kurtuluş savaşı öncesinde anadoluda kurulan yaralı ve zaralı cemiyetleri karşılaştıran harita çalışması

 

     lütfen!



Sagot :

ZARARLI CEMİYETLER

YARARLI CEMİYETLER  

AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLER

MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER

Doğu Anadolu Müdafaa – i Hukuk Cemiyeti :• Doğu Anadolu’da bir Ermeni ve Kürt devletinin kurulmasını engellemek amacıyla kurulmuştur.
• Erzurum Kongresi’nin toplanmasını sağlamıştır.   Mavri Mira Cemiyeti :Cemiyetin merkezi İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’dir.• Yunan hükümetine bağlı olarak çalışan cemiyetin amacı, İstanbul’u da içine alan bir Bizans Devletini       ( Megola İdea’yı gerçekleştirmek amacıyla )kurmak kurulmuştur. Faaliyet alanı Trakya topraklarıdır. Kürt Teali Cemiyeti :• İngilizlerden destek alan cemiyet, Güneydoğu Anadolu’da bağımsız bir Kürt Devleti kurmayı amaçlamıştır.
NOT: Ülke bütünlüğünü bozma amacı taşıdığından bu yönü ile diğer cemiyetlerden ayrılır.   Trakya Paşaeli Müdafaa – Hukuk Cemiyeti:Trakya’nın Yunanistan’a verilmesini engellemek amacıyla Edirne’de kurutmuştur.Rum çetelerine karşı silahlı mücadele yürütmüşlerdir.Mondros’tan sonra kurulan ilk direniş cemiyetidir(2 Aralık 1918)   Pontus Rum Cemiyeti :• İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak faaliyet göstermiştir.• Amacı Doğu ve Orta Karadeniz bölümünde Trabzon Rum İmparatorluğu’nu yeniden kurmak İslam Teali Cemiyeti :• Medrese hocaları tarafından kurulan cemiyet, Kurtuluşun dini kurallara ve hilafete bağlı kalınarak sağlanabileceğini savunmuştur. İzmir Müdafaa – i Hukuk Cemiyeti :• İzmir ve çevresinin Yunanistan’a verilmesini engellemek amacıyla kurulmuştur.
• Bölgenin Türklere ait olduğunu basın – yayın yoluyla duyurmaya çalışmışlardır.   Taşnak ve Hınçak Cemiyetleri :Merkezi İstanbul Ermeni Patrikhanesi’dir.• Cemiyetin amacı Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermenistan Devleti kurmaktır. Hürriyet ve İtilaf Fırkası :• İttihat ve Terakki’ye karşı olanlar tarafından kurulmuştur.
• Milli Mücadeleye karşı hareket etmiş ve TBMM’ye karşı çıkan isyanları desteklemişlerdir. Reddi İlhak Cemiyeti :• İzmir’in işgalinden önce kurulmuştur.
• Balıkesir ve Alaşehir kongrelerinin toplanmasında etkili olmuştur. Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti: Anadolu’nun işgalini protesto etmek için Sivas’ta kuruldu   Etnik – i Eterya Cemiyeti: :Fener Rum Patrikhanesi tarafından yönlendirilmiştir.*Mavri Mira ve Pontus Rum cemiyetlerinin çalışmalarını destekleyen cemiyetin amacı, Rumların yaşadığı tüm toprakların Yunanistan’a katılmasını sağlamak ve Yunan Devletini kurmaktır.Ege Bölgesinde faaliyet göstermiştir. İngiliz Muhipleri Cemiyeti: • İngiliz mandasını savunanlar tarafından kurulmuştur.• Anadolu’da ulusal direnişe karşı çıkan ayaklanmaları desteklemişlerdir. Kilikyalılar Cemiyeti: :• Adana ve çevresinde örgütlenmiş, Fransız ve E meni işgallerine karşı faaliyet göstermişlerdir.   Trabzon Müdafaa – i Hukuk – u Milliye Cemiyeti
• Amacı Trabzon ve çevresinde bir Pontus Rum Devleti’nin kurulmasını engellemektir.   Alyans İsrail ve Makabi Cemiyetleri :Museviler tarafından kurulmuştur.• Osmanlı topraklarında çoğunluk sağladıkları bir yer olmadığı için etkili olamamışlardır.• Amaçları Filistin topraklarında bağımsız bir devlet kurmaktır. Wilson İlkeleri Cemiyeti :• Kurtuluşun Amerikan mandası olunarak sağlanabileceğini savunmuşlardır.
• Böylece ülkenin İtilaf Devletleri’nce parçalanmasının önleneceğini düşünmüşlerdir. Milli Kongre Cemiyeti• İstanbul Üniversitesi öğretim üyelerince kurulmuştur.• Amacı, Anadolu’daki tüm işgallerin haksızlığını basın – yayın yoluyladünya kamuoyuna duyurmaktırNOT: Kuva-i milliye deyimini ilk kullanan cemiyettir.

