Sagot :
MANYETİZMA: Mıknatıslık olaylarını inceleyen bilim dalına denir. M.Ö. 600 yıllarında Manisa ili Magnesia olarak biliniyordu. Mıknatıs ilk olarak burada bulunduğu için(Eski Yunanlılar,bu kayaların bazı metalleri çekerek kendilerine yapıştıklarını gördüler) siyah taşı andıran demir,nikel,çelik ve kobaltı çeken demir filizine manyetit adı verilmiştir. Bugün mıknatıs diyoruz.
Demir,nikel,kobalt gibi metalleri çekme özelliği gösteren cisimlere mıknatıs denir. Cisimlerin bu özelliğine de mıknatıslık denir. Doğal ve yapay mıknatıs olmak üzere iki çeşittir.
MIKNATISIN KULLANILDIĞI YERLER
1- Denizciler pusula ile yönlerini bulurlar.
2- Hurda yığınları arasındaki demir parçalarının ayıklanmasında
3- Vinçler de ağır yükleri kaldırmak için elektro mıknatıs kullanılır.
4- Elektrik motorlarında,kapı zillerinde,telgraf ve telefon gibi araçlarda
5- Elektrik santrallerinde jeneratörlerde elektrik elde etmek için kullanılır.
MANYETİK ALAN KUVVET ÇİZGİLERİ:
Altında mıknatıs bulunan cam levha üzerindeki demir tozları belirli bir şekil alır. Demir tozlarının belirli bir şekilde sıralanmasını sağlayan bir kuvvet bulunmaktadır. Demir tozları cam levha altında kapalı eğriler şeklinde dizilirler. Demir tozlarının dizilişi, bize bir mıknatısın çevresinde oluşturduğu manyetik alan kuvvet çizgilerinin dağılımını gösterir.
Mıknatıs etrafındaki manyetik alan, yalnız yatay düzlemde olmayıp, mıknatısın çevresinde her yöndedir. Manyetik alan kuvvet çizgilerinin, mıknatısın kuzey kutbundan çıkıp güney kutbuna girdikleri kabul edilir.
Bir mıknatıs çubuğun manyetik alan kuvvet çizgileri, mıknatısın uçlarına yakın bölgelerde daha sık, uzak bölgelerde daha seyrektir. Manyetik alanın şiddeti, alan çizgilerinin sık olduğu yerde daha büyük, seyrek olduğu bölgede ise daha küçüktür.
Manyetik Bir Alan Oluşturan Bir Mıknatısın Kutuplarını Pusula İle Belirleme
Kutupları belirlenmemiş bir mıknatısın hangi ucunun kuzey , hangi ucunun güney olduğunu bir pusula kullanarak belirleyebiliriz. Pusula içindeki ibre de bir mıknatıstır. Mıknatısın bir kutbunu, pusula ibresinin kuzey yönü gösteren ucuna yaklaştırdığımızı düşünelim. Eğer bir çekme etkisi gözlersek, mıknatısın bir ucu, S kutbu demektir. Diğer ucu ise, N kutbudur.
KAPI ZİLİ, RADYO, TELEFONDA MIKNATIS BULUNUR
Kapı zili: Kapı zilinin esas yapısını elektromıknatıs oluşturur. Elektromıknatısın karşısında, elektromıknatısın kutuplarına değmeyen şerit şeklinde bir yayla tutturulmuş ve yumuşak demirden yapılı bir armatürü vardır. Armatürün arkasında değme vidası bulu¬nur.
Zilin anahtarı kapalı du¬ruma getirilince devreden akım geçer ve elektromıknatıs mıknatıslanır. Elektromıknatıs
armatürü çeker ve tokmak çana vurur. Tokmak çana vururken armatür değme nokta¬sından ayrılacağından, devredeki akım kesilir. Akım kesilince elektromıknatısın çekme özelliği kaybolacağından tokmak geriye gelir. Armatür yay yardımıyla değme vidasına dokunduğunda, devre tekrar kapanır ve zil tekrar çalar.
Mıknatıslar demir, nikel ve kobalt gibi maddeleri ise mıknatıslar çekmez. Plastik, cam, tahta, porselen ve kâğıt mıknatısın çekmediği maddelere örnek olarak verilir.
Mıknatıslar birbirlerine kuvvet uygular. Mıknatısların birbirlerine uyguladıkları kuvvet bazen itme ya da çekme şeklindedir. Mıknatısların birbirlerini farklı şekilde etkilemeleri, farklı kutuplara sahip olmasından kaynaklanır. Her mıknatısta kuzey ve güney olarak isimlendirilen iki kutup bulunur. Mıknatısın kuzey kutbu(N), güney kutbu ise(S) sembolüyle gösterir.Mıknatıslar bölündüğünde mıknatıs özelliklerini kaybetmezler. Bölünen mıknatısın her parçası yine bir mıknatıstır. Mıknatıslarda kuzey ve güney kutupları yok olmaz. N ve S her mıknatısın temel özelliğidirıknatısların Çeşitleri:
Mıknatıslar değişik şekillerde olabilir. Mıknatıslar şekillerine göre isimlendirilir. Mıknatıs çeşitlerinden bazıları; çabuk U ve yuvarlak mıknatıstır. Mıknatısların Kullanım Alanları: Mıknatısların günlük hayatta ve teknolojide kullanım alanları vardır. Bazı mutfak dolapları kapaklarında, buzdolabı kapaklarında, bazı çanta ve telefon kapaklarının kapaklarında mıknatıs bulunur. Buzdolabında yapıştırılan süslerde ve hoparlör gibi bazı araçlarda mıknatıs bulunur. Mıknatıslar; cep telefonu, monitör, televizyon, disket gibi Araçlara zarar verebilir. Bu sebeple mıknatıslar bu araçlardan uzak tutulmalıdır.
Thank you for visiting our website wich cover about Kimya. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.