Sagot :
ALZHEİMER HASTALIĞI NEDİR?
İlerleyen yaş gecikmeli hatırlamada güçlük, azalmış bilişsel esneklik ve bellek ile bazı görsel mekansal becerilerde bozulmayla ilişkilendirilebilir (Weintroub, 2000). Normal şartlarda; ilerleyen yaş ile birlikte seyreden bu gibi zihinsel değişiklikler bir takım ip uçları ve hatırlamayı kolaylaştıracak yollar kullanılarak telafi edilebilir. Bu durumda yaşlı kişinin zihinsel fonksiyonları test edilecek olsa normal sınırlarda fakat daha yavas olması beklenir (Morris and Peterson). Fakat ilerleyen yaşla birlikte zihinsel faaliyetlerde ve günlük yaşam aktivitelerinde bozulmaya neden olan bir hastalığın ortaya çıkması kendini başlıca unutkanlık şikayetiyle belli eden nörolojik bir hastalığın habercisi olabilir.
Bunlardan en sık görülen Alzheimer Hastalığı (AH) ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. Klinik olarak incelediğinde AH bilişsel ve işlevsel düzeyde ilerleyici bir kötüleşme ve hafıza ile diğer entellektüel faaliyetlerde belirgin bozulma olarak karşımıza çıkar (Scinto&Daffner,2000). Bunlar;
- Yeni bilgileri öğrenmek veya daha önce öğrenilmiş olan bilgiyi hatırlama becerisinde bozulma
- Konuşma bozukluğu
- Motor işlevlerin korunuyor olmasına rağmen motor etkinliklerin yapılamaması
- Duyu işlevlerinin korunuyor olmasına rağmen objelerin tanınamaması
- Planlama, organizasyon, dikkati odaklama, görünümün altında kalanı kavrama gibi işlevlerde bozulma (DSM-IV).
Yukarıdaki belirtiler kişinin sosyal ve mesleki yaşamında hastalık öncesine göre belirgin bozulmaya neden olur ve bir başka hastalıkla ortaya çıkan geçici bozulma değildir. 85 yaşın üstündeki popülasyonun %50'sinde Alzheimer Hastalığı'nın ortaya çıkması bekleniyor. Alzheimer vakalarının %25'inin genetik mirasla ilişkili olduğu ortaya konulmuştur. Hastalık geri döndürülemez olsa da süreci yavaşlatılabilir. Bunun anahtarı erken tanıdır. Hastalığın prognozu yavaş ilerleyen periyodlardan oluşabileceği gibi hastanın fizyolojik durumuna ve genetik mutasyonuna bağlı olarak akut fazlardan da oluşabilir. Alzheimer Hastalığı'nın en erken belirtisi kısa süreli bellekteki kayıplardır. İlk zamanlarda oldukça hafif olabilir ve hasta tarafından gizlenebilir. Hasta yakınları da bunu bir hastalık belirtisi olarak görmekten çok yaşlanma sürecinin normal bir hastalık belirtisi olarak yorumlama eğilimi gösterirler (Cohen,1999).
Ortalama 8 ila 10 yıl sürüp mortaliteyle sonuçlanan AH gelişim evresinin geriye dönüşü olarak düşünülebilir.
Hastalığa adını veren Alois Alzheimer 1864-1915 yılları arasında yaşamış bir psikiyatristtir. 3 çocuk babası olan Alzheimer tüm yaşamını Almanya'da geçirmiştir. Hastalarındaki davranış bozukluklarını organik nedenlere bağlama eğilimindeydi. Şefi olduğu klinike Auguste D., isimli 1850 doğumlu bir kadın hastasının sergilediği belirtiler dikkatini çeker ve ayrıntılı olara incelemeye başlar. Geldiğinden itibaren konuşması bozuk olan hastasını izlediği süre boyunca Bayan August yavaş yavaş nesneleri adlandıramaz, doğum yerini hatırlayamaz, basit matemetik işlemleri yapamaz olur, yazı yazma ve okuma becerisini kaybeder, gittikçe endişeli ve kaygılı ve hatta sinirli davranır olur, kimsenin duymadığı sesler duyduğunu söyler. Gün aşırı ziyaretine gelen doktorunu tanımaz hale gelir (Maurer&Maurer, 2001). Hastalık; bu belirtiler bütününün bilinen diğer hastalıklardan farklı olduğunu düşünen Alois Alzheimer'in adıyla anılır.
bunu hikayeleştirmen gerek yani sadece bilgi sunma :)
Hafızayı sıfırlayan hastalık:ALZHEIMER-ALZAYMIR (AH)
Organik beyin hastaliklari grubunda, nöropsikiatrik sendromlarla seyreden, temel bulgusu bunama olan dejeneratif beyin hastaligidir.