 

NOT:Ulusal Kurtuluşu savunmuştur bundan dolayı diğer cemiyetlerden ayrılır

  Azınlık Cemiyetleri’nin Genel Özellikleri 1- Osmanlı Devleti’nin zor durumundan faydalanarak bağımsız devletler kurmaya çalışmışlardır.2-İtilaf Devletleri tarafından desteklenmişlerdir.

 

3-İtilaf Devletlerinin işgallerine zemin hazırlamışlardır.

4-Wilson İlkelerine göre hareket etmişlerdir.

5-Mondros Mütarekesi, azınlıkların çalışmaları için uygun ze­min oluşturdu

6-Azınlıklar Osmanlı ülkesini sömürmek isteyen işgalciler tarafından kullanıldılar

7-Kiliseleri ve yabancı okullarını üs edindiler

8-Çıkardıkları olaylar ile TBMM’yi meşgul ettiler

 

 

Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti
Kurtuluş’un padişah ve halifeye bağlı kalınarak gerçekleştirilebileceğini savunmuşlardır. Milli Cemiyetlerin Genel Özellikleri
1-
Türk halkının Mondros Mütarekesine ilk tepkisi­dir.2-Basın yayın faaliyetlerinin elverişli olmasından, elçiliklerin varlığından ve merkez durumunda ol­masından dolayı İstanbul’u merkez edindiler3-Milli mücadeleye örgütsel zemin hazırladılar4-Halk arasında milli bilinci uyandırdılar5-İşgalleri ve azınlıkların bölücü faaliyetlerini ön­lemeye çalıştılar6-Bölgesel niteliklidirler

