Sagot :
1. İsim tamlaması :
Örnek :
ağacın / meyvesi arabanın / tekerleği kapı/ kilidi masa / örtüsü
badem ağaçlarının /pembe beyaz çiçekleri
2. Sıfat Tamlaması :
Örnek :
bozuk/ saat ağlayan / çocuk ucuz /sebze çok katlı / binalar
3. Sıfat Fiil Grubu :
Örnek :
hayalleri /yıkılmış (genç) mutluluk rüzgarları /estiren(adam)
4. Zarf Fiil Grubu :
Örnek :
tek başına/dövüşerek gecegündüz/okuyup
5. İsim Fiil Grubu :
Örnek :
onu gireceği sınava hazırlamak güneşli, sakin birsabaha uyanmak
6. Tekrar Grubu :
Örnek :
çoluk çocuk, içli dışlı, koşa koşa., geze geze, mini mini, iyi kötü, sağa sola, tabakmabak, kuş muş...
7. Edat grubu :
Örnek :
söylediğim / gibi yorgunluğuma /rağmen bir dilim ekmek/ için
8. Bağlama grubu :
Örnek :
sauaş ve barış
dinlemek, anlamak ve yorumlamak kafası da gönlü de ne ekmek ne para
9. Unvan grubu :
Örnek :
Oğuz Han, Bilge Kağan, Dede Korkut, Sütçü İmam, Şahin Bey, Nene Hatun, Mustafa Kemal Paşa, Albay Tahir, Doktor Murat, Hemşire Neslihan vb.
10. Birleşik İsim (Grubu)
Örnek :
Fatih Sultan Mehmet, Arif Nihat Asya, Orhan Kemal, Memduh Şevket Esendal, Deli Dumrul, Kaşkarlı Mahmut, Emine Işınsu, Sevinç Çokum, Nezihe Araz, Yaşar Kemal, Mimar Sinan...
11. Ünlem grubu :
Örnek :
Ey Türk gençliği!
Ey Türk istikbalinin evlâdı!
hey Sakarya!
a canım!
be kardeşim!
12. Sayı grubu :
Örnek :
elli üç, yüz yirmi dört, altı yüz otuz iki, bin dört yüz elli üç, bin dokuzyüz on dokuz...
13. Birleşik fiil (grubu)
Örnek :
Şikâyet etmiş. Konuşmayabaşladı. Almış bulunduk. Misafir ağırladık. Gelmezoldu. Bağlandım kaldım. Gözden geçirdiler.
14. Kısaltma grubu :
Örnek :
eli/açık, başıboş, canı/tez, yüzü/aşkın, haftada/bir, arada/bir, el/ ele, göz/göze
a) İlk Manalı Kullanım
Her kelime bir şeyi, bir anlamı belirtir. Her kelimenin başlangıçtaki bu anlamına "ilk anlamı" (ilk mânâsı) denir. Bazı kelimelere sonradan başka anlamlar da eklenir ki, bunlar kelimelerin yan anlamlarıdır. Göz, el, dil, yol, baş vb. kelimelerin ilk anlamları dışında çok sayıda yan anlamları vardır. Sözgelimi, ilk anlamı görme organı olan "göz", bir evin odaları, çantanın bölmeleri gibi yan anlamlara da gelir.
İlk manalı kullanımlar :
göz : Acı haberi duyunca gözleri yaşardı.
el : Elini yıkamadan sofraya oturmaz.
dil : Çocuk yemek yerken dilini ısırdı.
yol : Arabamız köy yolunda güçlükle ilerliyordu.
baş : Başını önüne eğdi ve sustu.
çatı : Her evin çatısında bir televizyon anteni var.
serin : Bugün hava iyice serinledi.
ekmek : Ekmek fiyatlarını yeniden ay adayacaklarmış.
Aynı kelimelerin yan manalı kullanımları :
göz : Evimizin gözlerinden biri bana ait.
el : Alet çalışır, el övünür.
dil : Ne kadar sakınsa da dile düşmekten kurtulamadı.
yol : Zengin olmak için seçtiğin yolu beğenmiyorum.
baş : Bu iş başımızı ağrıtacak.
