KELİMELERDE ANLAM İLİŞKİSİ
YANSIMA SÖZCÜKLER
Doğadaki canlı ve cansız varlıkların çıkardıkları seslerin taklidi olarak ortaya çıkan kelimelere yansıma denir.
Örnek
Çat,
pat,
güm,
me,
hav,
mö,
miyav,
cik,
hırıltı,
şangırtı,
şırıltı…
Not:Kulağa hitap etmeyen kelimeler yansıma değildir.
Işıltı,
parıltı,
ötme…
İKİLEMELER
Anlatımı güzelleştirmek, güçlendirmek, çekici kılmak amacıyla, kelimelerin çeşitli şekillerde yan yana getirilmesiyle oluşturulan söz öbeğine, ikileme denir.
İkilemeler Değişik Şekillerde Oluşturulur
1 - Yanı sözcüğün tekrarıyla oluşan ikilemeler
Örnek
ağır ağır,
deste deste,
açık açık,
yavaş yavaş…
2 - Eş anlamlı ya da yakın anlamlı kelimelerle oluşan ikilemeler
Örnek
Eş dost,
doğru dürüst,
kılık kıyafet,
yalan yanlış,
ses seda,
ağrı sızı…
3 - Karşıt (zıt) anlamlı kelimelerden oluşan ikilemeler:
Örnek
er geç,
bata çıka,
düşe kalka,
aşağı yukarı,
iyi kötü,
gide gele…
4 - Biri anlamlı diğeri anlamsız kelimelerden oluşan ikilemeler
Örnek
boy pos,
yırtık pırtık,
eski püskü,
eğri büğrü,
ufak tefek,
az buz…
5 - İkisi de anlamsız kelimelerden oluşan ikilemeler
Örnek
abur cubur,
abuk sabuk,
ıvır zıvır,
eften püften,
kem küm,
eciş bücüş,
mırın kırın…
6 - Yansıma kelimelerden oluşan ikilemeler
Örnek
mışıl mışıl,
horul horul,
çıtır çıtır,
şıngır mıngır,
şakır şakır,
katır kutur…
7 - Bir eylemin olumlu ve olumsuzunun birlikte kullanılmasıyla oluşan ikilemeler
Örnek
gider gitmez,
döner dönmez,
bakar bakmaz….
8 - İsmin hal ekini almış ilgili kelimelerin yan yana gelmesiyle oluşan ikilemeler
Örnek
yan yana,
omuz omuza,
el ele,
baş başa…
Not: İkilemelerin arasına herhangi bir noktalama işareti konulma
