Ana Britannica’da (1984, c.7, s.577) düşünce özgürlüğü, “kişinin serbestçe düşünce edinebilme, edindiği düşünce ve kanaatlerden dolayı kınanmama, bunları açıklama ve yayma hakkının dokunulmazlığı” biçiminde tanımlanmaktadır. Günümüzün klasik özgürlüklerinin en önemli esin kaynağı olan 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi’nin 1. maddesinde “İnsanlar hak yöninden özgür ve eşit doğarlar ve özgür ve eşit kalmaya devam ederler” denmektedir. Bildirgenin 2. maddesi ise özgürlük, mülkiyet, güvenlik ve baskıya karşı direnmeyi doğal bir hak olarak benimsemekte, 10. ve 11. maddelerinde de din, inan düşünce ve düşünceyi açıklama ve yayma hakkına yer vermektedir. Bu ilkeler bazı farklılıklarla çağdaş ülkelerin anayasa metinlerine girmiş, bir bakıma evrensel olarak benimsenmiştir.
Düşünce özgürlüğü ile bilgi edinme özgürlüğü arasında mutlak bir ilişki vardır. Düşünce özgürlüğünün “olmazsa olmazı”ı (sine qua non) bilgi edinme özgürlüğüdür. Yeterli ve doşru bilgi elde edemeyen birey ve toplumların özgür davranamadıkları konusunda yeterince örnek vardır. Bilindiği gibi düşünce özgürlüğünün iki boyutu vardır:
1. Başkalarının görüşlerine özgürce erişebilme,
2. Kendi görüşlerini yayabilme (Woodward, 1990; Turfan, 1995: xiii-xiv).
:)
