Sagot :
P E R İ Y O T L A R C E T V E L İ
PERİYOTLAR CETVELİ
Elementlerin sembolleriyle gösterildiği ve özellikleri hakkında bilgi veren cetveldir
Periyotlar cetveli ilk defa dimitri Mendelev tarafından yapılmıştır(elementleri atom ağırlıkları=Kütlelerine göre düzenlemiştir )
Periyotlar cetveli yatay ve düşey sıralardan oluşmuştur
P E R İ Y O T
Periyotlar cetvelindeki yatay sıralardır
Elementler atom numarası en küçük ten en büyüğe doğru ( soldan – sağa ) sıralanırlar
Periyot numarası enerji seviyesini = yörünge sayısını gösterir
7 periyot bulunur
PERİYOTLAR CETVELİNDE SOLDAN SAĞA DOĞRU GİDİLDİKCE
1-Atom numarası artar
2-Kütle numarası artar
3-Metalik özellik azalır
4-Ametalik özellik artar
5-Elektron verme özelliği azalır
6-Elektron alma özelliği artar
7-Atom çapı küçülür
8-Asitlik özelliği artar
9-İyonlaşma enerjisi büyür
10-Elektro negatiflik büyür
LANTANİTLER :Atom numarası 58 – 71 olan elementler ( 6 periyotta )
AKTİNİTLER :Atom numarası 89 - 103 olan elementler ( 7 periyotta )
1. Periyotta 2 element
2 . “ 8 “
3 . “ 8 “
4 . “ 18 “
5 . “ 18 “
6 . “ 32 “
7 . “ 23 “ tamamlanmamıştır
G R U P
Periyotlar cetvelindeki düşey sıralardır
Elementler gruplara ortak kimyasal özelliklerine göre sıralanmıştır
18 tane grup vardır 8 tane A grubu
8 tane B grubu ( 8B grubu 3 gruptan oluşur ) )
1A Grubu ALKALİ METALLER
2A “ TOPRAK ALKALİ METALLER
3A “ METALLER
7A “ HALOJENLER
8A “ SOYGAZLAR
1A , 2A , ,3A , grubunda ……METALLER
4A , 5A , 6A , 7A grubunda ……AMETALLER
8A grubunda ……SOYGAZLAR
PERİYOTLAR CETVLİNDE YUKARIDAN AŞAGIYA DOĞRU İNİLDİKÇE
1-Atom numarası artar
2-Kütle numarası artar
3-Metalik özellik artar
4-Ametalik özellik azalır
5-Elektron verme isteği artar
6-Elektron alma isteği azalır
7-Atom çapı büyür
8-Bazlık özelliği artar
Her grup ve periyot boyunca elementlerin özellikleri genellikle sistematik bir biçimde değişiklik gösterirler.
Aynı grupta olan elementler sertlik , parlaklık , iletkenlik , elektron alma veya verme yatkınlıları bakımından birbirine benzerdir.
M E T A L L E R
1- Katıdırlar ( Civa = Hg hariç )
2- Yüzeyleri parlaktır
3- Isı ve elektriği iyi iletirler
4- Tel ve levha haline gelebilirler
5- Tek atomludurlar ( atomik yapılıdırlar )
6- Kendi aralarında bileşik yapmazlar
7- Kendi aralarında alaşım yaparlar
8- Elektron verme özelliğindedirler ( katyon = +)
9- Ametallerle iyonik bileşik yaparlar
10- Canlıların yapısında çok az bulunur
11- Erime-kaynama noktaları yüksektir
12- 1A,2A,3A grubunda bulunurlar
13- Sulu çözeltileri BAZ özelliği taşır
metaller ;
- periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.
- genellikle dayanıklı ağır , parlak maddeler olarak tanımlanır.
- ısı ve elektriği iyi iletirler.
- dövülerek tel ve levha haline getirilebilirler.
- üzerine vurulduğunda çınlama sesi duyulur.
A M E T A L L E R
1 - katı, sıvı, gaz halindedirler
( İyot=I , karbon=C , fosfor = P , kükürt = S katı )
( Brom= Br sıvı )
( Azot=N , Oksijen=O, Hidrojen=H klor=Cl gaz )
2 - Yüzeyleri mattır
3- Isı ve elektriği iyi iletmezler
4- Tel ve levha haline gelemezler
5- İki ve daha fazla atomludurlar ( molekül yapılı
6- Kendi aralarında bileşik yaparlar
7- Kendi aralarında alaşım yapmazlar
8- Elektron alma özelliğindedirler ( Anyon= - )
9- Kendi aralarında Kovalent bileşik yaparlar
10- Canlıların yapısında bolca bulunurlar
11- Erime-kaynama noktaları düşüktür
12- 4A,5A,6A,7A grubunda bulunurlar
13- Sulu çözeltileri ASİT özelliği taşır
Ametaller ;
- periyodik tablonun sağ tarafında bulunurlar.
- genellikle parlak olmayan ( mat ) maddeler olarak tanımlanır.