ZARARLI CEMİYETLER
YARARLI CEMİYETLER
AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLER
MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER
Doğu Anadolu Müdafaa – i Hukuk Cemiyeti :• Doğu Anadolu’da bir Ermeni ve Kürt devletinin kurulmasını engellemek amacıyla kurulmuştur.
• Erzurum Kongresi’nin toplanmasını sağlamıştır. Mavri Mira Cemiyeti :Cemiyetin merkezi İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’dir.• Yunan hükümetine bağlı olarak çalışan cemiyetin amacı, İstanbul’u da içine alan bir Bizans Devletini ( Megola İdea’yı gerçekleştirmek amacıyla )kurmak kurulmuştur. Faaliyet alanı Trakya topraklarıdır. Kürt Teali Cemiyeti :• İngilizlerden destek alan cemiyet, Güneydoğu Anadolu’da bağımsız bir Kürt Devleti kurmayı amaçlamıştır.
NOT: Ülke bütünlüğünü bozma amacı taşıdığından bu yönü ile diğer cemiyetlerden ayrılır. Trakya Paşaeli Müdafaa – Hukuk Cemiyeti:Trakya’nın Yunanistan’a verilmesini engellemek amacıyla Edirne’de kurutmuştur.Rum çetelerine karşı silahlı mücadele yürütmüşlerdir.Mondros’tan sonra kurulan ilk direniş cemiyetidir(2 Aralık 1918) Pontus Rum Cemiyeti :• İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak faaliyet göstermiştir.• Amacı Doğu ve Orta Karadeniz bölümünde Trabzon Rum İmparatorluğu’nu yeniden kurmak İslam Teali Cemiyeti :• Medrese hocaları tarafından kurulan cemiyet, Kurtuluşun dini kurallara ve hilafete bağlı kalınarak sağlanabileceğini savunmuştur. İzmir Müdafaa – i Hukuk Cemiyeti :• İzmir ve çevresinin Yunanistan’a verilmesini engellemek amacıyla kurulmuştur.
• Bölgenin Türklere ait olduğunu basın – yayın yoluyla duyurmaya çalışmışlardır. Taşnak ve Hınçak Cemiyetleri :Merkezi İstanbul Ermeni Patrikhanesi’dir.• Cemiyetin amacı Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermenistan Devleti kurmaktır. Hürriyet ve İtilaf Fırkası :• İttihat ve Terakki’ye karşı olanlar tarafından kurulmuştur.
• Milli Mücadeleye karşı hareket etmiş ve TBMM’ye karşı çıkan isyanları desteklemişlerdir. Reddi İlhak Cemiyeti :• İzmir’in işgalinden önce kurulmuştur.
• Balıkesir ve Alaşehir kongrelerinin toplanmasında etkili olmuştur. Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti: Anadolu’nun işgalini protesto etmek için Sivas’ta kuruldu Etnik – i Eterya Cemiyeti: :Fener Rum Patrikhanesi tarafından yönlendirilmiştir.*Mavri Mira ve Pontus Rum cemiyetlerinin çalışmalarını destekleyen cemiyetin amacı, Rumların yaşadığı tüm toprakların Yunanistan’a katılmasını sağlamak ve Yunan Devletini kurmaktır.Ege Bölgesinde faaliyet göstermiştir. İngiliz Muhipleri Cemiyeti: • İngiliz mandasını savunanlar tarafından kurulmuştur.• Anadolu’da ulusal direnişe karşı çıkan ayaklanmaları desteklemişlerdir. Kilikyalılar Cemiyeti: :• Adana ve çevresinde örgütlenmiş, Fransız ve E meni işgallerine karşı faaliyet göstermişlerdir. Trabzon Müdafaa – i Hukuk – u Milliye Cemiyeti
• Amacı Trabzon ve çevresinde bir Pontus Rum Devleti’nin kurulmasını engellemektir. Alyans İsrail ve Makabi Cemiyetleri :Museviler tarafından kurulmuştur.• Osmanlı topraklarında çoğunluk sağladıkları bir yer olmadığı için etkili olamamışlardır.• Amaçları Filistin topraklarında bağımsız bir devlet kurmaktır. Wilson İlkeleri Cemiyeti :• Kurtuluşun Amerikan mandası olunarak sağlanabileceğini savunmuşlardır.
• Böylece ülkenin İtilaf Devletleri’nce parçalanmasının önleneceğini düşünmüşlerdir. Milli Kongre Cemiyeti: • İstanbul Üniversitesi öğretim üyelerince kurulmuştur.• Amacı, Anadolu’daki tüm işgallerin haksızlığını basın – yayın yoluyladünya kamuoyuna duyurmaktırNOT: Kuva-i milliye deyimini ilk kullanan cemiyettir.

NOT:Ulusal Kurtuluşu savunmuştur bundan dolayı diğer cemiyetlerden ayrılır
Azınlık Cemiyetleri’nin Genel Özellikleri 1- Osmanlı Devleti’nin zor durumundan faydalanarak bağımsız devletler kurmaya çalışmışlardır.2-İtilaf Devletleri tarafından desteklenmişlerdir.

3-İtilaf Devletlerinin işgallerine zemin hazırlamışlardır.
4-Wilson İlkelerine göre hareket etmişlerdir.
5-Mondros Mütarekesi, azınlıkların çalışmaları için uygun ze­min oluşturdu
6-Azınlıklar Osmanlı ülkesini sömürmek isteyen işgalciler tarafından kullanıldılar
7-Kiliseleri ve yabancı okullarını üs edindiler
8-Çıkardıkları olaylar ile TBMM’yi meşgul ettiler


Sulh ve Selamet-i Osmaniye Cemiyeti
Kurtuluş’un padişah ve halifeye bağlı kalınarak gerçekleştirilebileceğini savunmuşlardır. Milli Cemiyetlerin Genel Özellikleri
1-Türk halkının Mondros Mütarekesine ilk tepkisi­dir.2-Basın yayın faaliyetlerinin elverişli olmasından, elçiliklerin varlığından ve merkez durumunda ol­masından dolayı İstanbul’u merkez edindiler3-Milli mücadeleye örgütsel zemin hazırladılar4-Halk arasında milli bilinci uyandırdılar5-İşgalleri ve azınlıkların bölücü faaliyetlerini ön­lemeye çalıştılar6-Bölgesel niteliklidirler