi bunLarı kısaca açıkLayaLım.
Kartoğrafya
yeryüzünün şekLi,boyutLarı,hareketLeri,coğraf
i oLayLarın dağıLışının haritaLarda gösteriLmesi ve harita çizim yöntemLeri üzerinde durur.
Coğrafi oLayLarın ve coğrafi şekiLLerin,grafik,diyagram,bLokdiyagram gibi çeşitLi yöntemLerLe çiziLerek açıkLanmasını sağLar.
KLimataLoji
Yeryüzünde ikLim şartLarının oLuşumunda etKiLi oLan faktörLeri ve ikLim şartLarının geneL karakterLerini ve etki aLanını beLirLeyen biLim daLıdır.MeteoroLoji veriLeri ikLİm şartLarının beLirLenmesinde önemLi bir kaynak oLuşturur.
KLimatoLoji biLiminde daha çok hava oLayLarından faydaLanıLır.
JeomorfoLoji
Yerkabuğunun ve yerşekiLLerinin oLuşumunda etkiLi oLan iç ve dış kuvvetLerin neLer oLduğunu,ne gibi yerşekiLLeri oLuşturduğunu inceLer.
KonuLar işLenirken jeoLoji,jeofizik,petroğrafi,pedoLoji gibi biLimLerden yararLanır.
Hidroğrafya
Yeryüzünde ve yeraLtında buLunan suLarı ve doLaşımını inceLer.
okyanusLar,denizLer,göLLer,akarsuLar,yağışLar yerüstü suLarını,kaynakLar ise yeraLtı suLarını oLuşturur.
Biyocoğrafya
Dünyada biyosfer katını oluşturan bitki ve hayvanların yeryüzünde dağılışını ve bu dağılışı etkileyen faktörleri inceleyen bilim dalıdır.
2)Beşeri SistemLer
Dünya üzerinde nüfusun doğrudan yerleşim yeri seçiminde nelerin etkili olduğu ve yerleşmelerinin gelişimini, nüfusun yeryüzünde dağılımını bu dağılımda etkili olan doğal ve beşeri faktörleri inceleyerek gelişim süreçlerini açıklar.
3)MekansaL sentez
sınırları belli bir alandaki coğrafi şartlar incelenir
4)Küresel ortam:
Dünya üzerinde bölge kavramı ve bölgelerin genel özellikleri incelenir.Ülke ve kıtalar bu grupta yer alır.
5)Çevre ve toplum:
çevrenin ne olduğunu,insanla çevre arasındaki ilişkileri,çevre sorunlarını ve
Türkiye, 36° - 42° Kuzey paralelleri ile 26° 45° Doğu meridyenleri arasında yer alır. Diğer bir ifadeyle, Türkiye Ekvator’un kuzeyinde ve Greenwich’in doğusunda bulunan bir ülkedir. Türkiye’nin matematik konumunun sonuçları şöylece sıralanabilir:
Doğu - batı istikametinde 76 dakika yerel saat farkı bulunur.
Aynı anda tek ortak saat kullanılır. Çünkü doğu - batı yönünde fazla geniş değildir.
Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla gelmez.
İki meridyen arası uzaklık yaklaşık olarak 85 - 86 km dir.
Orta kuşakta yer alır.
Mevsimler belirgin olarak görülür.
Kışın cephesel yağışlar fazladır.
Güneyden kuzeye gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı küçülür.
Güneyden kuzeye gidildikçe cisimlerin gölge boyu uzar.
Güneyden kuzeye gidildikçe gece - gündüz süreleri arasındaki fark artar.
Kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı düşürürken, güneyden esen rüzgârlar sıcaklığı yükseltir.
Dağların güney yamaçları daha sıcaktır. Buna bağlı olarak güney yamaçlarda yerleşmeler fazladır
Kaynak: http://www.msxlabs.org/forum/soru-cevap/232852-turkiyenin-matematiksel-konumu-nedir.html#ixzz2F8LHYWHu
Thank you for visiting our website wich cover about Coğrafya. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.