Yaslilikla birlikte Alzheimer riski artiyor. Hastaligin bilinmeyen yönleri tek tek açiklik kazandikça tedavi umutlari da güçleniyor.
Sis, Carl Sandburg ‘un dile getirdigi gibi, bir yavru kedinin sessiz ve yumusak adimlariyla çöker. Önce esyalarinizi bulamamaya baslarsiniz; sonra sik sik kullandiginiz sözcükleri, daha sonra en son tanistiginiz kisilerin adlarini animsamakta zorluk çekersiniz. Randevulari unutmak, evinizin yolunu bulamamak, telefon numaralarini karistirmak gibi unutkanliklar bir süre sonra rahatsizlik verici boyutlara ulasir. Bu unutkanlik krizlerini önce gizlemeye çalisirsiniz, ancak bir noktadan sonra olaylar kontrolden çikarak yasaminizin normal akisini bozar. Kaza yapmadan araba kullanamazsiniz, yataktan kalkinca giyinmekte zorluk çekersiniz, her zaman yaptiginiz isleri yapamaz hale gelirsiniz. Örnegin iyi bir piyano virtüözü iseniz, eski performansinizdan eser kalmaz; notalari bile okuyamaz hale gelebilirsiniz. Bütün bu aksiliklere önce gerekçe bulmaya çalisir, sonra bunlarin rastlanti olmadigini anlayarak büyük bir aci duyarsiniz. Size neler oldugunu anlamaya çalisirken, zihninizi kusatan sis giderek koyulasir. Çocuklariniz size yabanci gibi gelmeye baslar, korkunç kâbuslar rüyalarinizin disina çikarak, uyaniklik bilincinizi bulandirir.
Öyle ki zamanla kol ve bacaklariniz, bagirsaklariniz ve idrar keseniz kontrolden çikar. Sessiz bir uyusukluk ve teslimiyet hali içine yuvarlanirsiniz; bir iki yil içinde iyice yataga düsersiniz; yatak yaralari ve pisikler ortaya çikar; yutkunma zorlugu baslar. Bu asamada ölüm yalnizca bir formalitedir.
Şöhret, güç ve zekâ dinlemiyor…
Hastaların dayanılmaz hallere düşmesi, bazen onların bakımlarıyla birinci derecede ilgilenen yakınların psikolojilerini derinden sarsabiliyor. Tıpkı Profilo Holding Genel Koordinatörü İhsan Vardalda olduğu gibi. Vardal, 10 yıl söz konusu hastalıkla mücadele eden 50 yıllık hayat arkadaşı Nebile Vardalı (80), 18 Ekim 2005 sabahı tabancasıyla öldürdü, ardından da intihar etti. Aile dostları, eşi ile aynı yaştaki Vardalın son günlerde yakınlarına çok üzüldüğünü söylediğini ifade ediyorlardı.
Hastalığın sosyal statü, cinsiyet, ırk ve ekonomik durumla alakası yok. Bu hastalığa yakalanan çok sayıda tanınmış kişi de var. ABD eski başkanı ve Hollywood yıldızı Ronald Reagan bunlardan biri. Bir diğeri de başka bir Hollywood yıldızı Rita Hayworth. Hatta bazı kaynaklarda, ortaya attığı izafiyet teorisi ile fizik ilminde çığır açan dâhi bilim adamı Albert Enisteinın da sebebi bilinmeyen ve tedavi edilemeyen alzheimer sonucu öldüğü belirtiliyor.
8 yıl ABD başkanlığı yapan Ronald Reagana da kesin teşhis ancak 1997 yılında konulabildi. Teşhis öncesinde 25 yıldır yaşadığı beyin fonksiyonlarındaki problemlerin damar sertliğinden kaynaklandığı zannediliyordu. Son zamanlarında sadece eşini tanıyabilen Reagan, kendi kendine yemek yiyemiyor, giyinemiyor ve tuvalet ihtiyacını gideremiyordu. 2004 yılında vefat ettiğinde 93 yaşındaydı.
Rita Hayworth da 1987de 68 yaşında öldüğünde kimseyi tanıyamayan ve konuşamayan bir haldeydi. 1999da 79 yaşındayken ölen İngiliz edebiyatının 20nci yüzyıldaki en önemli isimlerinden biri olan İrlanda asıllı yazar Iris Murdoch da alzheimer hastasıydı. Nobel ödüllü fizikçi Einstein, 76 yaşında dünyadan ayrılırken hiçbir şeyi hatırlamaz hale gelmişti. Tanınmış alzheimerliler arasında İngilterenin 2inci Dünya Savaşındaki başbakanı Winston Churchill ve Demir Leydi lakaplı başbakanı Margaret Teacherin ismi de geçiyor
Thank you for visiting our website wich cover about Türkçe. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.