Merhaba,
Öncelikle bilim ile başlayalım. Nedir bilim? Türk dil kurumuna göre bilim;
“Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim”
Bilimi iki ana parçaya ayrılmış gibi düşünebiliriz, bunlardan ilki pozitif bilimler ikincisiyse sosyal bilimlerdir.
Pozitif bilim: İspatlanabilir, deneye dayalı bilimler pozitif bilime girer. Fizik, kimya ve matematik pozitif bilimlerdir. Deneyler, aynı koşullar sağlandığı takdirde aynı sonucu verir. Örneğin su aynı rakımda daima aynı derecede kaynar veya donar.
Sosyal bilim: Konusu insan ve insanın dünya ile çeşitli etkileşimleridir. Örneğin toplumların nasıl davrandığından tutun insan davranışlarının çeşitli koşullarda nasıl olduğu veya geçmişte nasıl olmuş olabileceğine yönelik her türlü bilimsel araştırma pozitif bilimlere girer. Ancak insan karmaşık bir varlıktır ve tam da bu nedenle sosyal bilimci, pozitif bilimci gibi insan etkileşimini veya toplumsal eğilimleri laboratuvarda inceleyemez. Deney tüplerine koyup farklı durumlarda nasıl davranacağına dair deney yapamaz.
Peki sosyal bilimci nasıl çalışır? Bu sorunun cevabı bahsi geçen bilim ile yakından ilişkilidir. Farklı bilim dalları farklı yöntemler kullanır. Örneğin tarih bilimi, incelediği döneme göre değişen ama çoğunlukla geçmişten kalan öğeleri inceleyerek çalışır. Bir Osmanlı tarihçisi çalışmalarının çoğunluğunu Osmanlı’lardan günümüze kalan yazılı eserleri okuyarak geçirir.
Bir arkeolog kazı çalışmalarıyla geçmişten kalan kentleri, insanlar tarafından yapılmış olan eşyaları vb. inceleyerek o dönemde insanların nasıl yaşamış olabileceklerini ortaya koyacak bulgular ararlar.
Ne tür eserler verdiklerine gelirsek, yine çalıştıkları alana göre değişiklik gösterir. Örneğin bir hukukçu nasıl yasaların toplumsal yaşamı nasıl etkileyebileceğini inceleyebilir. Bir tarihçi geçmişte görkemli bir devletken tamamen yok olan bir toplumun hikayesini günümüze kadar getirip bizlere sunabilir.
İyi çalışmalar