çatı : Yazmaya başlayacağım romanın çatısı hazır.
serin : Aramıza giren serinliğin sebebini bulamadım
ekmek : Anladım ki, bu işten bize ekmek yok.
b) Mecaz Anlamlı Kullanım
Sözgelimi, ana kuzusu, ana fikir, anasının gözü, anadan doğmuşa dönmek, anasından doğduğuna pişman olmak gibi sözler ve deyimler gerçek anlamları dışında mecaz anlamlı kullanılmışlardır.
Başka Örnekler :
Ayak bağı - Bağrına taş basmak - Baltayı taşa vurmak - Can atmak -Gönül yapmak - İçini dökmek - Kol kanat olmak - Küplere binmek -Ocağına düşmek - Örtbas etmek - Paçasını kaptırmak - Para babası - Sabrı taşmak - Şom ağızlı - Taş kesilmek - Yelkenleri suya indirmek - Zaman öldürmek .
c) Terimler, Kavramlar Terimler
Matematik terimleri, denizcilik terimleri, müzik terimleri... gibi. Sözgelimi, top,gol, kale, hakem, penaltı, futbolla; kürek, çekiç, örs gibi kelimeler demircilikle ilgili terimlerdir. Hikâye, şiir, roman, manzume, dörtlük, kafiye vb. edebiyat terimleridir.
Örnekler :
Dil bilgisi terimleri: ses, hece, kelime, cümle, paragraf vb.
Tıp terimleri : teşhis, tedavi, konsültasyon, operasyon, anastezi
vb.
Eğitim terimleri : plân, program, davranış, amaç, hedef, öğrenci, öğretmen vb.
Müzik terimleri : armoni, melodi, nota, usûl, koro, solo vb.
Mimari terimleri : temel, hafriyat, kolon, kiriş, zemin vb.
Kavramlar
Örnekler :
Eğitim, kültür, millet, devlet, gelişme, yozlaşma,- demokrasi, çağdaşlık, ahlâk, turizm, moda, terör, ekonomi, siyaset, uygarlık, benlik,kimlik, kişilik vb.
ç) Deyimler
Bazı deyimlerden örnekler :
Boğaz boğaza gelmek, dut yemiş bülbüle dönmek, faka basmak, hopoturup hop kalkmak, işi başından aşmak, leyleği havada görmek, ömürçürütmek, renkten renge girmek...
Deyimlerimizden örnekler :
Aceleye gelmek - Açık vermek - Azı çoğa saymak - Boyunun ölçüsünü almak - Dünyayı toz pembe görmek - Göklere çıkarmak - Hizaya gelmek - İnce eleyip sık dokumak - Kısmeti ayağına gelmek - Mırın kırın etmek - Pabucu dama atılmak - Şimşekleri üstüne çekmek -
d) Atasözleri
Atasözlerimizden örnekler:
* Acele işe şeytan karışır.
* Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil.
* Ağaca dayanma kurur, insana dayanma ölür.
* Ağacı kurt, insanı dert kemirir.
* Ağırlık altın kale, hafiflik başa belâ.
* Akçesi ucuz olanın kendisi değerli olur.
* Âlim unutmuş, kalem unutmamış.
* Alma mazlumun âhını çıkar aheste aheste.
* Arpa eken buğday Hçmez.
* Az söyle, çok dinle.
* Bin bilirsen de bir bilene danış.
* Buldum bilemedim, bildim bulamadım.
* Cana gelecek mala gelsin.
* Çirkefe taş atma, üstüne sıçrar.
* Çorak yerde sümbül bitmez.
* Dağ ne kadar yüce olsa yol onun üstünden aşar.
* Deveye bindikten sonra çalı ardına gizlenilmez.
* Gençlikte taş taşı, kocalıkta ye aşı.
* Hayır dile komşuna, hayır gelsin başına.
* Kötülük her kişinin kârı, iyilik er kişinin kârı.
* Mağrur olma padişahım, senden büyük Allah var.
* Önce düşün, sonra söyle.
* Rüzgâr eken fırtına biçer.
* Su bulununca teyemmüm bozulur.
* Şeytanın dostluğu darağacma kadardır.
* Şeytanla buğday eken, samanını alır.
* Tatlı aşa tuz neylesin, akılsız başa söz neylesin.
Thank you for visiting our website wich cover about DKAB. We hope the information provided has been useful to you. Feel free to contact us if you have any questions or need further assistance. See you next time and dont miss to bookmark.