- ısı ve elektriği iyi iletmez.
- dövülerek tel ve levha haline getirilemezler kırılgan yapıdadırlar.
- ametaller ve bileşikleri değişik alanlarda kullanılırlar.
Örnek : Klor ve bileşikleri ;
Kuru temizlemede kirlerin çözünmesinde,
Yüzme havuzlarının bakterilerden arındırılmasında,
Tuvalet temizliğinde ,
Hidroklorik asit yapımında ,
Tarımda yabani otların temizlenmesinde,
İçme sularının bakterilerden arındırılmasında,
Antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılan ilaçların yapımında
Y A R I M E T A L L E R
Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini bir arada taşıyan elementlere denir.
Yarı metaller bazı fiziksel özellikleri ve görünüşleri yönünden metallere , kimyasal özellikleri bakımından daha çok ametallere benzerler.
Yarı metaller sınıfında 8 element bulunur
Bor = B Silisyum = Si Germanyum = Ge Arsenik = As
Antimon = Sb Tellür = Te Polanyum = Po Astanit = At
1 – Parlak veye mat olabilirler
2 - Elektrik ve ısıyı ametallerden daha iyi metallerden daha az iletirler.
3 - İşlenebilirler ( tel ve levha haline getirilebilirler )
4 - Kırılgan değildirler.
Yarı metaller
- elektronik devre elemanlarında ,
- değişik alanlarda ( mikroskop mercekleri , projektörlerde ) kullanılır.
S O Y G A Z L A R
1- Doğada gaz halinde bulunurlar
2- Kararlı yapıdadırlar
3- Bileşik oluşturmazlar
4- Tek atomludurlar
5- Erime kaynama noktaları düşüktür
6- Periyodik tabloda 8A grubunda yer alırlar
Helyum = He Argon = Ar Ksenon = Xe
Neon = Ne Kripton = Kr Radon = Rn
Yarı metaller. Metallerle tepkime verirken ametal, ametallerle tepkime verirken de metal gibi davranırlar. Genellikle kristal yapıda bulunurlar. Ayrıca; yarı iletken özellikleri vardır. Diyot ve transistör gibi modern elektroniğin temel parçalarının ham maddeleridirler. Bor, silisyum, germanyum, arsenik ve antimon yarı metallere örnektir. Bu elementlerin fiziksel özellikleri metallere, kimyasal özellikleri ametallere benzer.
Yarı metaller; metallerden daha az iletken, ametallerden ise daha iletkendirler. Bunun yanı sıra parlak veya mat olabilirler. İşlenebilir, tel veya levha haline getirilebilirler. Kırılgan değildirler.
Ametal, ısıyı ve elektrik akımını hiç iletmeyen. Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz halde bulunan ametaller vardır. Örneğin Oksijen,Hidrojen, Azot, Helyum, Klor gibi elementler saf halde iken oda sıcaklığında gaz halinde bulunur. Brom sıvı bir ametaldir. Karbon, Fosfor,Kükürt, İyot ise oda sıcaklığında katı halde bulunur. Ametallere şekil verilemez. Çünkü katı olanlar kırılgandır, dövülerek işlenemezler. Mattırlar,ışığı yansıtmazlar.Grafit/Fulleren/hariç elektriği ve ısıyı iletmezler. Erime, kaynama noktaları düşüktür. Kendi aralarında kovalent bileşikleri, metallerle de iyonik bileşikleri oluştururlar. Genellikle moleküler halde bulunur. Oksijenli bileşiklerinin sulu çözeltileri asit karakterlidir.Son enerji düzeyinde 5,6 ve 7 elektron bulunur. Metaller çözeltilerde katyonları (pozitif yüklü iyonları) oluştururken, ametalleranyon (negatif yüklü iyonları) oluşturma eğilimindedir. Metallerin aksine iyi iletken değillerdir ve elektronegatiflikleri çok yüksektir. Metaller ve ametaller arasında özellikler gösteren bazı yarı iletken elementler, "metaloidler" olarak da adlandırılır. Halojenler ve soygazlarda ametal doğadadır.
Metal (Latince: metallum, Yunanca: metallon). Yüksek elektrik ve ısı iletkenliği, kendine özgü parlaklığı olan, şekillendirmeye yatkın, katyon oluşturma eğilimi yüksek, oksijenlebirleşerek çoğunlukla bazik oksitler veren elementler.
Metaller, kendi aralarında: soy metaller (altın, gümüş,platin gibi) ve soy olmayan metaller (demir, çinko, aliminyum gibi) şeklinde sınıflandırılabilir. Yarı metaller, iyi metal özelliği göstermez. Bu elementler hem metal, hem de ametal özelliği gösterir. Silisyum,bor, antimun, arsenik gibi elementler yarı metaldir.
Doğada ametaller daha çok bulunsa da periyodik tablodaki elementlerin çoğu metaldir.
Thank you for visiting our website wich cover about Biyoloji. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.